وزارت خارجه آمریکا: جمهوری اسلامی نباید برنامه سلاح هسته‌ای و برنامه غنی‌سازی داشته باشد

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی درباره اظهارات مقام‌های آمریکایی درباره برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران گفت: «برای اعتمادسازی نسبت به نگرانی‌های احتمالی آمادگی داریم اما اصل غنی‌سازی قابل مذاکره نیست.»

او گفت: «در روزهای گذشته اظهارنظرهای مختلف و گاهی مواضع متضادی را از مقامات آمریکایی شنیده‌ایم که اصلا به روند مذاکرات کمک نمی‌کند. با این‌حال باید در جلسه مذاکره از نظرات واقعی آن‌ها مطلع شویم. اگر با نظرات سازنده‌ای بیایند، می‌توانیم مذاکره درباره چارچوب یک توافق محتمل را شروع کنیم.»

استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه شامگاه سه‌شنبه گفت هرگونه توافق نهایی باید به معنای توقف و نابودی کامل برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی هسته‌ای جمهوری اسلامی باشد.

عراقچی خطاب به مقامات آمریکایی گفت: «زیر فشار و تحمیل مواضعشان چیزی را به دست نخواهند آورد. فقط اگر مذاکره بر اساس موضع برابر و در فضای محترمانه باشد می‌تواند پیش برود.»

وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین درباره سفر پیشِ روی خود به روسیه، گفت: «هدف از این سفر، انتقال پیام مکتوب رهبری به روسیه است که در ملاقات با پوتین ارائه خواهد شد.»

زهرا سعیدی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت جمهوری اسلامی از برنامه اتمی خود «نه برای جنگ، بلکه برای نجات زندگی مردم» استفاده می‌کند.

او با اشاره به فعالیت زنان در برنامه‌های هسته‌ای افزود: «ما از منظر زنانه نیز نسبت به تخریب این برنامه حساسیت داریم.»

اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه، با اشاره به مذاکرات ایران با آمریکا تهدید کرد که این قوه اجازه نخواهد داد، «برخی در زمین دشمن بازی و فضای امیدآفرینی در کشور را تبدیل به یاس و ناامیدی یا حاشیه‌سازی کنند».

او گفت جمهوری اسلامی «به هیچ قدرتی باج نمی‌دهد» و مقابل تهدیدات، «با اقتدار از گزینه‌های لازم خود به موقع استفاده می‌کند».

روزنامه اسرائیل‌هیوم نوشت اگر تا پیش از این، اسرائیل آزادی عمل داشت هر زمان که بخواهد به تاسیسات اتمی ایران حمله کند، اکنون با توجه به مذاکرات تهران و واشینگتن، دستانش بسته شده است.

این روزنامه افزود اما طبق تعهد دونالد ترامپ، جمهوری اسلامی دو ماه وقت دارد و نمی‌تواند مذاکرات را به تعویق بیندازد.

دور اول مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا ۲۳ فروردین در عمان برگزار شد و قرار است دور دوم نیز ۳۰ فروردین برگزار شود.

ترامپ به جمهوری اسلامی هشدار داده که وقت زیادی ندارد و باید سریع عمل کند.

رییس‌جمهوری آمریکا، تهران را تهدید کرده که در صورت شکست مذاکرات، از گزینه نظامی استفاده می‌کند.

حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنه‌ای در روزنامه کیهان، در مطلبی نوشت استیون ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ، در مذاکرات شنبه تنها پیشنهاد اطمینان از غیرتسلیحاتی بودن برنامه اتمی را مطرح کرد اما این یک «ترفند پلشت سیاسی» بود.

او در ادامه گفت ویتکاف با موضع‌گیری بعدی خود درباره نابودی برنامه اتمی جمهوری اسلامی، نشان داد برخلاف «نقاب روز شنبه، کماکان روی پله باج‌خواهی ایستاده» است.

این مطلب افزود آمریکا درباره موضوعات مذاکره «از خط قرمز‌ها عبور کرده» و به دنبال «زمینه‌سازی برای خلع سلاح ایران اسلامی و نابودی سرزمین و مردم این مرز و بوم» است.

مدیرمسئول کیهان اضافه کرد موضع آمریکا «به هیچ‌وجه قابل مذاکره نیست» و واشینگتن به دنبال خلع سلاح جمهوری اسلامی است.

خبرنگار رادیو ارتش اسرائیل شامگاه سه‌شنبه گزارش داد پنج هواپیمای ترابری ارتش آمریکا در ۲۴ ساعت گذشته در پایگاه هوایی نواتیم اسرائیل فرود آمده‌اند.

او به نقل از منابع اسرائیلی افزود این هواپیماها حامل مهمات سنگین هستند که آمریکا برای احتمال گسترش جنگ در غزه، و آمادگی جهت حمله احتمالی به ایران فرستاده است.

نشریه پولیتیکو به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، قرار است اواخر این هفته برای برگزاری گفت‌و‌گوهایی از جمله درباره ایران و اوکراین، به پاریس سفر کنند.

گفته شده جنگ غزه و تعرفه‌های دولت ترامپ از دیگر مسائل مورد بحث در این سفر است.

از زمان حضور جی‌دی ونس، معاون رییس‌جمهوری آمریکا، در اجلاس هوش مصنوعی در ماه فوریه، این نخستین باری است که مقام‌های ارشد آمریکا به فرانسه سفر می‌کنند.

تام کاتن، رییس کمیته اطلاعات سنای آمریکا، جمهوری اسلامی را «یک حکومت تروریست» خواند که «تلاش کرده مقام‌های آمریکایی، از جمله رییس‌جمهور ترامپ را در خاک کشور ترور کند».

این سناتور جمهوری‌خواه با تایید موضع دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در قبال برنامه هسته‌ای حکومت ایران در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «تنها راه‌حل، برچیدن کامل برنامه ایران است — یا اینکه ما باید خودمان این کار را انجام دهیم.»

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت مسعود پزشکیان، در واکنش به سخنان اخیر علی خامنه‌ای درباره لزوم حل مشکلات کشور بدون تکیه بر مذاکرات، گفت که دولت پزشکیان نیز با همین نگاه در حال پیشبرد امور است.

او افزود: «باور داریم حتی اگر توافقی حاصل شود، ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان لازم است تا آثار آن در توسعه و زندگی مردم نمایان شود. در چنین شرایطی، چاره‌ای جز مواجهه‌ مستقیم، عاجل و مستقل با مشکلات وجود ندارد.»

تد کروز، سناتور آمریکایی، در توییتی درباره گفت‌و‌گو‌های بین مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکا نوشت: «هر کس ترامپ را به ورود به توافقی مشابه توافق هسته‌ای اوباما با ایران ترغیب کند، مشاوره‌ای کاملا اشتباه به رییس‌جمهور داده است.»

سناتور جمهوری‌خواه ایالت تگزاس با تایید موضع ترامپ درباره عدم اجازه به جمهوری اسلامی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای افزود: «تیم او باید در پشتیبانی از این موضع کاملا متحد و یک‌صدا باشد.»

خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، درباره دلیل تن دادن جمهوری اسلامی به مذاکره با آمریکا و ابراز رضایت علی خامنه‌ای از آن، نوشت: «آن‌چه که ایران را راغب به نشستن پای میز مذاکرات غیرمستقیم کرده، تهدیدات نظامی ترامپ نیست.»

