رزمایش دریایی مشترک اسرائیل و آمریکا آغاز شد
ایالات متحده و اسرائیل یکشنبه ۱۶ آذر رزمایش سالانه مشترک دریایی خود را که با هدف مقابله با تهدیدها در خاورمیانه برگزار میشود، آغاز کردند.
ایالات متحده و اسرائیل یکشنبه ۱۶ آذر رزمایش سالانه مشترک دریایی خود را که با هدف مقابله با تهدیدها در خاورمیانه برگزار میشود، آغاز کردند.
براساس بیانیه ارتش اسرائیل، این رزمایش با حضور نیروی دریایی اسرائیل و ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا برگزار میشود.
ارتش اسرائیل در بیانیه خود تاکید کرد که هدف این رزمایش تقویت همکاری راهبردی و عملیاتی میان دو نیروی دریایی و تمرین مقابله با تهدیدهای مختلف منطقهای است.
این رزمایش که در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نیز برگزار شده بود، اندکی پس از رزمایش دو روزه دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز انجام میشود که از پنجشنبه آغاز شده بود.
تهران گفت این رزمایش «نمایشی از حضور فعال و هشداری به ناوگانهای خارجی، بهویژه ناوهای جنگی آمریکایی در منطقه» است.
به گزارش رسانههای دولتی در ایران، در اولین روز این رزمایش، یگانهای دریایی سپاه به شناورهای خارجی هشدار دادند تا پیامی قاطع در برابر هرگونه تخلف احتمالی ارسال کنند.
در جریان این رزمایش فرمانده نیروی دریایی سپاه از آزمایش یک موشک جدید خبر دارد که بردی بیش از طول خلیج فارس دارد. او نام این موشک و برد دقیق آن را اعلام نکرد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، دوشنبه درباره مسائل منطقه از جمله ایران گفتوگو کردند.در همین حال، مقامهای دفاعی اسرائیل هشدار دادهاند که احتمال بروز یک درگیری جدید بین جمهوری اسلامی و اسرائیل وجود دارد.
رسانههای اسرائیلی به نقل از امیر بارام، مدیرکل وزارت دفاع اسرائیل، گزارش دادند که این کشور در حال توسعه فناوریهای جدید بیشتری برای آمادگی در برابر جنگ احتمالی بعدی با ایران است.
او گفت: «دشمنان در حال یادگیری و سازگاری هستند. ما در نقطه عطفی پیش از شکلگیری یک الگوی جدید قرار داریم.»
بارام افزود: «رشد سریع توانمندیهای دفاع هوایی و موشکهای بالستیک ایران، که تحت تاثیر ایدئولوژی افراطی جمهوری اسلامی صورت میگیرد، به این معناست که تمام جبههها همچنان باز هستند و ارتش اسرائیل باید برای یک درگیری دیگر آماده باشد.»
مدیر کل وزارت دفاع اسرائیل همچنین چهارشنبه ۱۲ آذر در مراسم تحویل اولین سامانه پیکان ۳ به آلمان، بار دیگر «کار کثیف» مهار تهدیدهای جمهوری اسلامی را ضرورتی برای حفظ امنیت غرب توصیف کرد.
امیر بارام، در مراسمی که در پایگاه نیروی هوایی آلمان نزدیک برلین برگزار شد، گفت: «وقتی اسرائیل با تهدیدهای هستهای، موشکی و تروریستی مقابله میکند، فقط از خود دفاع نمیکند؛ بلکه از کل جهان غرب حفاظت میکند.»
او گفت: «ما کار سخت، و گاهی کار کثیفی را انجام میدهیم که جهان باید انجام دهد. ما اجازه نخواهیم داد تهدیدهای جدید شکل بگیرند.»
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، پس از جنگ ۱۲ روزه از حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی دفاع کرد و گفت: «این کار کثیفی است که اسرائیل برای همه ما انجام میدهد.»
