محسن مهیمنی
ایران‌اینترنشنال
ایران‌اینترنشنال
خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، فارغ از دستاوردها و نقاط ضعف آن از منظر جنبش اجتماعی، در زمینه تغییر حکومت و گذار به نظام سیاسی جدید نیاز به بررسی دلایل ماندگاری جمهوری اسلامی دارد.
گاهی کاربران شبکه‌های اجتماعی با ابتکار کنار هم قرار دادن چند عکس یا کلمه، بیش از بیانیه هر حزب و گزارش هر رسانه‌ای واقعیت سیاست جمهوری اسلامی را به آشکارترین و خلاصه‌ترین شکل بیان می‌کنند؛ از جمله این روزها و در مورد آرزو بدری که به خاطر حجاب هدف شلیک ماموران حکومت قرار گرفت.
مسعود پزشکیان در نخستین حکم خود به عنوان رییس‌جمهور، پس از تنفیذ از سوی رهبر جمهوری اسلامی، فردی را به عنوان معاون اول و فرد شماره دو دولت منصوب کرد که خود در عمر سیاسی‌اش هیچ‌گاه از یک چهره «شماره دو» فراتر نرفته است.
بسیاری حتما این فرض مشهور را شنیده‌ایم که خشونت و سرکوب یا همان وجه ناملایم سیاست مربوط به مردانه بودن آن است.
اگر از آن بخش از اصلاح‌طلبان یا افراد مرددی که تصمیم گرفتند در رای‌گیری برای تعیین جانشین رئیسی به مسعود پزشکیان رای بدهند، پرسیده می‌شد چرا؟ اغلب به امید اندکی تغییر، می‌گفتند «حتی یک درصد بهبود اوضاع هم کافی است». امیدی که به نظر می‌رسد پیش از جوانه‌زدن در حال پژمردن است.
«هیچ شخصی حق ندارد مانع اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر گردد و چنانچه مانع انجام این حق شود برای بار اول به پرداخت جریمه... و بار سوم به زندان یا تبعید از محل سکونت به تشخیص دادگاه محکوم می‌گردد.»
بیش از ۱۱ ساعت پس از پایان فرایند رای‌گیری در شامگاه هشتم تیر ماه، مقام‌های ستاد انتخابات در حالی آمار تعرفه‌های رای مصرف‌شده و کل آرای ماخوذه انتخابات ریاست‌جمهوری را اعلام کردند که شیوه برگزاری و فضای این انتخابات از ابتدا تا انتهای آن تحت تاثیر روش‌های مهندسی سیاسی بوده است.
بعد از ظهر یکشنبه، بیستم خرداد، در همان ساعاتی که شورای نگهبان اسامی گزینه‌های دستچین‌شده خود برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری را به وزارت کشور ارسال می‌کرد، بازنشستگان آموزش و پرورش بار دیگر به خیابان‌ها آمده بودند تا فریاد بزنند: «از بس دروغ شنیدیم، ما دیگه رای نمی‌دیم.»
دموکراسی، فارغ از معنای ساده «حکومت اکثریت»، در عصر حاضر یعنی مکانیسمی که همه بتوانند در آن منافع و صدای خود را پیش ببرند و این در حکمرانی محقق نمی‌شود، مگر با سازماندهی و فعالیت تشکیلاتی شهروندان.
هم‌زمان با حذف و سرکوب تشکل‌ها و جریان‌های اجتماعی مستقل و نهادسازی سیاسی، جمهوری اسلامی در پروژه‌ای با شعار «بازگشت به مساجد» سودای اجرای برنامه‌ای با هدف تسلط بر جامعه از طریق توسعه مساجد را دارد.
جامعه ایران پس از آزمودن چندباره مسیر اصلاح و فعالیت مدنی برای گذار به دموکراسی، چند سالی است به مسیر اعتراض روی آورده، اکنون اما پس از چند موج اعتراض دوباره دوگانه انتخاب میان دوگانه «جامعه مدنی» و «خیابان» باز هم مطرح شده است.
بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد پس از شکست حکومت در برابر کارزار تحریم گسترده، ستاد انتخابات و شورای نگهبان فرایند رای‌گیری و اعلام آراء را مصادره و مدیریت کرده‌اند.
در آخرین روزها تا برگزاری انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، سردترین فضا و بیشترین تردید درباره جایگاه و اثربخشی دو نهاد مجلس و انتخابات، جامعه را فرا گرفته است.
