تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در سوریه در نشست دوحه اعلام کرد اولین کاری که باید انجام شود این است که مردم سوریه خودشان مسیرشان را تعیین کنند.
او تاکید کرد: «ما هرگز دموکراسی واقعی نداشتهایم و دموکراسی واقعی را در هیچجای جهان نمیبینیم. اسرائیل ممکن است خود را دموکراتیک بداند. اما در این منطقه آنچه واقعا بهترین عملکرد را داشته سلطنتهای خیرخواه بوده است.»
افیخای ادرعی، سخنگوی عربزبان ارتش اسرائیل، یک شنبه ۱۶ آذر اعلام کرد اسناد به دست آمده نشان میدهد حماس یک شبکه صرافی را در قلب ترکیه اداره میکند.
به گفته او، اعضای این شبکه فلسطینیهای اهل غزه و ساکن ترکیه هستند و از زیرساختهای مالی این کشور «برای اهداف تروریستی سوءاستفاده میکنند».
بر اساس این گزارش، این شبکه با دستور تهران، صدها میلیون دلار را مستقیما از ترکیه به حماس و مقامهای ارشد آن منتقل کرده است.
ادرعی گفت این صرافها فعالیت اقتصادی گستردهای همچون دریافت پولهای جمهوری اسلامی، نگهداری آنها و انتقالشان به حماس، در ترکیه انجام میدهند.
ارتش اسرائیل و شاباک همچنین هویت سه فلسطینی اهل غزه را افشا کردند که عضو این شبکه مستقر در ترکیه هستند.
یکی از این سه نفر، تامر حسن، از مقامهای ارشد وزارت مالیه حماس در ترکیه است که مستقیما زیر نظر خلیل الحیه، از اعضای ارشد این گروه، فعالیت میکند.
ادرعی گفت: «سازمان تروریستی حماس پس از آنکه موجب ویرانی نوار غزه شد، با تشویق و حمایت ایران همچنان تلاش میکند مسیرهای تروریستی علیه دولت اسرائیل را پیش ببرد و خود را بازسازی کند، حتی خارج از مرزهای غزه.»
او به نقل از ارتش اسرائیل و شاباک، نسبت به هرگونه ارتباط با این شبکه صرافی و دیگر بازوهای اقتصادی حماس هشدار داد.
در سالهای اخیر گزارشهای متعددی درباره شبکههای انتقال پول حماس در کشورهای مختلف و کمکهای نقدی دهها میلیون دلاری جمهوری اسلامی به این گروه منتشر شده است.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، فروردین امسال سندی از درخواست ۵۰۰ میلیون دلاری حماس از جمهوری اسلامی را منتشر کرد.
همان زمان روزنامه تایمز، چاپ لندن، در گزارشی اختصاصی خبر داد نامهها و اسنادی را مشاهده کرده است که ثابت میکند جمهوری اسلامی در فاصله سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹)، یعنی در عرض شش سال، دست کم ۲۲۲ میلیون دلار به حماس پرداخته است.
وزارت خارجه آمریکا سال ۲۰۲۰ میلادی ( ۱۳۹۹ خورشیدی) رقم سالانه کمک جمهوری اسلامی به حماس را ۱۰۰ میلیون دلار اعلام کرده بود.
این ویدیوها در آستانه نخستین سالگرد سقوط دولت اسد در ۱۸ آذر سال گذشته منتشر شد.
در این تصاویر، اسد مشغول رانندگی در سطح شهر دمشق است. کنار او لونا شبل، مشاور ویژه سابقش، و پشت سرش امجد عیسی، معاون شبل، نشسته است.
تمسخر سربازان سوری
بخشهایی از این تصاویر نشان میدهند اسد و شبل سربازانی را که در دیدارهای گذشته دست رییسجمهوری سابق سوریه را بوسیده بودند، به تمسخر میگیرند.
در ویدیو دیگری، پس از آنکه شبل از اسد میپرسد هنگام دیدن تصاویرش در خیابان چه احساسی دارد، او پاسخ میدهد: «هیچ حسی ندارم.»
در این ویدیوها اسد و شبل، پلیس سوریه و وزیر کشور دولت را هم مسخره میکنند.
شبل میگوید: «وزیر کشور چقدر از پلیس خود راضی است؛ هر چند وقت یکبار اخباری از آن در فیسبوک منتشر میکند.»
اسد نیز درباره وضعیت سوریه میگوید: «من نه تنها احساس شرمندگی و خجالت میکنم، بلکه احساس انزجار نیز دارم.»
او در ویدیویی دیگر میگوید میخواهد برای گرفتن یک عکس، روی تانک بایستد.
شبل در ویدیویی دیگر، سهیل حسن، فرمانده نیروهای «النمر»، را مسخره میکند و میگوید: «او خیلی سرش شلوغ است، روی کوه قاسیون نشسته و با اسکورتهای روسیاش عکس میگیرد.»
اسد نیز او را «مرد نظریههای عجیب» توصیف میکند.
در ویدیو دیگری، اسد حتی نام خانوادگی خود به معنای «شیر» را مسخره کرده و میگوید: «باید آن را به نام حیوان دیگری تغییر داد.»