او ادامه داد: «برای ارتش و دولت اسرائیل که شجاعت انجام این کار [حمله به ایران] را دارند، نهایت احترام را قائلم. در غیر این صورت، ممکن بود سالها شاهد وحشتافکنی این رژیم باشیم.»
طبق این گزارش، جمهوری اسلامی طی ماههای گذشته صدها میلیون دلار از راههای مختلف برای بازسازی و تقویت توان نظامی حزبالله تخصیص داده است.
این کمکها شامل درمان مجروحان و افراد دچار معلولیت، حمایت از آموزش و بازپروری نیروها، و پرداخت حقوق اعضای حزب الله و خانوادههای کشتهشدگان عنوان شده است.
مقامهای اسرائیل عنوان کردند حزبالله موفق شده در ارتش لبنان نفوذ کند و عناصری را در ساختار آن جای دهد؛ موضوعی که به گفته آنان موجب تاثیرگذاری بر سیاستهای رسمی و فشار بر دولت جدید شده و این دولت را از نگاه غرب «ناامیدکننده» جلوه داده است.
به نوشته والا نیوز، ارتش لبنان عملا قادر به اعمال کنترل بر فعالیتهای حزبالله نیست؛ زیرا نیروهای حزب همچنان در میدان فعالند، حتی با وجود حملات هوایی اسرائیل که بهگفته این گزارش، جان بیش از ۳۵۰ عضو حزبالله را گرفته است.
براساس این گزارش، حزبالله در تلاش است تا توان نظامی خود را از دو مسیر اصلی بازسازی کند، نخست قاچاق سلاح، از جمله انواع موشکها، موشکهای ضدزره و قطعات پهپادهای آسیبدیده در درگیریهای اخیر و ایجاد تاسیسات زیرزمینی، پایگاههای جدید و جابهجایی فعالیتها به زیرزمین.
کمکهای چند صد میلیون دلاری به حماس
در همین حال، ارتش و سازمان اطلاعات و امنیت اسرائیل (شاباک) از شناسایی یک شبکه صرافی مخفی در ترکیه خبر دادند که پول را از جمهوری اسلامی دریافت و به حماس منتقل میکند.
افیخای ادرعی، سخنگوی عربزبان ارتش اسرائیل، یک شنبه ۱۶ آذر اعلام کرد اسناد به دست آمده نشان میدهد حماس یک شبکه صرافی را در قلب ترکیه اداره میکند.
به گفته او، اعضای این شبکه فلسطینیهای اهل غزه و ساکن ترکیه هستند و از زیرساختهای مالی این کشور «برای اهداف تروریستی سوءاستفاده میکنند».
بر اساس این گزارش، این شبکه با دستور تهران، صدها میلیون دلار را مستقیما از ترکیه به حماس و مقامهای ارشد آن منتقل کرده است.
ادرعی گفت این صرافها فعالیت اقتصادی گستردهای همچون دریافت پولهای جمهوری اسلامی، نگهداری آنها و انتقالشان به حماس، در ترکیه انجام میدهند.
آلثانی یکشنبه ۱۶ آذر در مصاحبهای در حاشیه برگزاری نشست دوحه، گفت: «ما کسانی نیستیم که برای بازسازی آنچه دیگران ویران کردهاند، چک بنویسیم.»
او تاکید کرد کمکهای قطر به سطح حمایتهای بشردوستانه محدود خواهد شد و افزود دوحه همچنان از مردم فلسطین پشتیبانی کرده و هر کاری بتواند برای کاهش رنج آنان انجام خواهد داد.
وزیر خارجه و نخستوزیر قطر بدون ارائه توضیح بیشتر، گفت: «پرداختهای ما تنها زمانی انجام میشود که ببینیم کمکهایی که به مردم فلسطین میرسد کافی نیست.»
به نوشته تایمز اسرائیل مشخص نیست اگر قطر تصمیم به کنارهگیری از پروژههای بازسازی غزه بگیرد، چه کشوری حاضر خواهد شد این مسئولیت را بپذیرد. چراکه دوحه معمولا شروط کمتری برای کمکهایش تعیین میکند.
