نتانیاهو پس از دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا: از هدف توقف برنامه اتمی ایران عقب نمی‌نشینم

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پس از پایان دور دوم مذاکرات تهران و واشینگتن در سخنانی بار دیگر گفت: «من متعهد هستم که نگذارم ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. از این تعهد حتی یک قدم عقب‌نشینی نمی‌کنم و لحظه‌ای آن را رها نخواهم کرد. حتی به اندازه یک میلی‌متر.»

نتانیاهو همچنین از منتقدان داخلی خود به‌شدت انتقاد کرد و گفت: «اینکه اکنون باید به انتقادهای کسانی گوش بدهیم که در تمام این سال‌ها با اقداماتی که برای ضربه زدن به برنامه هسته‌ای ایران و به تاخیر انداختن آن انجام دادم مخالفت کردند، واقعا حیرت‌انگیز است.»

نخست‌وزیر اسرائیل افزود: «اگر آن اقدامات انجام نمی‌شد، ایران همین حالا بیش از ده سال است که سلاح هسته‌ای در اختیار داشت.»

شهرام خلدی، پژوهشگر تاریخ خاورمیانه و روابط بین‌الملل به ایران اینترنشنال گفت: «جمهوری اسلامی از بدو شکل‌گیری، با گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی، اقدامات مغایر با اصول بین‌المللی در منطقه و حمایت از گروه‌های تروریستی، همواره و فارغ از اینکه چه دولتی در واشینگتن بر سر کار باشد، با چالش بی‌اعتمادی از سوی ایالات متحده مواجه بوده است.»

او افزود: «در حال حاضر، به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی و دولت ترامپ در حال آزمون و سنجش متقابل‌اند. اگرچه ترامپ تاکید دارد که نباید اجازه داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، موضع او با اسرائیل متفاوت است. ترامپ احتمالا فضای چانه‌زنی برای سطوحی از غنی‌سازی در چارچوب یک توافق را باز می‌گذارد. همان‌طور که منابعی مانند فاکس‌نیوز و مشاورانی چون ویتکاف به آن اشاره کرده‌اند.»

خلدی گفت: «با این حال، خطری که جمهوری اسلامی باید از آن پرهیز کند، این است که تصور کند آمریکا به‌دلیل پرهیز از جنگ، از واکنش قاطع ناتوان است. این‌گونه سوءبرداشت‌ها در گذشته فجایعی برای مردم ایران به‌بار آورده است. اکنون که برخی از تحریم‌های شورای امنیت در آستانه انقضا هستند، پنجره توافق نیز به‌سرعت در حال بسته‌شدن است؛ هشداری که هم از سوی اروپایی‌ها و هم اسرائیلی‌ها مطرح شده است.»

اردوان روزبه، خبرنگار ایران اینترنشنال، واکنش‌های آمریکایی‌ها بعد از مذاکرات با جمهوری اسلامی را بررسی می‌کند.

محسن سازگارا، تحلیلگر سیاسی و عضو شورای مدیریت گذار به ایران اینترنشنال گفت: «علی خامنه‌ای، در حال حاضر تحت فشار هم‌زمان از سه جناح اصلی قرار دارد و میان آن‌ها در حال نوعی «بندبازی سیاسی» است.»

او افزود: «نخستین فشار از سوی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشور است که نسبت به تشدید نارضایتی‌های عمومی و احتمال گسترش اعتراضات سراسری هشدار می‌دهند. این فشار باعث شده برخی از تصمیم‌گیران درون حکومت، خواهان کاهش تنش و تسکین وضعیت اقتصادی باشند. موضعی که دولت پز‍شکیان نیز آن را پیگیری می‌کند.»

سازگارا گفت: «دومین گروه، نیروهای ذی‌نفع از تحریم‌ها هستند؛ شبکه‌هایی که در دوران تحریم، از قاچاق نفت، فرآورده‌های پتروشیمی و دیگر منابع کشور سودهای کلان برده‌اند و همچنان از طریق جبهه پایداری و مساجد، مخالفت خود را با مذاکره آشکارا بیان می‌کنند. این نیروها نه‌تنها قدرت اقتصادی دارند، بلکه در ساختار امنیتی نیز نفوذ داشته و در سرکوب اعتراضات نقش ایفا کرده‌اند.»

این فعال سیاسی ادامه داد: «فشار سوم، از سوی روسیه و متحدانش وارد می‌شود. بر اساس برخی گزارش‌ها، عراقچی پیامی از خامنه‌ای را به پوتین منتقل کرده که در آن از روسیه خواسته شده با استفاده از ارتباطاتش با ترامپ، مانع از بروز جنگ شده و زمینه‌ساز توافق شود. با این حال، رفتار روسیه در عمل چیزی جز ایجاد مانع و چوب لای چرخ مذاکرات نبوده، و بسیاری معتقدند کسانی چون حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان در واقع نماینده پوتین است نه خامنه‌ای.»

سازگارا گفت: «در این میان، خامنه‌ای با نادیده‌ گرفتن واقعیات، تلاش دارد فضای عمومی را مدیریت کرده و چنین وانمود کند که جمهوری اسلامی عقب‌نشینی نکرده است. اما حقیقت این است که او «جام زهر» را نوشیده و اکنون در حال ارزیابی شرایط است تا ببیند در میان این سه محور فشار، کدام مسیر را باید در پیش بگیرد و هم‌زمان ببیند که روند مذاکرات با آمریکا چگونه پیش می‌رود.»

وزارت خارجه ایران در بیانیه‌ای نوشت: «در این دور از گفتگوها مذاکره‌کنندکان ارشد ایرانی و آمریکایی ضمن ترسیم چارچوب کلی مذاکرات، دیدگاه‌های خود را در مورد برخی از موضوعات مهم در حوزه رفع تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای تبادل کردند.»

طبق اعلام وزارت خارجه ایران، «با توجه به اینکه تصمیم‌گیری در مورد هر دو موضوع "رفع موثر تحریم‌ها" و "اعتمادسازی در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران" نیازمند بحث و بررسی دقیق‌تر در سطح کارشناسی است، مقرر گردید هیات‌های فنی ایران و آمریکا روز چهارشنبه این هفته در مسقط جلسه‌ای را با تسهیل‌گری وزارت خارجه عمان برگزار کنند.»

