هشدار غرب و آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره بلندپروازیهای هستهای جمهوری اسلامی
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نسبت به بلندپروازیهای هستهای جمهوری اسلامی هشدار دادند. دو قدرت هستهای اروپا نیز در بیانیه مشترکی با واشینگتن به خطرات دستیابی تهران به سلاح هستهای اشاره کردند.
این هشدارها و واکنشها در نخستین روز از کنفرانس بازنگری در پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) اظهار شد که روز دوشنبه دهم مرداد در مقر سازمان ملل متحد برگزار شد.
در حالی که هنوز مذاکرات احیای برجام به نتیجه نرسیده، بلینکن در یک سخنرانی در این کنفرانس گفت که ایران تاکنون مایل یا قادر به پذیرش توافقی برای بازگشت به برجام نبوده است.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «ایران همچنان در مسیر تشدید تنش قرار دارد؛ اگر چه علنا ادعا میکند طرفدار بازگشت به پایبندی متقابل به برجام است. ایران از ماه مارس یا مایل یا قادر به پذیرش توافقی برای دستیابی به این هدف نیست.»
او بار دیگر تأکید کرد: «بازگشت به توافق هستهای بهترین نتیجه برای آمریکا، ایران و جهان است».
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز به مناسبت برگزاری کنفرانس بازنگری در پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای بیانیهای صادر کرد که در قسمتی از آن به ایران نیز اشاره شده است.
بایدن بار دیگر خواستار بازگشت ایران به تعهدات اتمیاش ذیل برجام شد و گفت واشینگتن برای تضمین بازگشت متقابل به این توافق و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای پیشنهادی ارائه کرده است.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم در سخنرانی خود در این کنفرانس در روز دوشنبه بار دیگر از جمهوری اسلامی خواست به بازرسان این نهاد دسترسی کامل بدهد و اطلاعات خواسته شده را نیز ارائه کند.
او گفت: «ما برای اینکه بتوانیم در ایران فعال باشیم و مطمئن شویم برنامه هستهای آنها صلحآمیز است، باید با آنان همکاری کنیم. این کار شدنی است و ما در گذشته این کار را کردهایم.»
وزیران امور خارجه آمریکا، بریتانیا و فرانسه نیز در بیانیهای مشترک با تأکید بر ضرورت عدم دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی، از اینکه ایران همچنان به رغم تلاشها به احیای برجام تن نمیدهد اظهار تأسف کردند.
این کشورها همچنین از جمهوری اسلامی خواستند فورا به سوالات آژانس درباره مواد هستهای اعلام نشده، پاسخ دهد.
در این بیانیه آمده است: «ما متعهد به رسیدگی به بحرانهای منطقهای گسترش تسلیحات [هستهای] در هر کجا هستیم. ما بار دیگر تأکید میکنیم ایران تحت هیچ شرایطی نباید سلاح هستهای تولید کند.»
در این بیانیه همچنین آمده است: «ما متأسفیم که علیرغم تلاشهای دیپلماتیک شدید، تهران هنوز از فرصتی که برای از سر گیری اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به او داده شده، استفاده نکرده است. ما از ایران میخواهیم بار دیگر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را به طور کامل اجرا کند و برای حل و فصل مسائل مربوط به احتمال وجود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران، فورا بر اساس انپیتی با آژانس همکاری کند.»
در ماههای اخیر علاوه بر روند کند مذاکرات برای احیای برجام، تنشهایی نیز میان تهران و آژانس بر سر چگونگی نظارت بینالمللی بر تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی به وجود آمده است.
همزمان با برگزاری کنفرانس سازمان ملل، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد کار راهاندازی صدها سانتریفیوژ و گازدهی به آنها آغاز شده است.