اما دیگر کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی، تاکید کردهاند تا زمانی که برخلاف خواسته اسرائیل، مسیر روشنی برای ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی وجود نداشته باشد، به غزه کمک مالی ارائه نخواهند داد.
آلثانی شنبه نیز در کنفرانس دوحه آنچه در غزه رخ داده را «فعلا آتشبس» نامید و افزود: «آتشبس زمانی کامل میشود که عقبنشینی کامل نیروهای اسرائیلی انجام شده باشد، ثبات به غزه بازگردد و مردم بتوانند آزادانه وارد و خارج شوند؛ که امروز چنین نیست.»
بیستوسومین دوره نشست دوحه از پانزدهم آذر با تاکید عمده بر آتشبس اسرائیل و حماس و بحثهایی درباره بازسازی غزه آغاز به کار کرد.
نخست وزیر قطر: امیدوارم اسرائیل در سال ۲۰۲۶ به ایران حمله نکند
در این نشست موضوعات دیگر از جمله تنشها در لبنان و خلع سلاح حزبالله، جنگ اوکراین و همچنین مساله هستهای جمهوری اسلامی نیز مطرح شدند.
تام باراک، فرستاده آمریکا در امور سوریه، در نشست دوحه با تاکید بر سخنان سابق خود گفت تلاش کشورهای غربی برای تحمیل مدلهای سیاسی خود در خاورمیانه شکست خورده است.
او افزود آن چه در این منطقه جواب داده، «حکومتهای پادشاهی خیرخواه» است.
اسعدالشیبانی، وزیر خارجه سوریه، نیز در این کنفرانس گفت دولت جدید توانست رابطه بین مردم سوریه و دولت را ترمیم کند.
نخستوزیر قطر نیز در پاسخ به سوالی درباره اینکه «برخی در آمریکا معتقدند که اسرائیل سال ۲۰۲۶ به ایران حمله خواهد کرد»، گفت امیدوار است این طور نباشد.
آلثانی افزود: «ما سعی میکنیم راهی برای احیای مذاکرات و گفتوگوها و بازگشت به دیپلماسی در برنامه اتمی ایران پیدا کنیم، زیرا تلاشهای فعلی کافی نیست.»
او تاکید کرد هر اتفاقی که برای ایران رخ دهد، کل کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
وبسایت المانیتور به تازگی به نقل از دیپلماتهای اروپایی گزارش داد اسرائیل حتی در صورت عدم تایید دولت دونالد ترامپ، احتمالا در سال پیشِ روی میلادی به جمهوری اسلامی حمله نظامی دیگری خواهد کرد.
در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره چشمانداز برنامه هستهای جمهوری اسلامی افزایش یافته و پافشاری حکومت ایران بر تداوم آن، احتمال واکنش جامعه جهانی، بهویژه آمریکا و اسرائیل، را تقویت کرده است.
این رسانه یکشنبه ۱۶ آذر نوشت اسرائیل وارد مرحلهای شده که مقامهای ارشد از آن بهعنوان «گرگومیش جنگ» یاد میکنند؛ مرحلهای که با آتشبس موقت و آغاز فشارهای دیپلماتیک همراه است.
در این شرایط، ترامپ بر دیپلماسی و اعتمادسازی تاکید میکند، در حالی که نتانیاهو همچنان بر موضع «پیروزی کامل» و نابودی حماس و حزبالله پافشاری دارد.
به گزارش واینت، دایره نزدیکان نتانیاهو بسیار محدود است و همین موضوع، دید استراتژیک کابینه و نهاد دفاعی را تضعیف میکند. این روند فضای بیشتری برای نقشآفرینی ترامپ در جهتدهی به مسیر اسرائیل ایجاد کرده است.
