شاهزاده رضا پهلوی: جمهوری اسلامی در آستانه فروپاشی است
شاهزاده رضا پهلوی در گفتوگو با بلومبرگ با بیان اینکه «ما سالها به کارزار آزادی متعهد بودهایم و آن لحظه به سرعت در حال نزدیک شدن است»، گفت: «رژیم در آستانه فروپاشی است.»
شاهزاده رضا پهلوی در گفتوگو با بلومبرگ با بیان اینکه «ما سالها به کارزار آزادی متعهد بودهایم و آن لحظه به سرعت در حال نزدیک شدن است»، گفت: «رژیم در آستانه فروپاشی است.»
او افزود: «برخی عناصر داخل رژیم درباره فرار صحبت میکنند و با ما تماس میگیرند. رهبری را میبینیم که مانند موش در پناهگاه پنهان شده است، در حالی که بسیاری از مقامات بلندپایه از ایران میگریزند.»
شاهزاده رضا پهلوی افزود: «جمهوری اسلامی درحال فروپاشی است. زمانی که این اتفاق بیفتد، ما برنامهای برای گذار کشور به دموکراسیای که مردم ایران شایسته آن هستند داریم.»
سهشنبه ۲۷ خرداد، شمار زیادی از شهروندان گزارش دادند که بانک سپه بهطور کامل از دسترس خارج شده و امکان دسترسی آنلاین به حسابها قطع شده است.
در همین حال، گروه هکری «گنجشک درنده» با انتشار بیانیهای مسئولیت این حمله سایبری را برعهده گرفت و اعلام کرد: «در یک عملیات سایبری، تمام دادههای بانک سپه را نابود کردهایم.»
این گروه آذر ۱۴۰۲ نیز به جایگاههای سوخت شهرهای مختلف ایران حمله سایبری کرد که منجر به توقف کامل عملیات سوخترسانی به وسایل نقلیه شد.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، ضمن تایید خبر حمله سایبری به زیرساختهای بانک سپه، اعلام کرد بهدلیل پشتیانی این بانک از جایگاههای سوخت، ممکن است در ساعات آینده اختلالاتی در پمپ بنزینها ایجاد شود.
گزارش شهروندان از مشکلات بانکی در ایران تنها به بانک سپه محدود نمیشود.
قطع اینترنت، مشکل مخابراتی و خالی بودن عابربانکها
دهها مخاطب با ارسال پیامهایی به ایراناینترنشنال در روز سهشنبه گفتند کارتهای بانکهای انصار و کوثر از کار افتاده و امکان استفاده از آنها وجود ندارد.
مخاطبی گفت شعب بانک سامان وجه نقد به مردم نمیدهند و عابر بانکها نیز فعال نیستند.
شهروندی با ارسال ویدئویی به ایراناینترنشنال گفت از صبح به ۱۰ عابربانک سر زده اما هیچکدام پول ندارند.
مخاطبی دیگر از اختلال در دسترسی به سامانههای بانک پاسارگاد خبر داد.
گزارشهای دیگر حاکی از مختل شدن سامانهها و عابر بانکهای اقتصاد نوین، شهر، ملی و ملت، بدون اطلاعرسانی قبلی است.
مخاطبی از تهران گفت: «با این اوضاع، میترسیم از خانه خارج شویم. اما برای خرید اینترنتی مایحتاج روزانه هم پیامک رمز دوم ارسال نمیشود.»
بر اساس گزارش شهروندان، خرید و فروش و معاملات طلای آنلاین هم از دو روز پیش غیر فعال و پول مردم بلوکه شده است، بهطوریکه نه میتوان طلا فروخت و نه خرید.
شهروندی در این زمینه گفت: «هیچکس جوابگو نیست. پشتیبانی نرمافزار در پاسخ به پیگیریام گفت دستور بانک مرکزی است که تا اطلاع ثانوی خرید و فروش طلا مقدور نیست.»
دهها مخاطب دیگر از شهرهای مختلف ایران با ارسال پیامهایی گفتند اینترنت در ساعات زیادی از شبانهروز قطع یا با اختلال و کندی بسیار مواجه است.
شهروندی گفت: «اینترنت خانگی و همراه در سطح شهر تهران بسیار ضعیف شده و به صورت مداوم قطع میشود و نمیتوانیم از وضعیت خانوادههای خود خبر دریافت کنیم.»
شهروندی با ارسال پیام صوتی به ایراناینترنشنال در ۲۷ خرداد، گفت اختلال در اینترنت زیاد شده و خیلیها نمیتوانند سیمکارتهای اعتباری تلفن همراه خود را شارژ کنند.
محدودیتهای تردد و کمبود سوخت
در پنجمین روز از آغاز جنگ، به دلیل ناکارآمدی و ناتوانی حکومت، روز به روز به مشکلات و محدودیتها برای شهروندان افزوده میشود.