تسنیم در این مطلب اشاره کرد که دولت مسعود پزشکیان از خامنه‌ای خواسته که مذاکره صورت بگیرد و این درخواست پس از ارسال نامه از سوی دونالد ترامپ ارائه شده است.

در ادامه این مطلب آمده است: «خاستگاه تصمیم‌های رهبر انقلاب را باید در عمل به آموزه‌های قرآنی و نه تحت تاثیر تهدید، تحمیل یا خوش‌بینی و اعتماد و امید بستن به دشمن جست‌وجو و تحلیل کرد.»

خبرگزاری تسنیم همچنین با اشاره به سخنان قبلی خامنه‌ای مبنی بر این که «جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد» نوشت رهبر جمهوری اسلامی این جمله را گفته بود و «همان هم شد».

خامنه‌ای حدود دو ماه قبل و در ۱۹ بهمن سال گذشته گفته بود مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست اما سه‌شنبه ۲۶ فروردین گفت‌وگوهای عمان را کار و حرکتی «تصمیم‌گیری شده» خواند که «در قدم‌های اول هم خوب اجرا شده» است.

مخاطبان ایران‌اینترنشنال ابراز رضایت او از دور اول مذاکرات را نشانه تلاش رهبر جمهوری اسلامی برای حفظ قدرت، فریب و ناشی از ترس از سرنگونی ارزیابی کردند.

تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، تاکید کرد که هدف آمریکا این است که جمهوری اسلامی نباید برنامه سلاح هسته‌ای و برنامه غنی‌سازی داشته باشد.

او با اشاره به روند گفت‌وگوها گفت که هنوز این روند را «مذاکره» نمی‌نامد، اما احتمال تغییر این رویکرد وجود دارد.

بروس گفت: ««ما نشان داده‌ایم که وقتی چیزی می‌گوییم و کاری انجام می‌دهیم، میان این دو هماهنگی وجود دارد. اما اکنون فقط یک هدف وجود دارد و آن این است که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. به‌ویژه در زمینه برنامه غنی‌سازی اورانیوم.»

او در سخنانی خطاب به خبرنگاران درباره مذاکره با جمهوری اسلامی گفت: «افرادی که در این روند نقش دارند، از بهترین‌های جهان هستند. سفیر ویتکاف بی‌تردید یکی از متخصص‌ترین افراد در زمینه مذاکره، تعامل با بازیگران بد و رسیدن به صلح و آتش‌بس است.»

این مقام آمریکایی تاکید کرد که نباید به اظهارنظرهای لحظه‌ای در فضای عمومی، هم‌چون توییت‌ها یا مصاحبه‌ها، به‌عنوان بخشی از روند مذاکرات نگاه کرد.

او اضافه کرد: «کسی در ملاعام مذاکره نمی‌کند. مهم نیست چه گفته می‌شود، بلکه اقدامات طرف‌ها و نتایج نهایی اهمیت دارد. آن‌چه اهمیت دارد این است که آیا توافقی حاصل می‌شود؟ آیا اسنادی امضا می‌شود؟»

نورمن رول، مسئول پیشین میز ایران در سازمان سیا، به ایران‌اینترنشنال گفت مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی می‌توانند روند مذاکرات هسته‌ای را به نفع خود کش دهند تا تهران هم‌زمان به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی ادامه دهد.

او با بیان این‌که هر روزی که مذاکرات به طول بینجامد، جمهوری اسلامی به آستانه رسیدن به سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر می‌شود، گفت: «اگر تهران به این نتیجه برسد که بودن در آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای برایش از ساخت واقعی بمب سودمندتر است، به همین بازی ادامه خواهد داد.»

شاهزاده رضا پهلوی در واکنش به اظهارات اخیر استیو ویتکاف، رییس هیئت مذاکره‌کننده آمریکا با جمهوری اسلامی، تاکید کرد که جمهوری اسلامی شریک صلح نیست و تنها راه دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه، حمایت از مردم ایران برای رهایی از این حکومت است.

ویتکاف گفته بود که هر توافق نهایی با جمهوری اسلامی باید چارچوبی برای «صلح، ثبات و رفاه در خاورمیانه» ایجاد کند.

شاهزاده رضا پهلوی در پیامی خطاب به ویتکاف نوشت: «جمهوری اسلامی شریک صلح نیست. تنها راه رسیدن به صلح، ثبات و شکوفایی در خاورمیانه، کمک به مردم ایران برای رهایی از این رژیم ضعیف و ازهم‌گسیخته است.»

او در ادامه افزود: «سیاست فشار حداکثری در دوره نخست ریاست‌جمهوری پرزیدنت ترامپ، موفق‌ترین سیاست در قبال این رژیم در تاریخ بود. ضروری است که این سیاست ادامه یابد و با حمایت حداکثری از مردم ایران تکمیل شود. به این رژیم جنگ‌طلب فرصت بقا ندهید. در حالی که مردم ایران برای صلح مبارزه می‌کنند، بگذارید فرصت واقعی برای پیروزی داشته باشند.»

همزمان با مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا، تحصنی برای برجسته کردن مسایل حقوقی بشری در ایران، در مقابل ساختمان وزارت امور خارجه آمریکا در واشینگتن بر پا شده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با انتشار ویدیویی، در حالی‌که گزارش منتشرشده در سایت علی خامنه‌ای را در دست داشت، ‌گفت: «امروز دیکتاتور ایران، علی خامنه‌ای، خواستار حذف اسرائیل شده. اما اسرائیل حذف نخواهد شد؛ آنچه باید حذف شود، محور ترور جمهوری اسلامی و برنامه تسلیحات هسته‌ای آن است.»

لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه، سه‌شنبه ۲۶ فروردین در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «با استیو ویتکاف موافقم که هر توافقی با جمهوری اسلامی نباید توانایی غنی‌سازی تهران را بپذیرد، زیرا ساخت سلاح هسته‌ای با غنی‌سازی ممکن می‌شود.»

استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و رییس هیئت آمریکا در مذاکرات با جمهوری اسلامی، پیش‌تر در حساب ایکس خود نوشت که ایران باید برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی هسته‌ای خود را متوقف و نابود کند.

جابر رجبی، تحلیل‌گر سیاسی، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال گفت: «جمهوری اسلامی از برخی خط قرمزها عبور کرده و اکنون برای جهان به تهدیدی جدی تبدیل شده است؛ تهدیدی که باید برطرف شود.»

رجبی در برنامه «چشم‌انداز» گفت علی خامنه‌ای دیگر کارت موثری برای بازی در اختیار ندارد.

کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، سه‌شنبه ۲۶ فروردین در پاسخ به پرسشی درباره این‌که آیا تمرکز دولت دونالد ترامپ بر نابودی کامل برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی است یا صرفا محدودسازی غنی‌سازی اورانیوم و برنامه موشکی است، گفت ترامپ نمی‌خواهد جمهوری اسلامی هیچ برنامه هسته‌ای داشته باشد.

لیویت اضافه کرد که ترامپ نمی‌خواهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و موضع او در این زمینه کاملا روشن بوده است.

سخنگوی کاخ سفید از تداوم کارزار فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی خبر داد و در عین حال اعلام کرد که رییس‌جمهوری ایالات متحده همچنان خواهان گفت‌وگو و تعامل با تهران است.