کمی پیشتر سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد: «امروز گفتگوهای غیرمستقیم مفیدی میان ایران و آمریکا با وساطت وزیر خارجه عمان در فضایی سازنده برگزار شد.»

او افزود: «دو طرف توافق کردند گفتگوهای غیرمستقیم را طی چند روز آینده در سطح فنی از سر گیرند و متعاقبا در روز شنبه آینده در سطح دو مذاکره‌کننده ارشد ادامه دهند.»

وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز در این زمینه گفت که کارشناسان فرصت بیشتری برای ورود به جزئیات و تدوین چارچوب مذاکرات دارند و قرار است شنبه آینده در عمان، دور جدیدی از مذاکرات در سطح ارشد برگزار شود که بر پایه چارچوب تهیه‌شده توسط کارشناسان خواهد بود.

حسین آقایی، پژوهشگر روابط بین‌الملل و امور استراتژیک به ایران اینترنشنال گفت: «با توجه به سیگنال‌های جمهوری اسلامی و صحبت‌های عراقچی به نظر میرسد ترامپ بر خلاف صحبت‌های ویتکاف و مایک والتس و پیت هگست به دنبال برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران نیست هرچند این تصور حتی یا توجه به منافع آمریکا، سخت است.»

او افزود: «من فکر می‌کنم در رابطه با چارچوب‌ها در مذاکرات صرفا برنامه اتمی جمهوری اسلامی باشد و در رابطه با اهداف خواسته‌ها در حال حاضر خواسته امریکا برچیدن کامل برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نیست.»

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی پس از پایان مذاکره با آمریکا در شهر رم، در شبکه ایکس نوشت: «فضای نسبتا مثبت حاکم بر رم، امکان پیشرفت در اصول و اهداف یک توافق احتمالی را فراهم کرده است.»

او ادامه داد: «ما به‌روشنی توضیح دادیم که بسیاری در ایران معتقدند برجام دیگر برای ما کافی نیست، از نگاه آن‌ها، آنچه از برجام باقی مانده فقط درس‌های آموخته شده است و من با این نگاه موافقم.»

او افزود: «مسیر مذاکرات کارشناسی طی روزهای آینده آغاز خواهد شد تا جزییات روشن شود و پس از آن می‌توان قضاوت بهتری داشت.c

تاکنون مقامات آمریکایی در خصوص دور دوم مذاکرات با جمهوری اسلامی اظهار نظری نکرده‌اند.

آرش آرامش حقوقدان و کارشناس امنیت ملی به ایران اینترنشنال گفت: «پایه اجتماعی جنبش حامی ترامپ که ریشه در راست پوپولیستی و انزواطلبی دارد، به‌طور بنیادین با سیاست خارجی مداخله‌گرایانه مخالف است.»

او افزود: «اگر چپ افراطی از سر آمریکاستیزی خواهان عدم مداخله ایالات متحده در جهان است، در سمت راست افراطی نیز گرایشی مشابه وجود دارد، اما از منظری متفاوت: انزواطلبی مطلق و این نگاه از بالا به پایین که چرا باید برای دیگران هزینه بدهیم.»

آرامش گفت: «در دولت ترامپ دو گرایش متضاد دیده می‌شود. یک جناح متشکل از جمهوری‌خواهان کلاسیک مانند مارکو روبیو یا مایک والتز که در دیپلماسی اصولی مشخص دارند؛ و جناحی دیگر که ویژگی مهم آنها سرسپردگی به ترامپ است—افرادی مانند تالسی گبرد و پیت هگست. ویتکاف هم در این دسته دوم است که نه سابقه دیپلماتیک دارد و نه شناختی از مناسبات جهانی، اما به‌دلیل تملق و روابط شخصی با ترامپ به مذاکره با ایران گمارده می‌شود و در مذاکرات رفتاری شبیه یک توریست در بازار فرش دارد.»

بر اساس تصاویری که به ایران‌اینترنشنال رسیده، یک شهروند معترض ایرانی در شمال کشور، دیواری را با پیام «رییس‌جمهوری ترامپ، ما را نفروش!» اسپری کرده است.

او از رییس‌جمهوری آمریکا خواسته با جمهوری اسلامی وارد مذاکره نشود.

بنی گانتز، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و رهبر حزب وحدت ملی، در اظهاراتی تازه گفت اسرائیل باید از شرایط کنونی برای حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی بهره بگیرد. او گفت هماهنگی با ایالات متحده در چنین اقدامی اولویت دارد اما در نهایت اسرائیل باید برای اقدام نظامی آماده باشد.

او همچنین فاش کرد که در دوران عضویت خود در کابینه امنیتی، به بنیامین نتانیاهو و سایر اعضا اعلام کرده بود که اسرائیل از نظر نظامی امکان اقدام علیه ایران را دارد، اما شرایط راهبردی آن زمان را برای چنین حمله‌ای مناسب نمی‌دانست. او افزود که تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه با سطوح سیاسی بود و در نهایت تصمیم گرفتند از حمله صرف‌نظر کنند.

گانتز در مصاحبه با کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل با اشاره به فرصت کنونی این کشور گفت: «من معتقدم اسرائیل توان حمله به ایران را دارد. ما باید درک کنیم که اینجا تلاقی ضرورت و فرصت شکل گرفته است. ایران یک مسئله جهانی و منطقه‌ای است و طبعا تهدیدی برای اسرائیل به‌شمار می‌رود. ما سال‌هاست روی این موضوع کار کرده‌ایم و به نظرم توانمندی‌های لازم را طی این سال‌ها توسعه داده‌ایم.»

او افزود: «وضعیت عملیاتی و میدانی جدیدی ایجاد شده که امکان انجام حمله به ایران را فراهم کرده و این فرصت نسبت به دیگر مواقع آسان‌تر به‌دست آمده است. باید برای این حمله آماده شویم. هماهنگی با آمریکا ممکن است و حتی بهتر است، اما در هر صورت باید آمادگی داشته باشیم.»

عومر دوستری، سخنگوی نخست‌وزیر اسرائیل، با اشاره به سابقه اقدامات تل‌آویو علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «نتانیاهو بیش از یک دهه عملیات‌هایی را هدایت می‌کند که مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شده‌اند. ایران به بمب اتم نرسیده و اسرائیل همچنان اجازه آن را نخواهد داد.»

