تعیین حریم و حصارکشی مجموعه تئاتر شهر تهران بار دیگر حاشیه‌ساز شد

حصارکشی مجموعه تاریخی و نمایشی تئاتر شهر تهران بار دیگر و پس از اظهارات اخیر محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، خبرساز شد. روزنامه پیام ما روز سه‌شنبه ۲۸ آذر در گزارشی، طرح تعیین حریم تئاتر شهر را «مبهم» خواند و آن را «تجزیه قلب فرهنگی پایتخت» تعبیر کرد.

اسماعیلی روز ۲۵ آذر گفت که کلنگ‌زنی حریم تئاتر شهر، شنبه هفته آینده آغاز می‌شود.

او تاکید کرد «اجرای حریم تئاتر شهر، مطالبه ۳۰ ساله هنرمندان» است که مکررا از او خواسته‌اند اجرایی شود.

این سخنان واکنش علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران در دوره پنجم را در پی داشت.

او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت این کار نه تعیین حریم بلکه «‌خالص‌‌سازی عرصه عمومی شهر» است.

به گفته اعطا، حصر میدان‌گاه ‌تئاتر شهر، «تحدید عرصه عمومی و تضییع حقوق شهروندان برای دسترسی آزادنه به فضاهای شهری» است و تعیین حریم با «دیوارکشی و جداسازی فیزیکی» تفاوت دارد.

او روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با پیام ما همین موضوع را تکرار و تاکید کرد این اقدامات واپس‌گرایانه به‌جای توسعه فضاهای عمومی شهر، عرصه عمومی را تجزیه می‌کند.

موضوع تعیین حریم تئاتر شهر و مخالفت‌ها و ابراز نگرانی درباره حصارکشی آن در دست‌کم سه سال گذشته بارها در رسانه‌های ایران مورد توجه قرار گرفته است.

معضلات و «بزهکاری‌ فضای پیرامونی مجموعه تئاتر شهر مانند خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، قمه‌کشی و ...» از جمله مواردی بود که اداره‌کل هنرهای نمایشی دولت قبل، شورای شهر و شهرداری پیشین تهران روی آن دست گذاشتند و خواهان تعیین حریم شدند.

همان زمان مساله جداسازی شهروندان از فضای تئاتر شهر و جایگزینی حصار با طرح‌های دیگر مطرح شد اما در نهایت به نتیجه نرسید.

با این‌ حال به نظر می‌رسد طرحی که به تازگی قرار است اجرایی شود، ویژگی‌های یک محوطه محصور با دیوار را دارد.

پیام ما به نقل از محمدجواد طاهری، مدیر مجموعه تئاتر شهر نوشت که ورودی و خروجی‌هایی برای این مجموعه در ضلع شمال، شرق و جنوب و به پارک در نظر گرفته شده اما «کنترل‌شده» هستند تا هر کسی «مانند افراد بزهکار و معتادان» نتوانند به‌راحتی وارد مجموعه تئاتر شهر شوند.

تاکید بر حفظ این ساختمان ثبت ملی شده در شرایطی است که طی هفته گذشته، تصاویری از محوطه تئاتر شهر منتشر شد که نشان می‌دادند حوضی که در جوار ساختمان قرار داشت، تخریب شده است.

به گفته مقامات،‌ طرح تبدیل حوض ضلع شمالی پارک دانشجو به محل اجرای نمایش آیینی با همکاری شهرداری منطقه و مجموعه تئاتر شهر از روز شش آبان وارد فاز اجرایی شده است.

با این‌ حال کاظم نظری، مدیر‌کل مرکز هنرهای نمایشی گفت این پروژه برای «پارک تئاتر شهر و دانشجو» با مسوولیت شهرداری است و در حریم یا ارتباط با ساختمان تئاتر شهر قرار ندارد.

روز دوشنبه وزیر ارشاد در گفت‌وگو با ایلنا، احداث تماشاخانه‌ای در محوطه تئاتر شهر و خارج از حریم ساختمان آن را «اتفاقی خوب» توصیف کرد.

اسماعیلی از اجرای «اصلاح هندسی حریم تئاتر شهر» با انجام پروژه حائل خبر داد و در پاسخ به سوالی درباره برداشتن نمادهای هنری از محوطه مانند «مرد نی‌لبک‌زن» گفت مجسمه‌ها و نمادهای فرهنگی پیرامون تئاتر شهر با «در نظر گرفتن ملاحظات» به مکان‌های قبلی خود بازگردانده می‌شوند.

سال ۹۹ خبرآنلاین در گزارشی با اشاره به مصائبی که بر سر تئاتر شهر آمده است به زمین ‌خوردن کلنگ بنایی جدید در پارکینگ مجموعه در سال ۸۲ و ترک برداشتن دیوار تالار قشقایی در پی گودبرداری‌های غیراصولی منتج از آن، جاگیری خروجی ایستگاه مترو در چند متری این مجموعه، بازسازی غیر‌اصولی سال ۸۶ و ... اشاره کرد.

این اقدامات در دو دهه اخیر از جمله با اعتراض بزرگان تئاتر مانند حمید سمندریان، علی رفیعی و بهرام بیضایی مواجه شد اما مخالفت‌ها راه به جایی نبردند.