او در ادامه، با اشاره به تماس تلفنی دونالد ترامپ با هیثم بن طارق، سلطان عمان، گفت که رییس‌جمهوری آمریکا از میزبانی نخستین «دیدار مستقیم» میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی قدردانی کرده و بر «ضرورت پایان دادن به برنامه هسته‌ای ایران از طریق مذاکره» تاکید کرده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، سه‌شنبه ۲۶ فروردین در جریان بازدید از شمال نوار غزه با اشاره به پوستر منتشرشده در وب‌سایت علی خامنه‌ای گفت: «رهبر ایران در حالی که با آمریکایی‌ها مذاکره می‌کند، تصویری منتشر می‌کند که در آن توضیح داده شده چرا اسرائیل باید نابود شود.»

نتانیاهو گفت: «می‌خواهم به شما بگویم چرا می‌جنگیم و برای چه می‌جنگیم؛ این پستی است که امروز دیکتاتور ایران، خامنه‌ای، منتشر کرده و در آن توضیح داده که چرا اسرائیل باید نابود شود. او این حرف را در حالی می‌زند که در حال مذاکره با آمریکایی‌هاست.»

او افزود: «ما برای بقا می‌جنگیم. ما برای آینده‌مان می‌جنگیم.»

وب‌سایت خبری اکسیوس به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، سه‌شنبه ۲۶ فروردین نشستی محرمانه در «اتاق وضعیت» کاخ سفید برگزار کرده تا با مقام‌های ارشد دولت خود درباره مذاکرات هسته‌ای با جمهوری اسلامی گفت‌وگو کند.

بر اساس این گزارش، این نشست سطح بالا با حضور تمام مقام‌های ارشد امنیت ملی و سیاست خارجی دولت ترامپ برگزار شد و بر بررسی موضع آمریکا در دور بعدی مذاکرات که قرار است شنبه ۳۰ فروردین برگزار شود، متمرکز بود.

جِی‌دی ونس معاون رییس‌جمهور، مارکو روبیو وزیر خارجه، پیت هگسث وزیر دفاع، مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید، استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ، جان رتکلیف رییس سازمان سیا، و سایر مقام‌های ارشد دولت در این نشست حضور داشتند.

گیلا گملیل، وزیر علم و فن‌آوری اسرائیل، به جوییش نیوز سیندیکت گفت: «جمهوری اسلامی هیچ ابایی از بیان نیت خود برای نابودی اسرائیل ندارد و مستقیما و بدون شرم این خواسته را بیان می‌کند. جمهوری اسلامی درباره آمریکا نیز مواضع مشابهی دارد.»

او افزود: «تغییر موضع جمهوری اسلامی برای مذاکره تنها زمانی رخ داد که خامنه‌ای فهمید آمریکا تحت رهبری ترامپ آماده استفاده از زور است. حکومت ایران در وقت‌کشی در مذاکرات و بهره‌برداری از زمان مهارت دارد.»

وزیر علم و فن‌آوری اسرائیل اضافه کرد: «هر توافقی که تضمین کند جمهوری اسلامی مطابق با الگوی خلع سلاح لیبی، برنامه هسته‌ای و برنامه موشکی خود را به‌طور کامل برچیند و حمایت از تروریسم را متوقف کند، مورد حمایت اسرائیل خواهد بود.»

خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی این پرسش را مطرح کرده است که آیا حمله نظامی می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را نابود کند.

در این گزارش با اشاره به عوامل متعدد گفته شده است که احتمالا چنین حمله‌ای قادر به نابود کردن برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود.

رویترز با اشاره به استقرار بمب‌افکن‌های استراتژیک بی ۲ در جزیره دیه‌گو گارسیا، جایی که ایران را در دسترس این هواپیماها قرار می‌دهد، این اقدام را پیامی صریح و هشدارآمیز به تهران دانسته و گفته آرایش نظامی آمریکا در منطقه به رهبران جمهوری اسلامی می‌گوید که اگر توافقی برای مهار برنامه هسته‌ای حاصل نشود، چه سرنوشتی ممکن است در انتظار آنها باشد.

با این حال، رویترز به‌نقل از کارشناسان نظامی و هسته‌ای افزوده که حتی با چنین قدرت آتش عظیمی، اقدام نظامی آمریکا و اسرائیل احتمالا تنها به‌طور موقت برنامه‌ای را عقب می‌اندازد که غرب نگران است در نهایت به ساخت بمب اتم منتهی شود؛ هرچند جمهوری اسلامی تاکید می‌کند که در پی ساخت سلاح هسته‌ای نیست.

محمدرضا عارف، معاون اول مسعود پزشکیان، با اشاره به مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا گفت: «نه‌تنها به این مذاکره، بلکه به هیچ رابطه‌ خاصی با هیچ کشوری دل نبسته‌ایم؛ البته تلاش داریم با اولویت کشورهایی چون همسایگان، کشورهای آفریقایی و اقتصادهای موفق آسیایی تعامل داشته باشیم.»

او با بیان این‌که موضع دولت همان موضع سه‌شنبه ۲۶ فروردین علی خامنه‌ای است، گفت: «خوشبختانه روند مذاکره‌ای که با آمریکا داریم، دارد جلو می‌رود؛ به‌صورت غیرمستقیم.»

خامنه‌ای ۲۶ فروردین گفت که «نظام» در مذاکرات میان تهران و واشینگتن به طرف مقابل «خیلی بدبین» و به توانایی‌های خود «خوش‌بین» است.

رهبر جمهوری اسلامی پیش از این گفته بود مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست و مشکلی از مشکلات ایران را حل نمی‌کند.

مخاطبان ایران‌اینترنشنال، ابراز رضایت علی‌ خامنه‌ای، از دور اول مذاکرات را نشانه تلاش او برای حفظ قدرت، فریب و ناشی از ترس از سرنگونی ارزیابی کردند.

اغلب مخاطبان بر وقت‌کشی جمهوری اسلامی، بی‌اعتمادی به حکومت و ادامه مشکلات اقتصادی پرداخته‌اند.

در حالی که رهبر جمهوری اسلامی، حدود دو ماه قبل، پیش از این، ۱۹ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، گفته بود که مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست، سه‌شنبه ۲۶ فروردین گفت: «گفت‌وگوهای عمان یکی از ده‌ها کار وزارت خارجه است. …. کاری و حرکتی است که تصمیم‌گیری شده و در قدم‌های اول هم خوب اجرا شده است.»

در پاسخ به سوال ایران‌اینترنشنال، که از مخاطبان و کاربران خواسته بود نظرشان را درباره ابراز رضایت رهبر جمهوری اسلامی از دور اول مذاکرات بیان کنند، اکثر کاربران به ترس خامنه‌ای از فروپاشی نظام اشاره کردند و گفتند واکنش و مجموعه اقدامات او برای جلوگیری از این امر بوده است.

گروهی معتقدند که ترس از تغییر نظام سیاسی و مذهبی، انگیزه اصلی مواضع جدید رهبر جمهوری اسلامی است. آنها پیش‌بینی می‌کنند که جامعه ایران در آینده شاهد تحولات عمیق سیاسی و فرهنگی خواهد بود.