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که اخیرا گزارشی منتشر شده مبنی بر مخالفت دونالد ترامپ با حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی. دوستری در گفت‌وگویی با کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل، بدون رد صریح این گزارش گفت: «می‌شنوم کسانی می‌گویند نتانیاهو از رییس‌جمهور آمریکا می‌ترسد و به همین دلیل حمله نکرد. این همان کسانی هستند که همیشه او را متهم به پارانویا و بزرگ‌نمایی تهدید ایران کرده‌اند.»

او همچنین بر تعهد تل‌آویو به جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران تاکید کرد و گفت: «نخست‌وزیر بارها اعلام کرده، و همچنان به آن پایبند است، که اسرائیل اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد. اگر این هدف با فشار دیپلماتیک و تحریم‌ها محقق شود، عالی است. در غیر این صورت، گزینه‌های دیگری هم وجود دارد.»

دوستری با اشاره به انتقادات سابق نتانیاهو از مذاکرات دولت‌های پیشین آمریکا با حکومت ایران گفت: «این بار ما با رییس‌جمهوری در آمریکا روبه‌رو هستیم که خطر برنامه هسته‌ای ایران را به‌خوبی درک می‌کند.»

او با اشاره به اظهارات دولت ترامپ تاکید کرد که گفت‌وگوی دیپلماتیک با جمهوری اسلامی محدود و زمان‌دار است و نتانیاهو هم گفته که «از نظر او هیچ مشکلی با لغو برنامه هسته‌ای ایران از راه دیپلماتیک وجود ندارد.»

او با حمایت از الگوی لیبی در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «اگر مدل انهدام کامل برنامه هسته‌ای ایران پذیرفته شود، بسیار مطلوب است. جنگ برای ما هدف نیست، بلکه ابزاری است برای دستیابی به هدف.»

مسعود کاظمی، روزنامه‌نگار به ایران اینترنشنال گفت: «پیش از شروع مذاکرات روزنامه‌هایی نظیر کیهان، رسانه وابسته به دانشگاه آزاد، مشاور سیاسی خامنه‌ای، علی شمخانی اظهار نظرات بسیاری داشتند.»

او افزود: «اما پس از پایان دور دوم مذاکرات، رسانه‌های ایران تنها حرف عراقچی را مبنی بر اینکه دور دوم مذاکرات «در فضای سازنده‌ای برگزار شد و ما رو به جلو هستیم» را منتشر کردند.»

لیلا مروتی، تحلیل‌گر سیاسی، در رابطه با مذاکرات ایران و آمریکا به ایران اینترنشنال گفت که کشورهای عربی در ظاهر می‌گویند که از گفت‌وگوهای جمهوری اسلامی و آمریکا استقبال می‌کنند اما این کشورها در مورد برنامه موشکی ایران و همچنین نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی نیز احساس نگرانی می‌کنند.

او افزود: «در راس کشورهای عربی عربستان سعودی نگران است و می‌ترسد اگر ایران و آمریکا به نتیجه نرسند تاسیسات نفتی‌شان مورد حمله قرار بگیرد کما اینکه در ۲۰۱۹ تاسیسات آرامکو مورد حمله قرار گرفت.»

عباس عراقچی درباره دلایل حضور مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در رم همزمان با مذاکرات ایران و آمریکا گفت: «آژانس بخشی از این روند خواهد بود و نقش مهمی هم خواهد داشت.»

عراقچی گفت: «ما هنوز در موقعیتی نیستیم که احتیاجی به حضور آژانس در مذاکرات ایران و آمریکا باشد.»

او در عین حال افزود: «گاهی اوقات در حین مذاکرات هم دیدگاه‌های کارشناسی آژانس می‌تواند کمک کند.»

عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی پس از پایان دور دوم مذاکرات با آمریکا به خبرگزاری تسنیم گفت: «ما گفته‌ایم که مذاکره‌ ما مرتبط با مسائل هسته‌ای است و‌ موضوع دیگری را نمی‌پذیریم.»

وزیر خارجه جمهوری اسلامی افزود:«موضوع مذاکرات از نظر ما هسته‌ای است و ما به این موضوع پایبند هستیم و مسلما چیز دیگری غیر از اعتمادسازی نسبت به برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران در مقابل رفع تحریم‌ها از نظر ما موضوع مذاکره نیست.»

او ادامه داد: «آن‌ها (آمریکایی‌ها) تاکنون این مسئله را رعایت کردند.»

گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل در واکنش به گزارش نیویورک‌تایمز مبنی بر مخالفت ترامپ با حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «من عضو کابینه امنیتی و در جریان تمام جلسات محرمانه هستم، اما به یاد نمی‌آورم که چنین تصمیمی گرفته شده باشد.»

او افزود: «با این حال، اسرائیل به جلوگیری از دست‌یابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهد است. اگر این هدف از راه دیپلماتیک محقق شود، پذیرفتنی است.»

وزیر خارجه اسرائیل تاکید کرد: «ایران همواره تعهدات بین‌المللی‌اش را به سخره گرفته است و بعید می‌دانم که آن‌ها به‌دنبال توافقاتی سطحی نباشد تا از راه‌حل واقعی فرار کند.»

کانال ۱۲ تلویوزیون اسرائیل در گزارشی درباره پایان دور دوم مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا گزارش داد: «برآورد رایج پس از دور دوم گفت‌وگوهای هسته‌ای این است که ایالات متحده از خواسته‌های خود مبنی بر برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران یا غنی‌سازی صفر درصد اورانیوم صرف‌نظر کرده است.»

این گزارش می‌افزاید این امر «به ایران امکان داد با برگزاری یک دور گفت‌وگوی فنی و همچنین برگزاری دور سوم مذاکرات در هفته آینده موافقت کند.»

خبرنگاران غربی به نقل از منابع غربی گزارش دادند که استیو ویتکاف، فرستاده کاخ سفید، صبح شنبه در رم با مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، دیدار کرد.

این دیدار پیش از مذاکرات هسته‌ای ویتکاف با ایران انجام شد.