«لعنت» به غوطه شرقی
در یکی از ویدیوها، اسد در حال دشنام دادن و لعنت فرستادن به غوطه دیده میشود.
اسد همچنین به تیمش درباره غوطه میگوید: «به سقبا میرویم، انگار نمیدانم که آزاد شده.»
غوطه شرقی منطقهای وسیع در شرق دمشق است که از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ یکی از مهمترین و طولانیترین جبهههای جنگ سوریه بود. دولت اسد برای سالها این منطقه را محاصره کرد و باعث شد صدها تن از ساکنان غوطه شرقی بهدلیل کمبود شدید غذا، دارو و سوخت جان خود را از دست بدهند.
حمله شیمیایی با گاز سارین به غوطه شرقی یکی از شوکهکنندهترین حوادث در جریان جنگ داخلی سوریه بود که در اثر آن صدها نفر از جمله تعداد زیادی کودک کشته شدند.
بخش بزرگی از افکار عمومی و سازمانهای بینالمللی، نیروهای اسد را مسئول حمله دانستند؛ اتهامی که دولت وقت دمشق و روسیه آن را رد کردند.
نیروهای اسد در سال ۲۰۱۸ پس از حملات سنگین زمینی و هوایی و با میانجیگری روسیه، کنترل منطقه را پس گرفتند و بسیاری از ساکنان به ادلب تبعید شدند.
تمسخر حزبالله و سوریها
در ویدیویی دیگر، اسد و شبل درباره «پز دادن» حزبالله به تواناییهایش صحبت میکنند.
مشاور سابق اسد با خنده و کنایه میگوید: «ولی الان دیگر هیچ صدایی از آنها درنمیآید.»
العربیه در گزارشی نوشت افشای این ویدیوها در نخستین سالگرد سقوط دولت پیشین سوریه، برای حامیان اسد «حتی شوکآورتر از مخالفانش» بوده است.
این ویدیوها در کاخ ریاستجمهوری و در پاکتی با عنوان «کاملا محرمانه» پیدا شدهاند و اسناد شخصی لونا شبل نیز در آن بوده است.
بر اساس گزارش العربیه، ویدیوهای مربوط به حضور اسد در غوطه، در ۱۸ آذر ۱۴۰۳ و در روز سقوط دمشق کشف شدهاند.
در یکی از ویدیوها، اسد مردم سوریه را هم هدف تمسخر قرار میدهد و میگوید: «برای مسجد خرج میکنند، اما چیزی برای خوردن ندارند.»
شبل نیز یک پیام رادیویی نظامی خطاب به اسد را مسخره میکند و با طعنه، مردم سوریه را «مودب» مینامد.
درخواست یک ژنرال برای بوسیدن دست و پای اسد
در ویدیویی دیگر او خطاب به اسد میگوید: «جوانهای ما جوبر را غارت کردند و چیزی در آن باقی نگذاشتند.»
همچنین در ویدیویی که آن دو در خودرو میان ساختمانهای ویران و خیابانهای خالی حرکت میکنند، شبل به اسد میگوید: «تو هیچ علاقهای به حرفزدن درباره موضوعات بشردوستانه نداری، اما مسائل نظامی... یا لطیف!»
این تصاویر که برای اولینبار منتشر میشوند، بخشی از فضای گفتوگوهای خصوصی در حلقه نزدیک به اسد را آشکار میکنند.
در یکی از این ویدیوها، یک ژنرال نظامی سوریه در برابر گروهی از سربازان دیده میشود که خطاب به اسد میگوید: «دستت و پایت را میبوسم.»
مرگ مشکوک شبل
شبل اواسط تیر ۱۴۰۳ در جریان یک تصادف رانندگی مشکوک درگذشت. همان زمان، برخی منابع احتمال «عمدی» بودن این تصادف را مطرح کردند.
با انتشار ویدیوهای مربوط به گشت و گذار او و اسد در خودرو، وبسایت المجله، روایتی از این مرگ مرموز منتشر کرد و نوشت مراسم خاکسپاری او ساده برگزار شد و شمار کمی از مسئولان سوری در آن حضور داشتند.
یک شاهد عینی به المجله گفت: «لونا دو گوشی همراه داشت. گوشی شخصیاش گم شد و بعدا در سطل زباله پیدا شد. گوشی دوم کاملا ناپدید شد.»
شبل در دمشق و در خانوادهای دروزی به دنیا آمد و در محیطی حزبی نزدیک به حزب «بعث» بزرگ شد. او زبان فرانسه خواند و در تلویزیون سوریه کار کرد تا اینکه در سال ۲۰۰۳ به شبکه «الجزیره» پیوست و با سامی کلیب، روزنامهنگار لبنانی، ازدواج کرد.
او بعدها از کلیب جدا شد و با عمار ساعاتی، عضو رهبری مرکزی حزب حاکم بعث، ازدواج کرد.
شبل در سال ۲۰۱۰ از الجزیره استعفا کرد و به دمشق بازگشت تا تجربههای رسانهای خود را در اختیار حکومت سوریه بگذارد.