گزارشی از مجتبا پورمحسن: ساعاتی پس از انتقاد ترامپ از رفتار تهران‌، خامنه‌ای از دور اول مذاکرات ابراز رضایت کرد و گفت به نتیجه‌اش خیلی بدبین نیست. در حالی که تهران تایمز وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی فاش کرد عراقچی در عمان، خواستار رفع بخشی از تحریم‌ها شده نه همه‌شان.

خبرگزاری دولتی عمان گزارش داد دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا و هیثم بن طارق، سلطان عمان در تماسی تلفنی درباره راه‌های حمایت از مذاکرات هسته‌ای آمریکا و جمهوری اسلامی گفت‌وگو کردند.

این خبرگزاری نوشت که دونالد ترامپ طی این تماس از تلاش‌های عمان در مذاکرات جاری میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی تقدیر کرده است.

نشریه نیوزویک در مقاله‌ای با اشاره به وضعیت دوگانه مذاکره و احتمال بروز درگیری، به نحوه رویارویی ایالات متحده و جمهوری اسلامی پرداخته است.

نیوزویک پایگاه نظامی دیه‌گو گارسیا را اولین نقطه رویارویی احتمالی خوانده و تاکید کرده که جمهوری اسلامی در حال برنامه‌ریزی برای هدف قرار دادن این پایگاه است.

آمریکا در هفته‌های اخیر دست‌کم هفت فروند بمب‌افکن استراتژیک دی ۲ را در این جزیره متعلق به بریتانیا در اقیانوس آرام مستقر کرده است.

استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و رییس هیئت آمریکا در مذاکرات با جمهوری اسلامی، در حساب ایکس خود نوشت که هرگونه توافق احتمالی با جمهوری اسلامی باید مطابق با سیاست‌های دونالد ترامپ تنظیم شود و تاکید کرد که برنامه هسته‌ای تهران باید حذف شود.

او تاکید کرد: «توافق با ایران تنها زمانی نهایی خواهد شد که توافقِ ترامپ باشد. هرگونه توافق نهایی باید چارچوبی برای صلح، ثبات و شکوفایی در خاورمیانه تعیین کند. به این معنا که ایران باید برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی هسته‌ای خود را متوقف و نابود کند.»

ویتکاف در ادامه نوشت: «برای جهان ضروری است که توافقی سخت‌گیرانه و منصفانه ایجاد کنیم که پایدار بماند و این همان چیزی است که ترامپ از من خواسته است انجام دهم.»

عباس گلرو، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، درباره این موضوع که آیا امکان دارد مذاکره میان جمهوری اسلامی و آمریکا مستقیم شود، گفت فعلا تصمیم بر مذاکره غیرمستقیم است اما احتمال دارد در روندهای بعدی این تصمیم تغییر کند.

این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که نتیجه مذاکرات چه خواهد شد، گفت: «باید منتظر بمانیم در دوره‌های بعدی چه خواهد شد و به چه سمت و سویی می‌رود.»

او اضافه کرد: «مهم این است جمهوری اسلامی به دنیا نشان داده اهل مذاکره است، منطق و استدلال دارد و این‌که بهانه را از دست طرف مقابل خارج کرده است.»

صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران گفت که جمهوری اسلامی با مذاکره با ترامپ یک‌جورهایی در حال دادن تقاص گذشته‌های خود است.

او در این باره گفت: «تقاص رفتاری که با کارتر آزادی‌خواه و طرفدار حقوق بشر کرد، رفتاری که با اوبامای متمدن و فرهیخته کرد، رفتاری که بایدن کرد که اهل یقه‌گیری و یقه‌کشی نبود.»

استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، گفته است که اهداف آمریکا در مذاکرات جاری با جمهوری اسلامی، اندکی فراتر از مفاد توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ در دوران باراک اوباما (برجام) است اما این تفاوت به‌معنای چرخش کامل در سیاست‌ها نیست.

برجام که با عنوان «برنامه جامع اقدام مشترک» نیز شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۸ از سوی دونالد ترامپ کنار گذاشته و آمریکا از آن خارج شد.

خواسته خاص روبیو برای محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران به سطح ۳/۶۷ درصد، با توجه به درخواست‌های مکرر تهران برای بازگشت آمریکا به مفاد اولیه برجام، در دسترس به‌نظر می‌رسد.

هرچند اختلافاتی بر سر دامنه و میزان مداخله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود دارد اما به‌نظر نمی‌رسد این بخش از مذاکرات به گره اصلی تبدیل شود.

اما موارد مورد نظر برای توافقی فراتر از برجام کدام‌ها هستند؟

مشروح گزارش تحلیلی ایران‌اینترنشنال را این‌جا بخوانید.

خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد که مقام‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا در جریان سفر هفته گذشته خود به سنگاپور، به بانک‌داران و مدیران حوزه کشتیرانی این کشور اعلام کردند که دولت ترامپ قصد دارد فشارها بر صنعت نفت ایران و خریداران چینی نفت خام این کشور را افزایش دهد.

بر اساس گفته‌های افراد آگاه، مقام‌های آمریکایی در این دیدارها تاکید کردند که واشینگتن قصد کاهش تحریم‌ها علیه تهران را ندارد.

در عوض، مقام‌های آمریکایی توجه فزاینده‌ای به پالایشگاه‌های کوچک و خصوصی در استان شرقی شاندونگ چین که خریداران اصلی نفت ایران هستند، نشان دادند.

به گفته منابع آگاه، مقام‌های آمریکایی هشدار دادند که ممکن است تحریم‌های بیشتری نیز علیه خریداران نفت ایران اعمال شود.

بلومبرگ یادآوری کرد که موسسات مالی بزرگ و بازیگران اصلی صنعت کشتیرانی تمایل ندارند در معرض تحریم‌های ثانویه آمریکا قرار گیرند.

ماه گذشته میلادی، وزارت خزانه‌داری آمریکا برای نخستین‌بار یک پالایشگاه خصوصی چینی را تحریم کرد.

این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد شرکت «پتروشیمی لوکینگ شوقوانگ شاندونگ» حدود ۵۰۰ میلیون دلار نفت ایران خریده است.

این تحولات در حالی رخ می‌دهد که آمریکا و جمهوری اسلامی به تازگی مذاکراتی را درباره برنامه هسته‌ای تهران آغاز کرده‌اند.

دولت ترامپ بارها اعلام کرده که می‌خواهد با اعمال «فشار حداکثری» بر ایران و تشدید اجرای تحریم‌ها، جمهوری اسلامی را وادار به توقف غنی‌سازی اورانیوم و قطع حمایت از شبه‌نظامیان نیابتی خود کند.

پیش‌تر نیز مقام‌های آمریکایی برای تقویت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی به سنگاپور که از آن با عنوان قطب تجارت نفت آسیا یاد می‌شود و کشور همسایه‌اش، مالزی، سفر کرده بودند.

نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، با بیان اینکه جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی‌اش اکنون «ضعیف‌تر از همیشه و تقریبا بی‌دفاع» هستند در شبکه ایکس نوشت آمریکا تحت رهبری ترامپ به اهرم‌های فشار بی‌سابقه‌ای بر تهران دست یافته است.

او افزود اجازه دادن به جمهوری اسلامی برای سازماندهی مجدد و تهدید آمریکا، اسرائیل و جهان، یک فرصت‌سوزی تاریخی خواهد بود.