همزمان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا به یک رسانه ایتالیایی گفت: «فرصت جدیدی به وجود آمده، اما مسیر آسانی نخواهد بود.»

گروسی با اشاره به اهمیت مشارکت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مذاکرات میان آمریکا و جمهوری اسلامی گفت: «بدون آژانس، هر توافقی در واقع فقط یک حسن نیت خوب است.»

وزیر خارجه عمان از عباس عراقچی و استیو ویتکاف به‌خاطر رویکرد بسیار سازنده‌شان در مذاکرات امروز تشکر کرد.

او گفت: «این مذاکرات در حال کسب شتاب است و اکنون حتی آنچه بعید به نظر می‌رسید نیز ممکن شده است.»

پیشتر وزارت خارجه عمان اعلام کرد: «مذاکرات بین ایران و آمریکا با هدف دستیابی به توافقی است که تضمین کند ایران به‌طور کامل عاری از سلاح هسته‌ای باشد و تحریم‌ها لغو شود و و در عین حال، حق ایران برای توسعه انرژی هسته‌ای با اهداف صلح‌آمیز حفظ گردد.»

شاهین مدرس کارشناس روابط بین‌الملل و تحلیلگر مطالعات امنیتی در مورد مذاکرات ایران و آمریکا به ایران اینترنشنال گفت که جمهوری اسلامی در پی به دست آوردن سه چیز است.

او گفت: «اول فعال نشدن مکانیسم ماشه، دوم غنی سازی ۳.۶۷ درصدی اورانیوم و سوم رسیدن به یک توافق با کنگره آمریکا.»

باراک راوید خبرنگار اکسیوس در شبکه ایکس به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که همزمان با مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا در رم، ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل در این کشور حضور دارد.

جمعه، درمر و دیوید بارنیا، مدیر موساد، در پاریس با استیو ویتکاف فرستاده کاخ سفید دیدار کردند.

راوید نوشت که ممکن است درمر بخواهد پس از گفت‌وگوها، آخرین تحولات را از ویتکاف دریافت کند.

او افزود: «هنوز مشخص نیست که آیا این دو در اواخر امروز با یکدیگر ملاقات خواهند کرد یا خیر.»

عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی و مذاکره‌کننده این کشور در مذاکرات با آمریکا گفت که دور دوم مذاکرات «در فضای سازنده‌ای برگزار شد و ما رو به جلو هستیم».

وزیر خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که دو کشور «درباره یک سری از اصول و اهداف» موفق شدند «به تفاهم بهتر» برسند.

او با اشاره به سخنان خامنه‌ای افزود: «دلیلی برای خوش‌بینی و یا بدبینی زیاد وجود ندارد و باید یک مسیر معقولی را با آرامش طی می‌کنیم.»

وزیر خارجه جمهوری اسلامی افزود که مذاکرات حدود ۴ ساعت طول کشید و «این بار هم جلسه خوبی برگزار شد و امیدوارم که هفته اینده بعد از جلسات فنی در موقعیت بهتری باشیم.»

وزارت خارجه عمان پس از پایان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا اعلام کرد: «مذاکرات بین ایران و آمریکا با هدف دستیابی به توافقی است که تضمین کند ایران به‌طور کامل عاری از سلاح هسته‌ای باشد و تحریم‌ها لغو شود و و در عین حال، حق ایران برای توسعه انرژی هسته‌ای با اهداف صلح‌آمیز حفظ گردد.»

سخنگوی وزارت خارجه عمان گفت: «گفت‌وگو و ارتباط شفاف، تنها راه دستیابی به تفاهم و توافقی قابل اعتماد است که به نفع همه طرف‌ها در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی باشد.»

او تاکید کرد: «دور بعدی مذاکرات طی روزهای آینده در مسقط برگزار خواهد شد.»

صداو‌سیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد با به پایان رسیدن دور دوم مذاکرات میان ایران و آمریکا در سفارت عمان در رم، در روزهای آینده دور سوم این مذاکرات آغاز خواهد شد.

خبرنگار صداوسیما دلیل کشیده شدن مذاکرات به دور سوم را «سازنده بودن فضای این گفتگوها» اعلام کرد.

مذاکرات شنبه به میانجی‌گری عمان و در کشور ایتالیا برگزار شد.

شاهین مدرس، کارشناس روابط بین‌الملل و تحلیل‌گر مطالعات امنیتی، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال درباره سفر اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و تاثیر آن بر روند مذاکرات میان تهران و واشینگتن گفت: «این سفر نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی در تلاش است با حفظ بخشی از ظرفیت غنی‌سازی، جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه و فراهم کردن زمینه بازگشت به مبادلات مالی و اقتصادی بین‌المللی، موقعیت خود را تقویت کرده و چهره‌ای قابل پذیرش از خود ارائه دهد.»
او افزود: «در مقابل مطالبات جمهوری اسلامی، آمریکا و جامعه جهانی خواهان نظارت موثر بر برنامه هسته‌ای ایران هستند. با این حال، جمهوری اسلامی با ورود بازرسان آمریکایی به کشور مخالف است و ترجیح می‌دهد از همان سازوکارهای پیشین همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیروی کند.»
به گفته مدرس، «در حال حاضر جمهوری اسلامی اجازه فعالیت به بازرسان آژانس را نمی‌دهد و در مواردی حتی آن‌ها را از کشور اخراج کرده است. اما اکنون تهران می‌کوشد از صدور مجدد مجوز برای همین بازرسان که پیش‌تر فعالیت‌شان را متوقف کرده بود، برای جلوگیری از ورود احتمالی بازرسان آمریکایی، به‌عنوان اهرم فشار در مذاکرات استفاده کند.»

با به پایان رسیدن دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در رم، پایتخت ایتالیا، صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد دور بعدی مذاکرات احتمالا در روزهای آینده ادامه خواهد داشت.

لحظاتی پیش، هیئت‌های مذاکره کننده ایران و آمریکا، سفارت عمان در رم را ترک کردند.

تصاویر زنده منتشر شده از سوی رویترز نشان می‌دهد که دور دوم مذاکرات میان ایران و آمریکا در سفارت عمان در شهر رم، پایتخت ایتالیا به پایان رسیده است.

هیئت‌های دو کشور در حال خروج از سفارت عمان هستند.