این رسانه افزود فعالیتهای نظامی ممکن است همچنان ادامه یابند، اما «مرکز ثقل» اکنون به سمت دیپلماسی در حال حرکت است؛ جایی که پایههای ترتیبات امنیتی، سیاسی و منطقهای آینده مورد مذاکره قرار میگیرند.
در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره چشمانداز منازعات منطقهای، بهویژه توافق صلح غزه، خلع سلاح حزبالله لبنان، و روابط سوریه و اسرائیل بالا گرفته است.
در همین حال، نامشخص بودن وضعیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی بر پیچیدگیها و تردیدها نسبت به آینده و واکنش احتمالی اسرائیل افزوده است.
فشار ترامپ بر نتانیاهو برای تغییر مسیر
واینت به نقل از مقامهای ارشد اسرائیل گزارش داد ترامپ ۱۰ آذر در تماس با نتانیاهو، او را ترغیب کرد بهتدریج از عملیات تهاجمی و تهدیدهای تنشزا در غزه، لبنان و سوریه فاصله بگیرد و به سمت دیپلماسی و اقدامات اعتمادساز حرکت کند.
ترامپ استدلال کرد این تغییر برای پیشبرد مرحله غیرنظامی «طرح ۲۰بندی» او برای غزه و حرکت بهسوی پایان پایدار و بلندمدت خصومتها همراه با احتمال گسترش پیمان ابراهیم ضروری است.
انتظار میرود نتانیاهو این مسائل را در سفر هفتم دی خود به واشینگتن یا اندکی پس از آن با ترامپ مطرح کند.
واینت به نقل از یک منبع امنیتی نوشت مقامات بلندپایه ارتش اسرائیل نیز به نتانیاهو توصیه کردهاند پس از بیش از دو سال جنگ، روند بازسازی و تبدیل ارتش به نیرویی بزرگتر و مدرنتر را برای مقابله با چالشهای آینده آغاز کند.
بر اساس این گزارش، در ستاد کل ارتش اسرائیل نیز حمایت گستردهای از همسویی با رویکرد واشینگتن در مورد غزه وجود دارد.
قواعد «روز بعد»
واینت نوشت به نظر میرسد ترامپ در حال تعیین قواعد جدید برای دوران پس از جنگ است.
نخستین قاعده این است که محور اصلی تلاشها در غزه، لبنان و سوریه باید بهسمت دیپلماسی حرکت کند.
بر اساس این گزارش، اسرائیل ممکن است همچنان تفاهمهای آتشبس را اجرا کند و فشارهای گزینشی بر حماس و حزبالله وارد آورد، اما این روند عمدتا با حملات هوایی محدود و دقیق و نه عملیات زمینی انجام خواهد شد.
در این چارچوب، خلع سلاح گروههای مسلح با فشار و توافقات دیپلماتیک از طریق میانجیگری پیگیری خواهد شد، نه یورشهای عمیق ارتش اسرائیل به مناطق تحت کنترل حماس یا حزبالله.
از همه طرفها نیز انتظار میرود در چارچوب قواعد جدید، اقدامات اعتمادساز انجام دهند.
به گزارش واینت، ایال زمیر، رییس ستاد ارتش اسرائیل، همچون ترامپ خواهان گذار به یک آتشبس پایدار در منطقه است.
دکترین امنیتی جدید اسرائیل بر پیشگیری زودهنگام از تهدیدها، حفظ دفاع پیشرونده از طریق حضور میدانی در کانونهای خطر و مناطق غیرنظامی، و آمادگی کامل در برابر هرگونه حمله غافلگیرانه تاکید دارد.
اما مسائلی مانند محدودیت بودجه و نبود یک «نقشه راه سیاسی روشن»، این گذار را پیچیده میکند.
واینت افزود بدون توافقی هماهنگ با واشینگتن برای پایان دادن به منازعات کنونی و تعریف ترتیبات امنیتی جدید، ارتش اسرائیل قادر نخواهد بود از درگیریهای فرسایشی فاصله بگیرد و وارد مرحله بازسازی و آمادگی برای تهدیدهای آینده شود.
