ریاض در حال گفت‌وگو با دولت دونالد ترامپ برای امضای یک توافق جامع دفاعی است. توافقی مشابه پیمان ماه گذشته واشینگتن با قطر که هرگونه حمله به دوحه را تهدیدی علیه امنیت آمریکا تلقی می‌کند.
روزنامه فایننشال تایمز جمعه ۲۵ مهر به نقل از منابع آگاه نوشت ریاض امیدوار است این توافق در جریان سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به کاخ سفید در ماه آینده نهایی شود.
انتظار می‌رود این پیمان شامل همکاری‌های گسترده نظامی و اطلاعاتی باشد.
یک مقام ارشد دولت ترامپ گفت: «در حال بررسی امضای توافقی در زمان سفر ولیعهد هستیم اما جزییات هنوز نهایی نشده است.»
وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد همکاری دفاعی با عربستان سعودی «سنگ‌بنای راهبرد منطقه‌ای واشینگتن» است.
زمینه‌سازی پس از پیمان آمریکا و قطر
این گفت‌وگوها مدتی پس از آن آغاز شد که ترامپ با صدور فرمانی اجرایی اعلام کرد ایالات متحده در صورت هرگونه حمله به قطر، با استفاده از «همه گزینه‌های ممکن از جمله اقدامات دیپلماتیک، اقتصادی و در صورت نیاز نظامی»، واکنش نشان خواهد داد.
این فرمان پس از حمله موشکی اسرائیل به دوحه به‌منظور هدف قرار دادن رهبران سیاسی حماس صادر شد. حادثه‌ای که موجی از نگرانی در میان کشورهای نفت‌خیز خلیج فارس درباره تعهد امنیتی واشینگتن ایجاد کرد.
تمرکز بر امنیت منطقه و تنوع‌بخشی به اتحادها
بن سلمان اعلام کرده است ریاض تنها در صورت تشکیل کشور مستقل فلسطینی حاضر به عادی‌سازی روابط با اسرائیل خواهد بود. شرطی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، آن را رد کرده است.
فیراس مکساد، مدیر دفتر واشینگتن گروه اوراسیا، گفت: «با توجه به پیمان اخیر آمریکا و قطر، انتظار می‌رود پیشرفت مشابهی در همکاری دفاعی با عربستان سعودی حاصل شود. آن‌چه در دست بررسی است، به‌مراتب گسترده‌تر از توافق‌های پیشین خواهد بود.»
او افزود: «در شرایطی که ولیعهد بر اجرای برنامه‌های عظیم توسعه داخلی تمرکز دارد، تقویت همکاری امنیتی با آمریکا برای عربستان سعودی حیاتی است.»
حسین ابیش، پژوهش‌گر ارشد اندیشکده کشورهای عرب در واشینگتن، گفت تمایل دولت ترامپ برای پیشبرد روابط دیپلماتیک عربستان سعودی و اسرائیل می‌تواند مانعی در مسیر توافق باشد؛ هرچند «اگر ترامپ تصمیم بگیرد آن را ایده‌ای خوب بداند، می‌توان از آن گذر کرد».
ریاض یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات آمریکایی است. کاخ سفید اعلام کرده قرارداد فروش ۱۴۲ میلیارد دلار سلاح به عربستان سعودی، معادل دو برابر بودجه دفاعی سال ۲۰۲۴ این کشور است که در جریان سفر قبلی ترامپ به منطقه امضا شد.
این قرارداد بهعنوان «بزرگترین توافق دفاعی تاریخ» معرفی شد.
ریاض در پی تنوع امنیتی
عربستان سعودی ماه گذشته با پاکستان، قدرت هستهای جنوب آسیا، پیمان «دفاع متقابل راهبردی» امضا کرد.
تحلیلگران این اقدام را پیامی به آمریکا و اسرائیل دانستند مبنی بر اینکه ریاض قصد دارد برای تقویت بازدارندگی خود، گزینه‌های امنیتی متنوعتری را در نظر بگیرد.
مدیر دفتر واشینگتن گروه اوراسیا گفت: «پیام روشن است؛ جایگزینی برای چتر امنیتی آمریکا وجود ندارد اما عربستان سعودی می‌تواند برای پر کردن شکافها و تقویت موقعیت خود، همکاری‌های جانبی را گسترش دهد.»