ابوالفضل ظهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت که مذاکرات در ایتالیا در جریان است و جی‌دی ونس، معاون ترامپ هم خودش را به این صحنه رسانده است.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفت اینکه مذاکرات چقدر طول می‌کشد، بستگی به روند آن دارد.

رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در دیدار با آنتونیو تایانی، وزیر خارجه ایتالیا، از نقش ایتالیا در حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک تمجید کرد.

گروسی گفت: «از نقش سازنده ایتالیا در حمایت از صلح در برهه‌ای بحرانی که دیپلماسی بیش از هر زمان دیگری ضروری است، استقبال می‌کنم.»

این دیدار ساعاتی پس از آن‌که تایانی میزبان عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در وزارت خارجه ایتالیا (فارنسینا) برگزار شد.

همزمان با برگزاری مذاکرات هسته‌ای در رم، نشست مشترک سران قوا در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد. در این نشست مسعود پزشکیان و محمد باقر قالیباف و غلامحسین محسنی اژه‌ای شرکت کردند.

خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی در واکنش به برخی گزارش‌ها از تعلیق ۱۵ دقیقه‌ای مذاکرات، اعلام کرد هیئت مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی برای نماز اتاق را ترک کردند.

گوئیدو کروستو، وزیر دفاع ایتالیا، گفت که انتخاب رم به‌عنوان میزبان مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا، «نشانه‌ای از به‌رسمیت شناختن نقش مرکزی ایتالیا در دیپلماسی جهانی» است.

او افزود: «ایتالیا تلاش می‌کند میزبان گفت‌وگوهایی باشد که به صلح، امنیت و پایان درگیری‌ها و تروریسم در مناطق بحرانی جهان منجر شود. مناطقی که بسیار نزدیک‌تر از آن چیزی هستند که تصور می‌شود.»

روزنامه وال‌استریت‌ ژورنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد که جمهوری اسلامی در جریان مذاکرات جاری قصد دارد مجموعه‌ای از پیشنهادها را برای دست‌یابی به توافق جدید هسته‌ای مطرح کند. از جمله این پیشنهادها، دریافت تضمینی از دولت دونالد ترامپ است مبنی بر این‌که آمریکا در صورت رسیدن به توافق، از آن خارج نخواهد شد.

به نوشته این روزنامه، تهران همچنین انتظار دارد درباره چگونگی مدیریت ذخایر کنونی اورانیوم غنی‌شده خود در چارچوب توافق گفت‌وگو شود.

یکی دیگر از محورهای مورد نظر تهران، بحث درباره روند لغو تحریم‌های اقتصادی است.

مقامات ایرانی و برخی منابع عربی به وال‌استریت‌ ژورنال گفته‌اند که جمهوری اسلامی امیدوار است این گفت‌وگوها زمینه را برای انجام یک سفر دیپلماتیک سطح بالا به واشینگتن فراهم کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد دور دوم «مذاکرات غیرمستقیم» میان ایران و آمریکا از حدود یک ساعت پیش در «اقامتگاه سفیر عمان در رم» آغاز شده است.

محل انجام دور دوم مذاکرات میان تهران و واشینگتن در منابع مختلف خبری، سفارت عمان در رم ذکر شده است.

بقایی گفت که ایران از نقش ایتالیا در هماهنگی با عمان برای میزبانی این دور از گفت‌وگوها قدردانی کرده است.

او تاکید کرد گفت‌وگوها همچنان «به‌صورت غیرمستقیم» انجام می‌شود و دو هیات ایرانی و آمریکایی در سالن‌های جداگانه حضور دارند.

به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، وزیر خارجه عمان روز پرکاری را سپری می‌کند و در حال رفت‌وآمد میان دو هیات برای انتقال پیام‌هاست.

منابع دیپلماتیک به ایران‌اینترنشنال گفته‌اند استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ در مذاکرات میان تهران و واشینگتن، از «پیشنهاد سه‌مرحله‌ای ایران» که در دور اول گفت‌وگوها در عمان در تاریخ ۲۳ فروردین ارائه شد، استقبال کرده است.

بر اساس گزارش اختصاصی ایران‌اینترنشنال که پنج‌شنبه ۲۸ فروردین منتشر شد، تهران پیشنهاد داده در گام نخست، سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را به‌طور موقت کاهش دهد و در مقابل، از تخفیف‌های قابل‌ توجه تحریمی از جمله اجازه صادرات نفت برخوردار شود.

در مراحل بعد، ایران متعهد می‌شود که به‌طور دائم از غنی‌سازی بیش از ۳.۶۷ درصد که در برجامِ دوره باراک اوباما تعیین شد، خودداری کند.

همچنین قرار است ذخایر اورانیوم با غنای بالا به کشور ثالثی منتقل شود و در برابر آن، تحریم‌های بیشتری از جمله بخشی از تحریم‌های قدیمی آمریکا لغو شود.

منابع مطلع به ایران‌اینترنشنال گفته‌اند واکنش مثبت ویتکاف، هیئت ایرانی حاضر در مسقط را شگفت‌زده کرده است.

با این حال، هنوز مشخص نیست تکلیف حدود ۱۷ هزار دستگاه سانتریفیوژ ایران که مهم‌ترین بخش زیرساخت غنی‌سازی کشور محسوب می‌شوند، چه خواهد شد.

این ماشین‌ها توانایی رساندن سطح غنی‌سازی به ۹۰ درصد (درجه تسلیحاتی) را دارند.

ادامه این مطلب تحلیلی را اینجا بخوانید: ماشین‌های غنی‌سازی ایران روند مذاکرات هسته‌ای را پیچیده‌تر کرده‌اند

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در گفت‌وگویی که در سفر به روسیه با شبکه راشاتودی داشته، اعلام کرده است که «اسرائیل هیچ‌گاه قادر به حمله به ایران نبوده، اکنون نیز نیست و در آینده هم نخواهد بود».

عراقچی گفته است حتی با حمایت ایالات متحده نیز «آن‌ها توان انجام عملیات نظامی علیه ما» را ندارند.

برخی رسانه‌های اسرائیلی از جمله آی-۲۴ گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌‌وزیر اسرائیل، شنبه شب، پیامی درباره جنگ در غزه، گروگان‌ها و مذاکرات اتمی آمریکا و ایران صادر خواهد کرد.

