مسکو مرکز رایزنی مذاکرات هسته‌ای؛ پوتین با سلطان عمان دیدار کرد، ویتکاف به روسیه می‌رود

هم‌زمان با گفت‌‎وگوی ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه با سلطان عمان درباره مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا، کرملین اعلام کرد که استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، قرار است در هفته جاری و پیش از آغاز دور تازه‌ مذاکرات با جمهوری اسلامی، به مسکو سفر کند.

یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین، گفت که رییس‌جمهوری روسیه روز سه‌شنبه، دوم اردیبهشت، در دیدار با هیثم بن طارق آل سعید، سلطان عمان، در مسکو، درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت‌وگو کرده است.

این دومین دیدار حضوری پوتین با یکی از رهبران خاورمیانه در کمتر از یک هفته گذشته بود. پیش از آن، امیر قطر در ۲۸ فروردین به مسکو رفته بود و هفته گذشته نیز وزیر امور خارجه جمهوری، پیش از دومین دور مذاکرات تهران و واشینگتن در رم، به روسیه سفر کرده بود.

عمان در مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا نقش میانجی را ایفا می‌کند.

یوری اوشاکوف، به جزییات گفت‌وگوی رییس‌جمهوری روسیه و سلطان عمان اشاره نکرد و صرفا گفت: «ما درباره پیشرفت مذاکرات میان نمایندگان ایران و آمریکا گفت‌وگو کردیم. خواهیم دید نتیجه چه خواهد شد. ما با همتایان ایرانی خود در ارتباط نزدیک هستیم و هرجا بتوانیم، کمک می‌کنیم.»

سفر دوباره ویتکاف به روسیه قبل از مذاکره با عراقچی

اوشاکو همچنین اعلام کرد که استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییس‌جمهوری آمریکا در خاورمیانه، بار دیگر پیش از مذاکره با عباس عراقچی در مسقط، پایتخت عمان، به مسکو خواهد رفت و با ولادیمیر پوتین دیدار خواهد کرد.

پیشتر نیز ویتکاف و پوتین، یک روز پیش از آغاز مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا در مسقط با یکدیگر دیدار کرده بودند.

عباس عراقچی پس از دیدار با رییس‌جمهوری و وزیر امور خارجه روسیه، از مسکو خواست که نقشی فعال‌تر در مذاکرات تهران و واشینگتن ایفا کند.

او سه‌شنبه دوم اردیبهشت به چین رفت تا دیگر متحد جمهوری اسلامی را در جریان دو دور مذاکرات خود با استیو ویتکاف قرار دهد.

با پایان دور دوم مذاکرات تهران و واشینگتن در تاریخ ۳۱ فروردین در رم، هیئت جمهوری اسلامی به سرپرستی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و هیئت آمریکایی به سرپرستی استیون ویتکاف، نماینده ویژه رییس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، توافق کردند تا مذاکرات در سطح «فنی و کارشناسی» چهارشنبه سوم اردیبهشت در مسقط، پایتخت عمان برگزار شود.

دور سوم مذاکرات در سطح ارشد نیز شنبه ششم اردیبهشت برگزار خواهد شد.

یعقوب رضازاده، عضو هیات رییسه کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، سه‌شنبه دوم اردیبهشت گفت مذاکرات بر اساس هشت محور مشخص پیگیری می‌شود و تا هفت یا هشت هفته آینده ادامه خواهد داشت.

هشدار مقام‌های پیشین دولت آمریکا

در حالی که مذاکرات هسته‌ای میان واشینگتن و تهران به‌آرامی پیش می‌رود، دو مقام پیشین آمریکایی هشدار دادند که این روند در آستانه یک نقطه عطف حساس قرار دارد، نقطه‌ای که مقامات ایران ممکن است از آن برای گرفتن امتیازهای گسترده یا خریدن زمان بهره‌برداری کند.

کریستوفر فورد، دستیار پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در امور امنیت بین‌المللی و عدم اشاعه در دولت اول ترامپ، دوشنبه هشدار داد که شکاف میان آن‌چه ایالات متحده خواهان آن است و آنچه جمهوری اسلامی حاضر به پذیرش آن است، ممکن است بیش از اندازه عمیق باشد که بتوان آن را پر کرد.

اظهارات فورد در کنفرانس بین‌المللی سیاست هسته‌ای مطرح شد که به میزبانی اندیشکده بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی در واشینگتن برگزار شد.

لغو نشست عراقچی؛ هشدار درباره رویکرد تهران

این نشست با عنوان «از برجام تا آینده نامعلوم: ارزیابی چشم‌انداز دیپلماسی با ایران» در حالی برگزار ش که همزمان نشست مجازی جداگانه‌ای با حضور عباس عراقچی به‌طور ناگهانی لغو شد.

عراقچی در روز شنبه به فهرست سخنرانان کنفرانس سیاست هسته‌ای بنیاد کارنگی اضافه شده بود. اما صبح روز برگزاری، این اندیشکده اعلام کرد که این نشست لغو شده، زیرا هیئت ایرانی خواستار تغییرات دقیقه آخری شده بود که امکان پرسش از سوی مجری و مخاطبان را سلب می‌کرد.

فورد این ماجرا را نمونه‌ای گویا از شیوه دیپلماسی ایرانی توصیف کرد.

او گفت: «کارنگی در ۲۴ ساعت گذشته طعم کوچکی از سبک مذاکره ایرانی را چشیده است. همان بازی فریبکارانه‌ی طعمه و تعویض. او می‌دانست چه می‌کند، و من بابت این‌که شما سر حرف‌تان ایستادید، تحسین‌تان می‌کنم.»

ریچارد نفیو، یکی از طراحان تحریم‌های آمریکا علیه ایران در دوران ریاست‌جمهوری اوباما و پژوهشگر کنونی در موسسه واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک، نیز نگرانی‌های فورد را تکرار کرد و رویکرد فعلی ایران را «فرصت‌طلبانه» خواند.

نفیو، که پیشتر از مذاکره‌کنندگان آمریکا بوده است، گفت که جمهوری اسلامی در حال آزمودن امکان کسب رفع تحریم‌ها در ازای حداقل امتیازهای هسته‌ای است و شاید از اختلافات داخلی در دولت ترامپ بر سر سخت‌گیرانه یا نرم بودن توافق دلگرم شده باشد.