نخست‌وزیر پیشین اسرائیل اضافه کرد تنها توافقی که ارزش امضا با جمهوری اسلامی را دارد، باید شامل برچیدن کامل و دائمی برنامه هسته‌ای، پایان دادن به ترویج تروریسم و توقف کامل توسعه برنامه موشک‌های بالیستیک تهران باشد.

روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، در واکنش به بازتاب تن دادن جمهوری اسلامی به مذاکره با دولت ترامپ نوشت: «شاید ایران نخواهد که تصویر مبارزه‌گر با امپریالیسمی که در نیم‌قرن اخیر از ایران در ذهن دنیا شکل گرفته و برای ملت‌هایی الگو شده، از بین برود.»

این روزنامه ادامه داد: «ولی چه کسی گفته که اگر توافق محدود به رفع تحریم‌ها در مقابل کاهش غنی‌سازی باشد، این تصویر محو شده است؟ کاری را که قبلا هم کرده‌ایم چرا دوباره انجام ندهیم و یک توافق میانه را که فقط در دو موضوع خاص است به دست نیاوریم؟»

این مطلب افزود: «این را در هیچ‌جای دنیا عدول جمهوری اسلامی از آرمان‌های خود نمی‌نامند.»

جوان در ادامه نوشت: «مذاکره امری مرحله‌به‌مرحله است و این‌طور نیست که تله‌ای باشد که ما تا آخر آن را برویم و در دام بیفتیم و صید شویم و کباب شویم و تمام.»

یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به ایران‌اینترنشنال درباره نقش مارکو روبیو، وزیر خارجه، در مذاکرات با جمهوری اسلامی گفت این روند دیپلماتیک در هماهنگی با روبیو و از سوی استیون ویتکاف هدایت می‌شود.

به گفته او، ویتکاف تحت رهبری دونالد ترامپ در تلاش است تا در صورت امکان، اختلافات آمریکا با جمهوری اسلامی را از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی حل‌وفصل کند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یادآوری کرد که روبیو بارها سخنان ترامپ را تکرار کرده است که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.

کامران متین، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه ساسکس، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال به تاکید دوباره دونالد ترامپ بر تلاش جمهوری اسلامی برای وقت‌کشی در توافق و خرید زمان برای رسیدن به بمب اتمی اشاره کرد.

او گفت در بررسی این موضوع باید توجه داشت که مقام‌های جمهوری اسلامی در روزهای گذشته به شکل غیر رسمی و حتی علنی گفته‌اند در مدت زمان منتهی به مذاکرات، شرایطی را تعیین کرده‌اند که دولت آمریکا همه آن‌ها را قبول کرده است.

متین گفت حتی اگر این ادعاها درست باشد، به نظر می‌رسد ترامپ می‌خواهد بگوید شاید با درخواست‌هایی درباره محل مذاکرات موافقت کند، اما حاضر به دادن امتیازهای مدنظر جمهوری اسلامی نیست.

این استاد دانشگاه تاکید کرد که اظهارات جدید ترامپ نشان می‌دهد دیگر اجازه نمی‌دهد جمهوری اسلامی تاکتیک اتلاف وقتی را که سال‌ها در برابر آمریکا به کار برده را دوباره تکرار کند.

متین افزود: «به نظر می‌رسد ترامپ این پیام را به تهران رساند که نباید محاسباتش را بر اخباری که از اختلافات جدی درون دولت آمریکا شنیده، بچیند. رییس‌جمهوری آمریکا با این سخنان و تکرار تهدید به حمله نظامی، تاکید کرد که رشته اوضاع را به دست دارد.»

او درباره اظهارنظر مقامات جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه مذاکره صرفا درباره برنامه هسته‌ای است، هم اشاره کرد و گفت این در تناقض با سخنان اخیر استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه است که گفته بود مذاکرات، برنامه موشکی تهران را هم در بر می‌گیرد.

متین گفت در روزهای اخیر این ایده از سوی خیلی‌ها مطرح شد که اصرار ترامپ و تمرکزش صرفا بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، نوعی امتیاز دادن به تهران محسوب می‌شود، اما سخنان ویتکاف نشان داد که آمریکا در حال استفاده از تاکتیکی زیرکانه است.

به گفته او، آمریکا به جای آنکه برنامه موشکی را به‌عنوان عنصری مجزا در مذاکرات مطرح کند،‌ آن را به عنوان بخشی از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تعریف کرده است.

قاسم روانبخش، نماینده قم در مجلس شورای اسلامی گفت در سالی که خامنه‌ای با عنوان «سرمایه‌گذاری تولید» نام‌گذاری کرده، نباید مذاکره به مساله اول کشور تبدیل شود.

او گفت مجلس، دولت و قوانین مختلف و قوای مختلف، «همه باید سرمایه‌گذاری برای تولید را در راس امور قرار دهند» و مذاکره باید به عنوان یک «مساله جانبی و فرعی» در کنار آن‌ها مطرح شود.

مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، با اشاره به تحلیل‌ها درباره کاهش تصاعدی قیمت ارز در صورت توافق جمهوری اسلامی با آمریکا گفت حتی در صورت انجام توافق و رسیدن به نتیجه مثبت، قیمت ارز «خیلی هم پایین نمی‌آید».

او گفت که قیمت ارز وابسته به معادلات و عوامل اقتصادی و سیاسی و همچنین فضای روانی و داد و ستد است.

لاهوتی تاکید کرد که با کاهش فعلی قیمت ارز بسیاری از شهروندان برای فروش ارزهایی که قبلا تهیه کرده‌اند، اقدام می‌کنند و با افزایش عرضه، قیمت کاهش می‌یابد.

کرملین روز سه‌شنبه از اظهارنظر درباره انتقال ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به روسیه، در قالب یک توافق احتمالی هسته‌ای میان تهران و واشینگتن، خودداری کرد.

روزنامه گاردین صبح سه‌شنبه در گزارشی نوشت انتظار می‌رود جمهوری اسلامی با پیشنهاد آمریکا در دور اول مذاکرات مبنی بر انتقال ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود به کشوری ثالث مانند روسیه، مخالفت کند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به این پرسش در یک نشست خبری روزانه که آیا روسیه ذخایر اورانیوم ایران را خواهد پذیرفت و آیا تهران این موضوع را با مسکو مطرح کرده است یا نه، گفت: «به این پرسش پاسخی نمی‌دهم.»

دونالد ترامپ شامگاه دوشنبه گفت ایران «به‌طور نسبتا قابل توجهی» به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک شده و تهدید کرد که در صورت نرسیدن به توافقی برای جلوگیری از این موضوع، ایران را بمباران خواهد کرد.

روسیه که اخیرا با جمهوری اسلامی یک پیمان مشارکت راهبردی بلندمدت امضا کرد، می‌گوید تهران حق «استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای» را دارد و هرگونه استفاده از نیروی نظامی علیه آن را غیرقانونی و غیرقابل قبول می‌داند.

قرار است عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در روزهای آینده و پیش از دور دوم مذاکرات برنامه‌ریزی‌شده میان تهران و واشینگتن، به روسیه سفر کند.

در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، آمریکا از توافق برجام خارج شد.

جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته به‌طور قابل‌توجهی از محدودیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم عبور و ذخایری بسیار فراتر از آنچه مورد نیاز انرژی غیرنظامی است، تولید کرد.