شاهزاده رضا پهلوی هم‌زمان با دور دوم مذاکرات هسته‌ای بین ایران و آمریکا هشدار داد این مذاکرات صلح را به خاورمیانه نخواهد آورد و «جمهوری اسلامی با صداقت وارد مذاکره نمی‌شود».

او با اشاره به این‌که «جمهوری اسلامی اکنون در ضعیف‌ترین موقعیت خود در ۴۶ سال گذشته قرار دارد»، از ایالات متحده و متحدانش، بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایتالیا خواست که در کنار ملت ایران بایستند، با مردم ایران همراه شوند و با «رژیم افراطی در تهران» معامله نکنند.

فاکس‌نیوز در گزارشی نوشت سابقه طولانی «دروغ‌گویی و فریبکاری» جمهوری اسلامی، به تردیدها درباره توافق هسته‌ای جدید در مذاکرات دامن می‌زند.

جک کین، ژنرال بازنشسته و تحلیل‌گر ارشد استراتژیک در شبکه فاکس‌نیوز گفت ایران در حال تکرار همان «راهنمای عملیاتی» است که برای دست‌یابی به توافق هسته‌ای با دولت باراک اوباما به‌کار گرفت و این راهبرد را «دروغی آشکار» خواند که به توافق «فاجعه‌بار سال ۲۰۱۵» منجر شد.

کین گفت ایران دارد این دروغ را دوباره تکرار می‌کند که گویا می‌خواهد سطح اورانیوم با غنای بالا را کاهش دهد و از آن برای ساخت سلاح هسته‌ای استفاده نکند.

او افزود: «ایرانی‌ها فکر می‌کنند دولت ترامپ این حرف را باور خواهد کرد؛ به‌هرحال، ترامپ خودش در سال ۲۰۱۸ از همان توافق خارج شد.»

فاکس‌نیوز به نقل از تحلیل‌گران نوشت به‌طور سنتی، فشار نظامی باعث شده که رهبران «سرسخت و ضدآمریکایی» جمهوری اسلامی به دادن امتیاز تن دهند.

گفته می‌شود حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، علی خامنه‌ای را وادار کرد تا به‌طور موقت فعالیت‌های مربوط به تسلیحات هسته‌ای را متوقف کند.

بر اساس گزارش فاکس‌نیوز، در آن زمان خامنه‌ای از اقدام نظامی آمریکا هراس داشت.

مشروح گزارش را این‌جا بخوانید.

کاخ کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، سه‌شنبه دوم اردیبهشت در مسکو با سلطان عمان دیدار خواهد کرد.

خبرگزاری دولتی عمان نیز اعلام کرد هیثم بن طارق دوشنبه به مسکو سفر خواهد کرد.

این سفر هم‌زمان با مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان انجام می‌شود.

وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد پاریس تمام تلاش خود را می‌کند تا پیش از به پایان رسیدن مهلت اروپا به ایران در مورد فعال‌سازی مکانیسم ماشه در ماه اکتبر، از طریق راهکار دیپلماتیک برای بحران هسته‌ای ایران به یک راه‌حل دست پیدا کند.

سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت موضع اروپا همواره ترجیح دادن مسیر دیپلماتیک برای دست‌یابی به یک راه‌حل بوده است اما در مورد برنامه هسته‌ای ایران با فرا رسیدن دهمین سالگرد توافق برجام، زمان در حال سپری شدن و پنجره فرصت روزبه‌روز در حال کوچک‌تر شدن است.

اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه اکتبر (اواسط مهر) منقضی می‌شود که می‌تواند باعث فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران شود.

سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت‌وگوهای کنونی میان تهران و واشینگتن را ادامه‌ مذاکراتی خواند که ماه‌هاست با جمهوری اسلامی جریان دارد.

او گفت فرانسه در قالب فرمت ای-۳ و همراه با بریتانیا و آلمان، مذاکرات منظم و مستمری با طرف ایرانی داشته است.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در آستانه مذاکرات ایران و آمریکا در رم، از دیدار خود با آنتونیو تایانی، وزیر خارجه ایتالیا خبر داد.

گروسی در شبکه اجتماعی ایکس بر «نقش سازنده و فزاینده ایتالیا در حمایت از صلح» در این «برهه حساس» تاکید و اضافه کرد که دیپلماسی بیش از هر زمان دیگری ضروری است.

وال‌استریت‌ ژورنال در گزارشی نوشت که درک جهانیان از وضعیت و ذخایر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی با خلاءهای مهمی مواجه است و اجرای توافقی جدید بدون داشتن تصویری دقیق و شفاف از مواد و زیرساخت‌های هسته‌ای موجود در ایران، «بسیار پرخطر» خواهد بود.

این نشریه نوشت بر اساس گفته مقام‌های آمریکایی و ایرانی، انتظار می‌رود گفت‌وگوهای روز شنبه شامل بحث درباره جدول زمانی مذاکرات و «شاید تدوین یک چارچوب کلی برای توافق جدید» باشد.

بر اساس این گزارش، ایران در سال‌های اخیر نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر فعالیت‌های هسته‌ای خود را محدود و همچنین تحقیقات آژانس را درباره مواد هسته‌ای اعلام‌نشده کشف‌شده در کشور مختل کرده است.

وال‌استریت ژورنال تاکید کرد: «بدون چنین خط پایه‌ای، تضمین پایبندی ایران به محدودیت‌های فنی در زمینه غنی‌سازی هسته‌ای تقریبا ناممکن خواهد بود و ایران باید پیش از اجرای هر توافقی، موضوع پاسخ به تحقیقات آژانس درباره مواد هسته‌ای اعلام‌نشده خود را حل‌وفصل کند.»

به باور مقامات غربی، این مواد احتمالا ریشه در فعالیت‌های مربوط به برنامه تسلیحات هسته‌ای جمهوری اسلامی در دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ دارد اما ایران همواره این موضوع را رد کرده است.

بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی ممکن است نتواند بدون توضیح درباره این‌که این مواد از کجا آمده‌اند و اکنون کجا هستند، این پرونده را ببندد.

یکی از انتقادات اصلی واشینگتن نسبت به توافق برجام این بوده که تهران را ملزم به افشای گذشته فعالیت‌های هسته‌ای خود نمی‌کرد.

