به گزارش خبرگزاری رویترز، وزارت خارجه قطر بامداد یکشنبه اعلام کرد که پاکستان و طالبان افغانستان در جریان مذاکراتی که روز شنبه در دوحه برگزار شد، بر اجرای آتشبس فوری توافق کردند. این گفتوگوها با میانجیگری قطر و ترکیه و در پی یک هفته درگیری مرزی صورت گرفت که دهها کشته و صدها زخمی بر جای گذاشت.
بر اساس بیانیه وزارت خارجه قطر، دو کشور توافق کردند در روزهای آینده نشستهای پیگیری برگزار کنند تا از «پایداری آتشبس و اجرای قابل اعتماد آن» اطمینان حاصل شود.
پیش از این، هر دو طرف تایید کرده بودند که هیاتهایشان برای کاهش تنشها در دوحه حضور دارند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی اداره طالبان، اعلام کرده بود هیات افغان به ریاست ملا محمد یعقوب، «وزیر دفاع»، در این مذاکرات شرکت دارد. از سوی دیگر، وزارت خارجه پاکستان گفت خواجه محمد آصف، وزیر دفاع این کشور، ریاست هیات پاکستانی را بر عهده گرفته است.
اسلامآباد در بیانیهای اعلام کرد محور مذاکرات بر «اقدامات فوری برای پایان دادن به تروریسم مرزی علیه پاکستان و بازگرداندن ثبات به مناطق مرزی دو کشور» متمرکز است.
درگیریهای اخیر میان دو همسایه که زمانی با هم متحد بودند، پس از آن آغاز شد که پاکستان از کابل خواست گروههای شبهنظامی مستقر در خاک افغانستان را که از آنجا علیه نیروهای پاکستانی حمله میکنند، مهار کند. طالبان این اتهامات را رد کرده و در مقابل، پاکستان را متهم کرده است که با پناه دادن به نیروهای وابسته به داعش، امنیت افغانستان را تهدید میکند.
در سالهای اخیر، گروههای تندرو در پاکستان تلاش کردهاند تا با حملات مکرر علیه نیروهای دولتی، حکومت مرکزی را سرنگون کرده و نظامی مبتنی بر تفسیر سختگیرانه از شریعت اسلامی برقرار کنند.
جمعه، یک حمله انتحاری در نزدیکی مرز باعث کشته شدن هفت سرباز پاکستانی و زخمی شدن ۱۳ نفر شد. فردای آن، عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، در سخنرانی خود گفت: «دولت افغانستان باید نیروهای نیابتی را که از خاک آن کشور برای انجام حملات در پاکستان استفاده میکنند، کنترل کند.»
ادامه تنش پس از اعلام آتشبس
با وجود توافق اعلامشده، تنشها همچنان ادامه دارد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی اداره افغانستان، اعلام کرد که پاکستان ساعاتی پس از تمدید آتشبس در روز جمعه، حملات هوایی در خاک افغانستان انجام داده است. به گفته او، این حملات غیرنظامیان را هدف قرار داده و کابل حق پاسخگویی را برای خود محفوظ میداند، اما برای حفظ روند مذاکرات، به نیروهای طالبان دستور داده شد که از اقدام تلافیجویانه خودداری کنند.
بحران در مرز و چشمانداز مبهم صلح
تحلیلگران میگویند توافق آتشبس میتواند فرصتی موقت برای کاهش تنشها ایجاد کند، اما بدون تعهد واقعی دو طرف، احتمال شکست آن بالاست. روابط پاکستان و افغانستان از زمان بازگشت طالبان به قدرت در کابل در سال ۲۰۲۱ همواره پرتنش بوده است و اتهامهای متقابل درباره پناه دادن به گروههای تروریستی، مانع از برقراری اعتماد متقابل میان دو کشور شده است.