به گفته المجله، همین موضوع باعث شد نسبت به وفاداری او تردیدهایی شکل بگیرد.
قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران، به علی مملوک، رییس وقت دفتر امنیت ملی حکومت اسد، هشدار داده بود که ممکن است شبل با نهادهای خارجی در ارتباط باشد؛ چراکه او حقوق ۱۰ هزار دلاریاش در الجزیره را رها کرده بود تا با رقم ناچیز ۵۰۰ هزار لیرهای در تلویزیون سوریه کار کند.
شبل خیلی زود به اسد نزدیک و بهعنوان مشاور رسانهای در کاخ ریاستجمهوری منصوب شد.
او به اطرافیان خود گفته بود آرزو دارد «بانوی اول» شود و هنگام اعلام ابتلای اسماء اسد، همسر بشار اسد، به سرطان، برای او آرزوی مرگ کرده بود.
چند هفته پیش از مرگ او، برادرش ملهم و همسرش به دنبال حمله اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق در فروردین سال گذشته، بازداشت و سپس ناپدید شده بودند.
این دو نفر متهم شده بودند که برای اسرائیل کار میکنند و در این حمله نقش داشتهاند.
آلثانی یکشنبه ۱۶ آذر در مصاحبهای در حاشیه برگزاری نشست دوحه، گفت: «ما کسانی نیستیم که برای بازسازی آنچه دیگران ویران کردهاند، چک بنویسیم.»
او تاکید کرد کمکهای قطر به سطح حمایتهای بشردوستانه محدود خواهد شد و افزود دوحه همچنان از مردم فلسطین پشتیبانی کرده و هر کاری بتواند برای کاهش رنج آنان انجام خواهد داد.
وزیر خارجه و نخستوزیر قطر بدون ارائه توضیح بیشتر، گفت: «پرداختهای ما تنها زمانی انجام میشود که ببینیم کمکهایی که به مردم فلسطین میرسد کافی نیست.»
به نوشته تایمز اسرائیل مشخص نیست اگر قطر تصمیم به کنارهگیری از پروژههای بازسازی غزه بگیرد، چه کشوری حاضر خواهد شد این مسئولیت را بپذیرد. چراکه دوحه معمولا شروط کمتری برای کمکهایش تعیین میکند.
اما دیگر کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی، تاکید کردهاند تا زمانی که برخلاف خواسته اسرائیل، مسیر روشنی برای ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی وجود نداشته باشد، به غزه کمک مالی ارائه نخواهند داد.
آلثانی شنبه نیز در کنفرانس دوحه آنچه در غزه رخ داده را «فعلا آتشبس» نامید و افزود: «آتشبس زمانی کامل میشود که عقبنشینی کامل نیروهای اسرائیلی انجام شده باشد، ثبات به غزه بازگردد و مردم بتوانند آزادانه وارد و خارج شوند؛ که امروز چنین نیست.»
بیستوسومین دوره نشست دوحه از پانزدهم آذر با تاکید عمده بر آتشبس اسرائیل و حماس و بحثهایی درباره بازسازی غزه آغاز به کار کرد.
نخست وزیر قطر: امیدوارم اسرائیل در سال ۲۰۲۶ به ایران حمله نکند
در این نشست موضوعات دیگر از جمله تنشها در لبنان و خلع سلاح حزبالله، جنگ اوکراین و همچنین مساله هستهای جمهوری اسلامی نیز مطرح شدند.
تام باراک، فرستاده آمریکا در امور سوریه، در نشست دوحه با تاکید بر سخنان سابق خود گفت تلاش کشورهای غربی برای تحمیل مدلهای سیاسی خود در خاورمیانه شکست خورده است.
او افزود آن چه در این منطقه جواب داده، «حکومتهای پادشاهی خیرخواه» است.
اسعدالشیبانی، وزیر خارجه سوریه، نیز در این کنفرانس گفت دولت جدید توانست رابطه بین مردم سوریه و دولت را ترمیم کند.
نخستوزیر قطر نیز در پاسخ به سوالی درباره اینکه «برخی در آمریکا معتقدند که اسرائیل سال ۲۰۲۶ به ایران حمله خواهد کرد»، گفت امیدوار است این طور نباشد.
آلثانی افزود: «ما سعی میکنیم راهی برای احیای مذاکرات و گفتوگوها و بازگشت به دیپلماسی در برنامه اتمی ایران پیدا کنیم، زیرا تلاشهای فعلی کافی نیست.»
او تاکید کرد هر اتفاقی که برای ایران رخ دهد، کل کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
وبسایت المانیتور به تازگی به نقل از دیپلماتهای اروپایی گزارش داد اسرائیل حتی در صورت عدم تایید دولت دونالد ترامپ، احتمالا در سال پیشِ روی میلادی به جمهوری اسلامی حمله نظامی دیگری خواهد کرد.
در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره چشمانداز برنامه هستهای جمهوری اسلامی افزایش یافته و پافشاری حکومت ایران بر تداوم آن، احتمال واکنش جامعه جهانی، بهویژه آمریکا و اسرائیل، را تقویت کرده است.