مقام‌های غربی می‌گویند دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای، می‌تواند اسرائیل و تولیدکنندگان نفت در خلیج فارس را تهدید کند و موجب آغاز رقابت تسلیحاتی در منطقه شود.

عبدالله مهاجر، عضو هیات رییسه خزانه‌دار اتاق بازرگانی ایران گفت: «ممنوعیتی برای فعالیت اقتصادی با آمریکا نداریم و درحال حاضر نیز به این کشور صادرات داریم.»

او گفت جمهوری اسلامی به جز اسرائیل، هیچ منعی برای تجارت با هیچ کشوری ندارد.

مهاجر افزود: «موضوع اقتصاد ارتباط با دنیاست، اما در مورداف‌ای‌تی‌اف،تعدادی افرادی تنگ نظر مانع شدند.»

گروه ویژه اقدام مالی موسوم به اف‌ای‌تی‌اف یک سازمان بین‌المللی برای مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم است که از پنج سال پیش تاکنون نام جمهوری اسلامی را در فهرست سیاه خود قرار داده است.

حضور کشورها در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف به معنای محدودیت شدید مبادلات مالی خارجی است.

هم‌اکنون سه کشور ایران، میانمار و کره شمالی در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار دارند.

حمایت‌های مالی و نظامی جمهوری اسلامی از گروه‌های فلسطینی، لبنانی، عراقی و یمنی موسوم به «محور مقاومت» از مهم‌ترین دلایلی است که جمهوری اسلامی نه می‌خواهد و نه می‌تواند به این کنوانسیون بپیوندد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، سه‌شنبه ۲۶ فروردین در دیدار با هیات رییسه و شماری از نماینده مجلس و برخی دیگر از مقام‌های حکومت گفت که «نظام» در مذاکرات میان تهران و واشینگتن به طرف مقابل «خیلی بدبین» و به توانایی‌های خود «خوش‌بین» است.

خامنه‌ای گفت‌وگوهای عمان را «یکی از ده‌ها کار» وزارت امور خارجه دانست و گفت که «مسائل کشور» را نباید به مذاکرات گره زد.

او افزود: «گفت‌وگوهای عمان یکی از ده‌ها کار وزارت خارجه است. به این گفت‌وگوها نه به صورت افراطی خوشبین هستیم و نه به صورت افراطی بدبین. بالاخره کاری و حرکتی است که تصمیم‌گیری شده و در قدم‌های اول هم خوب اجرا شده است.»

رهبر جمهوری اسلامی پیش از این گفته بود که مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» این و مشکلی از مشکلات ایران را حل نمی‌کند.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفت که تعیین مسقط به عنوان محل برگزاری دور دوم مذاکرات با آمریکا، با نظر عمان بوده است.

او درباره اینکه عباس عراقچی پیش‌تر گفته بود این دور از مذاکرات در یک کشور اروپایی برگزار می‌شود، گفت تغییر انجام شده «ناشی از مباحث پشتیبانی و هماهنگی» بود.

وزیر خارجه ایتالیا دوشنبه گمانه‌زنی رسانه‌ها را تایید کرد و گفت به خواست طرفین ذی‌نفع و همچنین عمان، ایتالیا با برگزاری این مذاکرات در شهر رم موافقت کرده است.

با این‌حال بقائی شامگاه دوشنبه گفت دور بعدی مذاکرات در روز ۳۰ فروردین دوباره در مسقط برگزار خواهد شد.

آسوشیتدپرس با اشاره به نزدیک شدن به دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا، با استناد به تصاویر ماهواره‌ای گزارش داد دومین ناو هواپیمابر ایالات متحده با نام «یو‌اس‌اس کارل وینسون» وارد دریای عرب شده است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند ناو هواپیمابر کارل وینسون در نزدیکی جزیره سقطرای یمن مستقر شده است.

این ناو همراه با دو ناوشکن و یک رزم‌ناو آمریکایی برای حمایت از عملیات هوایی علیه حوثی‌ها وارد منطقه شده است.

هم‌زمان با این تحولات، جنگنده‌های آمریکایی مواضع حوثی‌ها در یمن را هدف قرار دادند.

مقام‌های آمریکایی می‌گویند این عملیات بخشی از فشار بر جمهوری اسلامی برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای است.

ناو وینسون که از سن‌دیه‌گو اعزام شده، با ناوشکن‌های استرت و ویلیام لارنس و رزم‌ناو پرینستون عملیات مشترک انجام می‌دهد.

این گروه با پرتاب جنگنده‌های اف-۳۵ و اف‌ای-۱۸ حملات را پشتیبانی می‌کند.

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، به نقل «منابع آگاه» اعلام کرد که حضور فرماندهان عالی‌رتبه سپاه در تیم نظارتی مذاکرات با آمریکا کذب محض است.

محمود صادقی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، دوشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت در مذاکرات با آمریکا، «وزیر خارجه زیر نظر مستقیم رهبری و تیمی مرکب از فرماندهان عالی سپاه کار می‌کند».

فارس به نقل از منابع خود نوشت: «روند مذاکرات تحت هدایت و نظارت وزارت خارجه و در چارچوب سیاست‌های تعیین‌شده از سوی مقامات رسمی کشور جریان دارد و ادعای مشارکت فرماندهان سپاه در این فرآیند فاقد هرگونه پایه واقعی است.»

علی محمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران «امنیت ملی و قدرت دفاعی و نظامی» را جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی خواند و گفت تحت هیچ شرایطی درباره این مورد «گفت‌وگو و مذاکره نمی‌شود».

او عملیات‌های «وعده صادق-۱ و وعده صادق-۲» را دو مصداق عینی و برجسته از «قاطعیت و جدیت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در دفاع از امنیت ملی و پاسداری از انقلاب اسلامی» خواند.

نائینی گفت این دو حمله از «پشتوانه عمومی و مردمی» برخوردار است.

جمهوری اسلامی سال‌هاست بر توسعه برنامه موشکی خود اصرار دارد و پس از سال‌ها، در نهایت ۲۶ فروردین سال ۱۴۰۳ با شلیک ده‌ها موشک به اسرائیل حمله کرد و نام آن را «عملیات صادق» گذاشت.

جمهوری اسلامی دومین بار در شامگاه ۱۰ شهریور سال گذشته در عملیاتی که آن را «وعده صادق-۲» نامید، حدود ۲۰۰ موشک میان‌برد را به سوی اسرائیل شلیک کرد.

اسرائیل حجم تخریب این دو حمله را ناچیز توصیف کرد.

روزنامه کیهان که زیر نظر نماینده خامنه‌ای اداره می‌شود، در مطلبی با عنوان «دیکتاتورهای کوچولو»، حامیان مذاکره با آمریکا را خطاب قرار داد.

این مطلب با اشاره به کشته ‌شدن قاسم سلیمانی در دولت اول ترامپ نوشت: «هزینه‌ای سنگین‌تر از اینکه قهرمان ملی ما را که ۴۰ سال جنگید، فراموش کردید؟ والله کم هزینه‌ای نیست.»

علی خامنه‌ای نیز پیش‌تر بارها تاکید کرده بود که با «قاتل سلیمانی» مذاکره‌ای انجام نخواهد گرفت.

