در ادامه فشارهای جمهوری اسلامی بر هنرمندان مخالف حجاب اجباری، افسانه بایگان، بازیگر پیشکسوت، با حکم دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، به اتهام «انتشار تصاویر مبتذل» به دو و نیم میلیون تومان جزای نقدی بدل از ۹۱ روز حبس و ۱۸ ماه ممنوعیت فعالیت در فضای مجازی و منع خروج از کشور محکوم شد.
محمدرضا اعتصام، حقوق‌دان و یکی از وکلای بایگان در گفتگویی با امتداد مجازات تکمیلی صادر شده برای موکلش را سنگین خواند و گفت که در مهلت مقرر قانونی، مراتب تجدیدنظر را نسبت به دادنامه مورد اشاره، تنظیم و تقدیم مرجع قضایی خواهد کرد.
اعتصام اظهار امیدواری کرد که قضات دادگاه تجدیدنظر با توجه به «شخصیت اجتماعی موکلش و وجود ایرادات حقوقی موجود در دادنامه»، لزوم نقض حکم را مبنا قرار دهند.
بایگان، پیشتر در تیر ماه ۱۴۰۲ بابت این پرونده به دلیل استفاده از کلاه به دو سال حبس تعزیری که به مدت پنج سال تعلیق شد، مراجعه هفتگی به مرکز روانشناسی و دریافت گواهی سلامت، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و برخی مجازات‌های تکمیلی دیگر محکوم شده بود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، احکام قضایی صادر شده برای بازیگران زن مخالف حجاب اجباری از جمله بایگان را محکوم کرد.
اعتصام با بیان اینکه طبق دادنامه شعبه ۱۰۹۷ کیفری دو مجتمع قضایی ارشاد، حکم موکلش به صورت غیابی صادر شده بود، به امتداد گفت که در این پرونده عنوان اتهامی «حضور زنان در معابر و انظار عمومی، بدون حجاب شرعی»، موضوع تبصره ماده ۶۳۸ از کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی عنوان شد.
به گفته این وکیل دادگستری، قاضی پرونده این حکم را دائر بر «انتشار تصاویر مبتذل در فضای مجازی»، موضوع تبصره یک ماده ۷۴۲ از قانون مجازات اسلامی قلمداد کرد و مجازاتی را برای این عنوان اتهامی تعیین کرد.
اعتصام با اشاره به واخواهی خود و دیگر وکلای این پرونده گفت: «به رغم دفاعیات و آنکه اساسا تصاویر منتشره با توجه به تعریف ذیل تبصره یک ماده ۷۴۲ از آثار و محتویات مبتذل نیست و اینکه مجازات تکمیلی مقرر شده در حکم، حسب قانون، باید متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات متهم باشد، دادگاه، ضمن رد واخواهی و تایید مجازات اصلی در دادنامه موضوع واخواهی، مجازات تکمیلی را از دو سال به ۱۸ ماه تقلیل داد.»
از زمان آغاز خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، شماری از هنرمندان در همراهی با اعتراضات مردم تصاویر بدون حجاب اجباری از خود منتشر کردند.
تعدادی از این هنرمندان به دلیل این مخالفت تحت تعقیب قرار گرفته، بازداشت، احضار یا زندانی شدند.
بایگان یکی از بازیگرانی است که سال ۱۴۰۱ در همراهی با خیزش «زن زندگی آزادی» تصویری بدون حجاب اجباری از خود در اینستاگرام منتشر کرد.
بایگان پس از آن برای تماشای یک نمایش بدون پوشیدن روسری به سالن تئاتر رفت و به همین دلیل به دادسرا احضار شد.
او در واکنش به احضار خود از بازیگری کناره‌گیری کرد و نوشت: «ناچار اعلام می‌کنم که در این زمان مصلحت وقت در آن می‌بینم که از عرصه بی‌حرمت بازیگری کناره‌گیری کنم.»
او در مراسم نکوداشت آتیلا پسیانی بدون حجاب اجباری حاضر شد و در پی آن از سوی دادستان تهران به دادسرا احضار شد.
پانته‌آ بهرام، بازیگر سینما و تئاتر که به دلیل تن ندادن به حجاب اجباری و همراهی با خیزش «زن، زندگی، آزادی» از کار منع شده، روز ۳۱ تیر ماه در حساب اینستاگرام خود نوشت که به دلیل ممنوع‌الفعالیت بودن، از برگزاری یک دوره آموزشی برای کودکان منع شده است.
احترام برومند، مجری و گوینده و مادر لیلی رشیدی، بازیگر، روز ۲۵ تیر امسال در پستی اینستاگرامی نوشت که ماموران فرودگاه ضمن بازرسی چمدان دخترش، گذرنامه، تلفن همراه و لپ‌تاپ او را ضبط کردند.
۲۲ تیر امسال نیز جهانگیر کوثری، کارگردان و تهیه‌کننده سینما و پدر باران کوثری، بازیگر، گفت دخترش با مجموعه‌ای از ممنوعیت‌ها در زمینه پخش تصویر، پوستر و امکان خروج از ایران مواجه شده است.
اوایل آبان سال ۱۴۰۲ انتشار فهرستی از ۲۰ بازیگر زن که به دلیل تن ندادن به حجاب اجباری اجازه فعالیت ندارند، بحث ممنوع از کار شدن هنرمندان مخالف حجاب اجباری را دوباره داغ کرد.
در این فهرست علاوه بر افسانه بایگان، نام بازیگرانی مانند باران کوثری، کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی، ترانه علیدوستی، سهیلا گلستانی، گلاب آدینه، شقایق دهقان، ویشکا آسایش، پانته‌آ بهرام، پگاه آهنگرانی، مریم بوبانی و فاطمه معتمدآریا به چشم می‌خورد.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت ابراهیم رئیسی همان زمان اعلام کرد امکان فعالیت برای بازیگران زنی که در انظار عمومی حجاب اجباری را کنار گذاشتند و به قول او «کشف حجاب» کردند، فراهم نیست.
مدتی بعد محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی نیز رفع شدن ممنوعیت کار بازیگران زن مخالف حجاب اجباری را به ابراز پشیمانی و عذرخواهی مشروط کرد.
شماری از بازیگرانی که نامشان در این فهرست آمده است اعلام کردند خودشان پیش از این با دنیای بازیگری زیر سایه قوانین جمهوری اسلامی خداحافظی کرده‌اند.