تورم در بیت مراجع شیعه؛ «فطریه» در ۸ سال اخیر چقدر افزایش یافته است؟

امیرهادی انواری

ایران‌اینترنشنال

بررسی نرخ‌های اعلام شده زکات فطریه از سوی آیت‌الله علی سیستانی و علی خامنه‌ای نشان می‌دهد میزان زکات فطریه از نظر خامنه‌ای در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۳۹۶، بیش از ۱۰ برابر و از نظر آیت‌الله سیستانی بیش از ۳۳ برابر افزایش یافته است.

این ارقام بسیار بالاتر از نرخ تورم رسمی اعلام‌شده در ایران هستند.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، امسال در محاسبه میزان زکات فطریه، از برنج استفاده نکرده است. به روال عادی، در اواخر ماه رمضان، مراجع تقلید شیعه مقدار زکات فطریه را با گندم و برنج محاسبه می‌کنند. طبق قوانین شرعی، مقدار زکاتی که مومنان شیعه در روز عید فطر پرداخت می‌کنند، معادل یک صاع (تقریبا سه کیلوگرم) از قوت غالب (خوراکی که سهم بیشتری در تغذیه‌شان دارند) محاسبه می‌شود.

طبق نظر خامنه‌ای، فطریه گندم در سال ۱۳۹۶ برای هر نفر هفت هزار تومان بود که این رقم در سال ۱۴۰۴ با بیش از ۱۰ برابر افزایش به ۷۵ هزار تومان رسیده است
طبق نظر خامنه‌ای، فطریه گندم در سال ۱۳۹۶ برای هر نفر هفت هزار تومان بود که این رقم در سال ۱۴۰۴ با بیش از ۱۰ برابر افزایش به ۷۵ هزار تومان رسیده است

تورم در بیت خامنه‌ای: ۹۷۱ درصد

معمولا مراجع تقلید شیعه، هر کدام اعداد مختلفی را برای انواع قوت غالب، شامل برنج، گندم، جو و موارد دیگر اعلام می‌کنند. عموما عدد مربوط به صاع گندم، حداقل این فطریه است.

خامنه‌ای ماه رمضان ۱۴۰۴، میزان حداقل زکات فطریه را ۷۵ هزار تومان اعلام کرده است. بررسی اعلامیه‌های دفتر او نشان می‌دهد طی هشت سال اخیر، حداقل زکات فطریه طبق نظر خامنه‌ای بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته است.

سال ۱۳۹۶، دفتر خامنه‌ای حداقل زکات را هفت هزار تومان اعلام کرده بود و دو سال بعد در سال ۱۳۹۸، رقم حداقل زکات فطریه به هشت هزار تومان رسید.

خامنه‌ای که یکی از مراجع تقلید شیعیان به شمار می‌رود، سال ۱۴۰۰، با افزایش ۱۵۰ درصدی، میزان حداقل زکات فطریه را به ۲۰ هزار تومان افزایش داد. دو سال بعد (سال ۱۴۰۲)، زکات فطریه سه برابر، معادل ۲۰۰ درصد افزایش یافت و به ۶۰ هزار تومان رسید.

در سال جاری نیز حداقل زکات فطریه ۷۵ هزار تومان اعلام شده است که نسبت به دو سال پیش، ۲۵ درصد افزایش نشان می‌دهد اما در یک بازه زمانی هشت ساله، نشان‌دهنده افزایش بیش از ۱۰ برابر (معادل ۹۷۱ درصد) است.

آیت‌الله علی سیستانی، مرجع تقلید شیعیان که ساکن عراق است، فطریه برنج در سال ۱۴۰۴ برای هر نفر را ۵۰۰ هزار تومان اعلام کرد که نسبت به شش سال قبل، بیش از ۳۳ برابر افزایش نشان می‌دهد
آیت‌الله علی سیستانی، مرجع تقلید شیعیان که ساکن عراق است، فطریه برنج در سال ۱۴۰۴ برای هر نفر را ۵۰۰ هزار تومان اعلام کرد که نسبت به شش سال قبل، بیش از ۳۳ برابر افزایش نشان می‌دهد

تورم در بیت سیستانی: ۳۲۳۳ درصد

آیت‌الله علی سیستانی، دیگر مرجع تقلید شیعیان است. تقریبا تمام مراجع شیعه ساکن ایران، مقدار زکات فطریه را نزدیک به نظر خامنه‌ای اعلام می‌کنند اما آیت‌الله سیستانی که ساکن عراق، بعضا نظراتی متفاوت در این حوزه اعلام می‌کند.

او که امسال میزان زکات فطریه برای برنج را ۵۰۰ هزار تومان اعلام کرده است، سال ۱۴۰۲ زکات فطریه بدل از برنج را ۳۶۰ هزار تومان، سال ۱۴۰۰، ۱۰۰ هزار تومان و سال ۱۳۹۸، ۲۴ هزار تومان اعلام کرده بود.

در سال ۱۳۹۶ عمده مراجع زکات بدل از برنج را ۱۵ هزار تومان اعلام کرده بودند.

بر این اساس، زکات فطریه اعلامی از سوی دفتر آیت‌الله سیستانی در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۴۰۰ درصد و نسبت به سال ۱۳۹۶، حدودا ۳۳ برابر، یا معادل سه هزار و ۲۳۳ درصد افزایش یافته است.

در ایران، کمیته امداد و سازمان بهزیستی، از اصلی‌ترین مراجع جمع‌آوری زکات فطریه هستند
در ایران، کمیته امداد و سازمان بهزیستی، از اصلی‌ترین مراجع جمع‌آوری زکات فطریه هستند

تفاوت تورم بیت خامنه‌ای و مرکز آمار ایران

مرکز آمار، سال پایه برای تهیه گزارش‌های دوره‌ای نرخ تورم را سال ۱۴۰۰ قرار داده است.

بر این اساس، طبق گزارش‌های این مرکز، عدد شاخص کل در سال ۱۴۰۰ برابر ۱۰۰ بود که در سال ۱۴۰۲ به ۲۳۰/۲ رسیده و در اسفند سال ۱۴۰۳ نیز برابر ۳۱۵/۷ شده است.

درصد تغییرات این اعداد، تقریبا همان نرخ تورم سالانه است.

بیشتر بخوانید: گزارشی از سوپرمارکت‌های ایران؛ انفجار قیمت‌ها و سقوط شهروندان به دهک‌های پایین‌تر

بر این اساس، شاخص کل مرکز آمار بیان‌گر این است که قیمت کل کالا و خدمات کشور، در حال حاضر (طبق آخرین گزارش در پایان اسفند ۱۴۰۳) حدود ۲۱۶ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است.

این در حالی است که زکات فطریه اعلامی از سوی دفتر خامنه‌ای در همین مدت ۲۷۵ درصد، یعنی چیزی حدود ۶۰ واحد درصد بیشتر از نرخ تورم افزایش یافته است.

از منظر دفتر آیت‌الله سیستانی نیز در این مدت زکات فطریه ۴۰۰ درصد افزایش یافته است که تقریبا دو برابر نرخ اعلامی تورم در ایران است.