کیهان همچنین با اشاره به اثر این مذاکرات روی بازار ارز و طلا، نوشت: «می‌‎گویند با نیم ساعت مذاکره، دلار و سکه را ارزان کردیم. نیم ساعت یعنی با کم‌ترین زمان و هزینه. در تکمیل می‌گوییم شما بدون داشتن وزیر اقتصاد و بدون داشتن برنامه توانستید دلار را کاهشی کنید! آفرین. اما آیا واقعا تا همین‌جای کار هزینه‌ای نداده‌ایم؟»

روزنامه اسرائیل‌هیوم به نقل از منابع بین‌المللی خبر داد که عباس عراقچی در مذاکرات عمان، از استیون ویتکاف برای سفر به تهران دعوت کرده است.

این رسانه نوشت نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه دعوت عراقچی را برای این سفر رد نکرده است.

ویتکاف به عراقچی گفته که دونالد ترامپ خواهان حل‌وفصل اختلافات است و پایبندی جمهوری اسلامی به مذاکرات و توافق احتمالی، می‌تواند به سرمایه‌گذاری گسترده غرب در ایران منجر شود.

این رسانه گزارش داد منابع اسرائیلی و برخی اعضای دولت آمریکا نگرانند که جمهوری اسلامی از مذاکرات برای وقت‌کشی استفاده کند و در عین حال، به لغو تدریجی تحریم‌ها دست یابد.

ساعاتی پیش نیز مجله اسپکتیتور درباره موضع جمهوری اسلامی در مذاکرات با آمریکا نوشت تهران می‌خواهد زمان بخرد و هدفش یا احیای توافقی شبیه به برجام، یا کشاندن مذاکرات به روندی فرسایشی است.

اسرائیل‌هیوم به نقل از سه منبع آگاه به جزییات مذاکرات نوشت در مرحله نخست گفت‌وگوها، هیات‌های ایران و آمریکا طوری وارد یک سالن شدند که گویی برخوردی «تصادفی» رخ داده است.

بر اساس این گزارش، ویتکاف و عراقچی با حضور وزیر خارجه عمان، در گوشه‌ای از سالن وارد گفت‌وگوی مستقیم شدند.

در روزهای گذشته گزارش‌هایی مبنی این منتشر شد که کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، یک خودنویس طلا را از محل مذاکرات عمان در جیبش قرار داده و با خود برده است.

موسی فرهنگ، سفیر جمهوری اسلامی، این موضوع را «دروغ» خواند.

او گفت انتشار این گزارش‌ها نشانه «خیانت‌پیشگی و رذالت» است و افزود که در چیدمان سالن‌های مذاکره «نه میزی وجود داشت و نه خودکار طلاکاری شده».

گزارش شده بود که این خودنویس به خاطر طلاکاری بودن، حدود ۱۴ هزار ارزش دارد و غریب‌آبادی گفته است که آن را از طریق سفارت جمهوری اسلامی در عمان برمی‌گرداند.

مذاکرات هیات دیپلماتیک جمهوری اسلامی با فرستاده آمریکا شنبه در مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد.

نشریه تهران تایمز،‌ رسانه انگلیسی‌زبان وابسته به جمهوری اسلامی، درباره مذاکرات عمان نوشت این مذاکرات در اقامتگاه بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، به‌عنوان میانجی برگزار شد.

مقامات با هیات‌های همراه خود در هتل اقامت داشته‌اند و ویتکاف با دو نفر همراه خود به عمان رفته که یکی از آن‌ها متخصص هسته‌ای است.

این نشریه نوشت در مذاکرات، کمتر از ۱۰ پیام کتبی میان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه رد و بدل شد که عراقچی اولین پیام را ارائه داد.

به گفته تهران تایمز، عراقچی در پیام‌های خود تاکید کرد جمهوری اسلامی برای «نمایش» وارد گفت‌وگوهای غیرمستقیم نشده و قصد بازی دو سر باخت ندارد و از آمریکا خواست مانع فعالسازی مکانیزم ماشه شود.

بر اساس این گزارش،‌ عراقچی تاکید کرد که جمهوری اسلامی «به‌هیچ‌وجه با برچیدن برنامه هسته‌ای خود موافقت نخواهد کرد، اما مایل است برای رفع نگرانی از نظامی شدن برنامه هسته‌ای، اقداماتی اطمینان‌بخش انجام دهد».

تهران تایمز اشاره کرد در مقابل، تهران خواهان لغو تحریم‌ها در چندین بخش شده است.

تهران تایمز نوشت وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین تاکید کرده که برای ادامه مذاکرات، دستیابی به یک توافق چارچوبی کلی ضروری است.

بر اساس گزارش این رسانه،‌ جمهوری اسلامی شنبه به آمریکا اعلام کرد که وظیفه واشینگتن است که مانع فعال شدن مکانیزم بازگشت خودکار تحریم‌ها به دست اروپا شود.

روزنامه ایتالیایی کوریره دلاسرا درباره میزبانی این کشور از دور دوم مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا به نقل از برخی منابع دیپلماتیک نوشت: «دلیل توجه به رم، روابط خوب جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، با کاخ سفید و دیپلماسی فعال این کشور حتی پس از پرونده چالشی سیسیلیا سالا است.»

این روزنامه ایتالیایی افزود پس از آنکه وزارت خارجه جمهوری اسلامی پیشنهاد انجام مذاکرات در ایتالیا را به سفیر این کشور در تهران ارائه داد و او آن را به رم منتقل کرد، نخست‌وزیر و وزیر خارجه ایتالیا به‌سرعت در این زمینه هماهنگی را انجام دادند.

کوریره دلاسرا نوشت منابع ایرانی می‌گویند تهران پیشنهاد داده محل مذاکرات، سفارت عمان در رم باشد.

وزیر خارجه ایتالیا دوشنبه گفت کشورش میزبان دور دوم مذاکرات است اما ساعاتی بعد‌ سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی این موضوع را رد کرد و گفت مذاکرات در عمان ادامه می‌یابد.

دو منبع آگاه به ایران‌اینترنشنال گفتند ظاهرا اعلام مسقط به‌عنوان محل دور دوم گفت‌وگوهای ایران و آمریکا پس از آن انجام شد که ایتالیا درخواست تهران برای برگزاری این گفت‌وگوها در سفارت عمان در رم را رد کرد.

رلیک شافیر که در عملیات «اپرا» در سال ۱۹۸۱ فرماندهی حمله نیروی هوایی اسرائیل به راکتور هسته‌ای عراق را بر عهده داشت، گفت: «هیچ گزینه‌ای درباره ایران از روی میز کنار گذاشته نشده است.»

شافیر گفت اسرائیل در صورت لزوم می‌تواند به‌تنهایی به ایران حمله کند و تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی را هدف قرار دهد که در ۳۳ نقطه مختلف کشور پراکنده‌اند.

با این حال، او خاطرنشان کرد که بدون بمب‌های سنگرشکن آمریکایی، میزان خسارت محدودتر خواهد بود.

شافیر توضیح داد: «اسرائیل می‌تواند به ایران آسیب بزند، اما نمی‌تواند برنامه هسته‌ای آن را نابود کند.»

روزنامه کیهان که از سوی حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنه‌ای اداره می‌شود، با اشاره به سخنان جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا در خصوص ضعیف شدن جمهوری اسلامی، نوشت: «واقعیت این است که آمریکا، نه‌تنها دیگر قدرت تعیین تکلیف برای ملت‌ها را ندارد بلکه خود به دست خویش در مسیر فروپاشی گام برمی‌دارد.»