این نگرانی‌ هنوز هم در کنگره آمریکا که ممکن است لازم باشد توافق جدید را تصویب کند، باقی است.

دور دوم مذاکرات بین جمهوری اسلامی و آمریکا در شهر رم آغاز شد.

دور قبلی مذاکرات، شنبه هفته گذشته در عمان برگزار شده بود.

رهبران جمهوری اسلامی و آمریکا نسبت به دور قبلی مذاکرات ابراز رضایت کردند اما در روزهای بعد، نماینده آمریکا خواستار نابودی کامل برنامه اتمی تهران شد و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که اصل غنی‌سازی اورانیوم در ایران قابل مذاکره نیست.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در دیدار با آنتونیو تایانی، وزیر خارجه ایتالیا، گفت تنها مانع تحقق خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، اسرائیل است.

او گفت: «هر تفاهمی باید به حقوق ما احترام بگذارد و منجر به رفع تحریم‌ها و تردیدها در مورد برنامه هسته‌ای ما شود.»

محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با اشاره به مذاکرات شنبه گذشته در عمان گفت در دور اول مذاکرات با واشینگتن «فضای مثبتی» حاکم بود اما «به ‌یک‌باره و در فضای رسانه‌ای، سقف مطالبات آمریکا بالا رفت».

او ادامه داد: «دغدغه واقعی ترامپ بیش از آن‌که امنیت آمریکا باشد، امنیت اسرائیل است.»

استیون ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ، تاکید کرده است که برنامه اتمی جمهوری اسلامی باید نابود شود و سطح غنی‌سازی آن به صفر برسد.

شبکه العربیه گزارش داد جمهوری اسلامی هم‌زمان با مذاکرات با آمریکا، تماس‌های خود را با روسیه و چین برای جلب حمایت در روند گفت‌وگوها افزایش داده است.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، شنبه پس از گفت‌وگو با مقامات آمریکایی در رم، به چین خواهد رفت.

او پیش از حضور در رم، به مسکو سفر کرد و با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیدار کرد.

عراقچی همچنین در این سفر پیام پوتین را دریافت کرد تا به علی خامنه‌ای تحویل دهد.

العربیه همچنین از تماس‌های آمریکا با کشورهای اروپایی برای اعمال فشار بیشتر بر ایران از طریق تحریم‌ها خبر داد.

بر اساس این گزارش، فرانسه از آمریکا خواسته که نقش منطقه‌ای جمهوری اسلامی را نیز در دستور مذاکرات شنبه قرار دهد.

وزارت خارجه ایتالیا از دیدار آنتونیو تایانی، وزیر خارجه و معاون نخست‌وزیر این کشور، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در رم و در حدود ساعت ۱۱:۱۵ به وقت ایران خبر داد.

عراقچی برای شرکت در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا به رم سفر کرده است.

بر اساس گزارش‌ها قرار است مذاکرات رم از ظهر شنبه به وقت تهران آغاز شود.

بر اساس این بیانیه، تایانی همچنین قرار است ساعت ۱۲ و ربع ظهر به وقت ایران با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیدار کند.

امیر اویوی، معاون سابق واحد کنترل نظامی ارتش اسرائیل گفت آمریکا و اسرائیل همچنان به‌طور کامل در زمینه مقابله با جمهوری اسلامی هماهنگ هستند.

اویوی، در گفت‌وگو با شبکه ای‌ال‌تی‌وی با اشاره به این که ترامپ به‌دنبال کسب بیشترین دستاورد از مذاکرات دیپلماتیک است، تاکید کرد رییس‌جمهوری آمریکا انتظار ندارد این گفت‌وگوها طولانی شود.

به گفته اویوی، دولت آمریکا به‌ روشنی قصد دارد مذاکراتی بسیار کوتاه داشته باشد.

او افزود: «یا ایران شروع به برچیدن تاسیسات هسته‌ای خود می‌کند یا این‌ که به‌ نظر من در ماه‌های آینده شاهد حمله مشترک آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران خواهیم بود.»

به گفته این مقام سابق اسرائیلی اگر اختیار این گفت‌و‌گو‌ها با ایرانی‌ها باشد، مذاکرات را برای ماه‌ها و حتی سال‌ها کش می‌دهند.

علی شمخانی، مشاور سیاسی علی خامنه‌ای و دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، با اشاره به دور دوم مذاکرات با آمریکا در کشور ایتالیا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جمهوری اسلامی برای توافق متوازن آمده، نه تسلیم.»

شمخانی در این پست نوشت مذاکره‌کنندگان ایرانی توافقی جامع را بر پایه ۹ اصل دنبال می‌کنند که شامل «جدیت، تضمین، توازن، رفع تحریم، نه به مدل لیبی/امارات، اجتناب از تهدید، سرعت، مهار مزاحمانی مثل اسرائیل و تسهیل سرمایه‌گذاری» است.

وب‌سایت اکسیوس پیش‌تر به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشت نتانیاهو خواهان مدل لیبی برای جمهوری اسلامی است؛ یعنی برچیدن کامل برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی.

لیندزی گراهام، سناتور آمریکایی نیز بر همین مدل برای مقابله با برنامه اتمی تهران تاکید کرد اما عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در واکنش گفت: «مگر در خواب ببینند.»

روزنامه فرهیختگان، وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به مذاکرات جمهوری اسلامی با آمریکا و فرایندی که منجر به آن شد، نوشت امکان کسب نتیجه از این راهبرد، تا حد زیادی ضعیف است.

این روزنامه با اشاره به نامه اخیر دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای، اضافه کرد در متن نامه هیچ اشاره‌ای به رفع تحریم‌ها نشده و طرف آمریکایی هم در جریان گفت‌وگوها نقش خود را در الزام به جلوگیری از اعمال مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی نپذیرفته است.

این روزنامه همچنین تاکید کرد دولت کنونی آمریکا حاضر به امضای توافقی نیست که دستاورد اقتصادی برای تهران داشته باشد.

نماینده آمریکا در مذاکرات پیش‌تر تاکید کرده بود برنامه اتمی جمهوری اسلامی باید نابود شود و سطح غنی‌سازی به صفر برسد اما عباس عراقچی می‌گوید اصل غنی‌سازی قابل مذاکره نیست.