این روزنامه اضافه کرد: «جمهوری اسلامی در قلب تحولات منطقه‌ای و جهانی، نه‌تنها در گوشه رینگ نیست بلکه در مرکز میدان ایستاده و به عنوان بازیگری تاثیرگذار مسیر خود را با اقتدار و عزت ادامه می‌دهد.»

در روزهای گذشته ده‌ها شهروند در پیام‌های خود به ایران‌اینترنشنال یادآوری کردند که خامنه‌ای با وجود وعده‌های چندین ساله خود، تن به مذاکره با ترامپ داده که او را «قاتل قاسم سلیمانی» می‌خواند.

شهروندان راضی شدن جمهوری اسلامی به این مذاکره را ناشی از ترس مقامات حکومتی از تهدیدات رییس‌جمهوری آمریکا خواندند.

روزنامه گاردین در گزارشی نوشت انتظار می‌رود جمهوری اسلامی با پیشنهاد آمریکا در دور اول مذاکرات مبنی بر انتقال ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود به کشوری ثالث مانند روسیه، مخالفت کند.

در مذاکرات اولیه که به‌صورت غیرمستقیم در مسقط عمان میان عباس عراقچی و استیون ویتکاف برگزار شد، آمریکا این پیشنهاد را مطرح کرد.

این طرح بخشی از تلاش‌های واشینگتن برای کاهش دامنه برنامه هسته‌ای تهران و جلوگیری از استفاده آن برای ساخت سلاح هسته‌ای است.

گاردین افزود این موضوع یکی از موانع اصلی در مسیر توافق جدید هسته‌ای تلقی می‌شود.

ایران می‌گوید این ذخایر باید تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در داخل کشور باقی بماند و آن را نوعی تضمین در برابر خروج احتمالی آمریکا از توافق احتمالی در آینده می‌داند.

مجله اسپکتیتور در مطلبی درباره مذاکرات آمریکا و ایران نوشت که با پایان دور اول گفت‌وگو، موضع جمهوری اسلامی روشن‌تر شده است.

این مجله توضیح داد که تهران می‌خواهد زمان بخرد و از دادن هرگونه امتیاز غیرقابل بازگشتی خودداری کند.

به گفته اسپکتیتور، هدف تهران یا احیای توافقی شبیه به برجام، یا کشاندن مذاکرات به روندی فرسایشی است که در نهایت مانع تحریم‌های بیشتر و حمله نظامی شود.

این مطلب افزود: «برای حکومت ایران، زمان کلیدی‌ترین سرمایه است.»

بر اساس این گزارش، پس از ضربات سخت به گروه‌های نیابتی ایران از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ به این‌سو مانند تلفات سنگین حماس، تضعیف جهاد اسلامی و کشته شدن حسن نصرالله، تهران به یک دوره سکون برای بازسازی توان،‌ تسلیح و سازماندهی مجدد نیرو نیاز دارد.

استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، به فاکس نیوز گفت مذاکرات با جمهوری اسلامی بر محور راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای و ابعاد نظامی آن خواهد بود.

او گفت: «این [توافق] بر اساس راستی‌آزمایی برنامه غنی‌سازی [اورانیوم] و در نهایت راستی‌آزمایی تسلیحاتی‌سازی [برنامه هسته‌ای ایران] خواهد بود. این شامل برنامه موشکی، نوع موشک‌هایی که آنها انبار کرده‌اند و ماشه بمب اتمی هم می‌شود.»

ویتکاف اشاره کرد که دونالد ترامپ مشخص کرده که جمهوری اسلامی نمی‌تواند به بمب هسته‌ای برسد.

او با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی در مورادی ۶۰ درصد غنی‌سازی انجام داده است، گفت ترامپ این مساله را تحمل نخواهد کرد‌، چرا که غنی‌سازی در این مقیاس توجیه غیرنظامی ندارد.

به گفته نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، هرگونه توافق همچنین باید شامل راستی‌آزمایی برای تسلیحاتی‌سازی هسته‌ای جمهوری اسلامی باشد، که شامل برنامه موشکی می‌شود.

ویتکاف گفت: «باید به توافقی دست پیدا کنیم که خیال ما را از راستی‌آزمایی در مو‌رد فعالیت‌های هسته‌ای راحت کند. امیدوارم به این توافق برسیم.»

او افزود: «در دولت قبلی آمریکا، مکانیزمی برای راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران وجود نداشت. امیدوارم از طریق دیپلماسی به این هدف برسیم، اگرنه دولت آمریکا ناگزیر خواهد شد به راه‌های دیگری متوسل شود.»

دو منبع آگاه به ایران‌اینترنشنال گفتند ظاهرا اعلام مسقط به‌عنوان محل دور دوم گفت‌وگوهای ایران و آمریکا پس از آن انجام شد که ایتالیا درخواست تهران برای برگزاری این گفت‌وگوها در سفارت عمان در رم را رد کرد.

ایتالیایی‌ها خواهان آن بودند که این گفت‌وگوها در محلی تحت نظارت دولت ایتالیا در رم برگزار شود. به‌گفته این منابع، رایزنی‌ها میان چهار طرف در این‌باره همچنان ادامه دارد.

پیش‌تر، وزیر خارجه ایتالیا تایید کرده بود که دور دوم مذاکرات میان تهران و واشینگتن در رم برگزار خواهد شد.

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، هم در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه عربستان سعودی گفته بود: «دور بعدی مذاکرات همچون دور نخست به میزبانی وزیر خارجه عمان در یکی از کشورهای اروپایی برگزار خواهد شد.»

اما اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، شامگاه دوشنبه در مصاحبه با ایرنا گفت: «پس از رایزنی‌های انجام شده، مقرر شد کماکان مسقط میزبان دور دوم مذاکرات باشد.»

باوجود آنکه مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکا دور نخست مذاکرات را در پایتخت عمان مثبت ارزیابی کردند اما همچنان لحن تهدیدآمیز دو طرف نسبت به هم باقی است.

ترامپ شامگاه دوشنبه گفت آمریکا اگر مجبور شود برای عدم دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای «کاری بسیار سخت» مانند حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران انجام دهد، این کار را خواهد کرد.

او گفت: «ایران می‌خواهد با ما مذاکره کند، اما نمی‌داند چگونه باید این کار را انجام دهد... من فکر می‌کنم آنها ما را معطل کرده‌اند چون عادت داشتند با افراد احمق در این کشور معامله کنند.»

در روزهای گذشته همچنین گزارش‌هایی هم درباره محل احتمالی برگزاری دور دوم مذاکرات در سی‌ام فروردین منتشر شد.

وزیر خارجه ایتالیا دوشنبه گمانه‌زنی رسانه‌ها را تایید کرد و گفت به خواست طرفین ذی‌نفع و همچنین عمان، ایتالیا با برگزاری این مذاکرات در شهر رم موافقت کرده است.

با این‌حال اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفت دور بعدی مذاکرات دوباره در مسقط برگزار خواهد شد.

این سخن او در تضاد با صحبت‌های عباس عراقچی بود که ساعتی پیش از آن گفته بود مذاکرات بعدی در اروپا برگزار می‌شود.

مشروح رویدادها و تحولات تنش میان جمهوری اسلامی و آمریکا در دوشنبه ۲۵ فروردین را این‌جا بخوانید.