وبسایت اکسیوس گزارش داد دور دوم مذاکرات هیات‌های آمریکا و جمهوری اسلامی در ایتالیا، شنبه ساعت ۱۲:۳۰ به وقت ایران برگزار خواهد شد و انتظار می‌رود پنج ساعت طول بکشد.

این گفت‌وگوها در شهر رم برگزار خواهد شد.

از سوی دیگر خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، اعلام کرد این مذاکرات حدود ساعت ۱۴ به وقت تهران در رم آغاز خواهد‌ شد.

صداوسیمای جمهوری اسلامی گزارش داد دور دوم مذاکرات مانند هفته گذشته خواهد بود و وزیر خارجه عمان میانجی گفت‌وگوهاست.

هیات جمهوری اسلامی به سرپرستی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ساعاتی پیش برای این مذاکرات وارد رم شد.

بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان نیز جمعه به رم رفت و درباره این مذاکرات با آنتونیو تایانی، وزیر خارجه ایتالیا، گفت‌وگو کرد.

خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام اسرائیلی و منابعی مطلع گزارش داد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، تاکید کرده هرگونه مذاکره با جمهوری اسلامی باید به «برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای» ایران منجر شود.

در ماه‌های گذشته، اسرائیل مجموعه‌ای از گزینه‌ها را برای حمله به تاسیسات ایران به دولت ترامپ پیشنهاد داده که برخی از آن‌ها دارای جدول زمانی برای اواخر بهار و تابستان بوده‌اند.

این طرح‌ها ترکیبی از حملات هوایی و عملیات کماندویی با درجات مختلف شدت را شامل می‌شوند و بنا بر گفته منابع رویترز، می‌توانند توانایی تهران را برای تسلیحاتی‌ کردن برنامه هسته‌ای‌اش تنها برای چند ماه یا تا یک سال (یا بیشتر) عقب بیندازد.

روزنامه نیویورک‌تایمز چهارشنبه گزارش داد که ترامپ در دیدار با نتانیاهو در کاخ سفید در اوایل ماه جاری میلادی، به او گفت واشینگتن قصد دارد گفت‌وگوهای دیپلماتیک با تهران را در اولویت بگذارد و در کوتاه‌مدت حاضر به حمایت از حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران نیست.

مشروح گزارش ایران‌اینترنشنال را این‌جا بخوانید.

حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنه‌ای در روزنامه کیهان، در مطلبی درباره مذاکرات با آمریکا نوشت: «آیا در چالش هسته‌ای که بیش از دو دهه ادامه داشته، منافع حیاتی ما به مخاطره نیفتاده است؟ اگر پاسخ مثبت است که هست، چرا از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خارج نمی‌شویم؟»

او در یادداشتی با عنوان «چالش هسته‌ای و پاشنه آشیل آمریکا» نوشت بر اساس ماده ۱۰ معاهده ان‌پی‌تی، پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، هر دولتی باید حق داشته باشد در اجرای حاکمیت ملی خود در صورتی که احساس کند موارد فوق‌العاده‌ای در رابطه با موضوعات این پیمان، منافع حیاتی کشورش را به مخاطره انداخته، از پیمان خارج شود.

این روزنامه در ادامه نوشت: «خروج ما از این پیمان، قانونی و برگرفته از متن معاهده یاد شده است.»

نماینده رهبر جمهوری اسلامی در روزنامه کیهان اضافه کرد: «خروج ما از ان‌پی‌تی، از یک‌سو، نجات گریبان برنامه هسته‌ای ما از چالش تحمیلی و از سوی دیگر پاشنه آشیل آمریکا و متحدانش است و در این خصوص، روال مذاکرات در رم تعیین‌کننده است.»

رویترز به نقل از منابع اسرائیلی و آمریکایی گزارش داد دولت اسرائیل همچنان احتمال حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را در ماه‌های آینده در نظر دارد.

به گفته مقام‌های اسرائیلی، آن‌ها در حال بررسی گزینه‌ای برای انجام حمله‌ای محدود به برنامه هسته‌ای ایران هستند که نیاز کمتری به حمایت آمریکا داشته باشد.

این طرح از سناریوهای اولیه‌ای که پیش‌تر به واشینگتن پیشنهاد شده، کوچک‌تر است.

در همین حال، یک مقام امنیتی جمهوری اسلامی به رویترز گفت: «اطلاعات موثقی داریم که اسرائیل در حال برنامه‌ریزی حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران است. چنین حمله‌ای با پاسخ سخت و قاطع ایران مواجه خواهد شد.»

رویترز همچنین نوشت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در دیدار اخیر با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرده در حال حاضر از چنین حمله‌ای حمایت نمی‌کند اما هشدار داده «اگر گزینه دوم مطرح شود، برای ایران بسیار بد خواهد بود».

دور دوم مذاکرات میان ایران و آمریکا شنبه ۳۰ فروردین در رم برگزار می‌شود.

در آستانه دومین دور مذاکرات واشینگتن و تهران، دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا بار دیگر بر ورشکسته بودن جمهوری اسلامی در دولت قبلی خود تاکید کرد و هشدار داد اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، زندگی همه در خطر جدی خواهد بود.

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، با اشاره به سرپیچی جمهوری اسلامی از تعهداتش گفت اروپایی‌ها به‌ زودی باید تصمیم مهمی درباره مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران بگیرند.

وب‌سایت آکسیوس نیز گزارش داد استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، در دیدار با وزیر امور راهبردی اسرائیل و رییس موساد، گفته است هدف دولت ترامپ، دست‌یابی به راه‌حلی دیپلماتیک برای بحران هسته‌ای ایران و پایان دادن به غنی‌سازی اورانیوم از سوی تهران است.

از سوی دیگر خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ایرانی گزارش داد جمهوری اسلامی از آمریکا خواسته تضمین‌هایی دهد که ترامپ از توافق هسته‌ای جدید خارج نخواهد شد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه روسیه گفت تهران باور دارد که دست‌یابی به توافق درباره برنامه هسته‌ای با آمریکا امکان‌پذیر است.

گزارش کاملا تحولات تنش میان ایران و آمریکا در جمعه ۲۹ فروردین را این‌جا بخوانید.