شماری از کاربران گزارش دادند بر اساس ابلاغیه حراست دانشگاه صنعتی شریف، تردد دانشجویان حتی در صورت داشتن مجوز قبلی به این دانشگاه تا اطلاع ثانوی ممنوع شده است.
خبرنامه امیرکبیر نیز ۲۷ خرداد از تخلیه اضطراری و وضعیت فوقالعاده در این دانشگاه خبر داد.
شهروندی با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال در همین روز، نشان داد در شهر لاهیجان ایست و بازرسی راه انداختهاند و ترافیک شدیدی حکمفرما شده است.
عرضه بنزین در شماری از شهرهای ایران از همان روز نخست حمله اسرائیل با اخلال مواجه شده و گزارشها حاکی از صفهای چند کیلومتری در جایگاههای سوخت است.
یک شهروند ۲۷ خرداد با ارسال ویدئویی به ایراناینترنشنال، صف طولانی خودروها در پاکدشت را برای دریافت بنزین نشان داد و گفت طول این صف حدود سه کیلومتر است.
اخلال در زندگی روزمره
در کنار این مشکلات، شماری از شهروندان از مشکلات قطع آب و برق، کمبود نان، اقلام غذایی، بنزین و محدودیتها در عبور و مرور خبر دادند.
ویدئوی ارسالشده به ایراناینترنشنال نشان میدهد که سهشنبه ۲۷ خرداد آب را با تانکر در نیاوران تهران توزیع میکنند.
یکی از شهروندان با طعنه گفت: «قدرت اول منطقه پس از سه روز قطعی آب تانکر آورده است.»
بر اساس گزارشها، برخی مناطق مشهد با کمبود شدید روغن و شکر مواجه شده و فروش کنسرو نیز بهصورت جیرهبندی و محدود به دو عدد برای هر نفر انجام میشود.
احمد علوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، در گفتوگو با ایراناینترنشنال بحران کمبود مواد غذایی، قطع اینترنت و صفهای طولانی در جایگاههای سوخت را حاصل فساد، رانت، و سرکوب مزمن طی چهار دهه در ساختار اقتصادی جمهوری اسلامی خواند.
او گفت واکنش ناکارآمد نظام حکمرانی، نشاندهنده شکنندگی شدید ساختار اقتصادی و ناتوانی در مدیریت بحران است.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، مردم در بسیاری از استانها، به خصوص در تهران، گیلان و مازندران، با مشکل تهیه نان، صفهای طولانی و کمبود آرد مواجه شدهاند.
باوجود این گزارشها، اتاق اصناف تهران کمبود کالا را رد و اعلام کرد یک قرارگاه مرکزی برای توزیع و عرضه کالاهای اساسی در بازار تشکیل شده است.
اتاق اصناف ایران افزود: «در خصوص تامین روغن و برنج مورد نیاز در بازار، در حال هماهنگی و پیگیری از وزارت کشاورزی هستیم.»
شهروندی با ارسال ویدئویی به ایراناینترنشنال گفت: «جایی برای رفتن از تهران نداریم. پولی هم نداریم که بمانیم و غذایی بخوریم. نان و همهچیز گران شده است.»
شماری از خانوادههای زندانیان سیاسی محبوس در زندانهای اوین، تهران بزرگ و قرچک ورامین، سهشنبه ۲۷ خرداد در تماس با ایراناینترنشنال، درباره وضعیت این زندانیان اظهار نگرانی کردند.
آنها از نهادهای حقوقبشری بینالمللی خواستند تلاشهای خود را برای فشار بر جمهوری اسلامی با هدف آزادی فوری تمامی زندانیان سیاسی بیشتر کنند.
این خانوادهها با اشاره به هشدارهای رسمی رهبران آمریکا و اسرائیل برای تخلیه فوری پایتخت، به ایراناینترنشنال گفتند: «برخی مردم در حال خروج از تهران هستند. برخی نیز جایی برای رفتن ندارند. زندانیان، بهخصوص زندانیان سیاسی نیز پشت دیوارهای زندان محبوس ماندهاند و راهی برای خروج ندارند.»
آنها تاکید کردند: «جمهوری اسلامی جان عزیزان ما را به گروگان گرفته است. بمبها و موشکها قدرت تشخیص خودی و غیرخودی را ندارند. اگر بمبی بر سر فرزندان زندانی ما فرود بیاید، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ ما خواستار آزادی فوری و بی قید و شرط تمامی عزیزانمان هستیم.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوریآمریکا، دوشنبه ۲۶ خرداد از ساکنان تهران خواست این شهر را فورا ترک کنند.
او ۲۷ خرداد نیز این درخواست را تکرار کرد و درباره دلیلش گفت: «میخواهم مردم در امان باشند.»
پیش از ترامپ، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از تداوم حمله به مواضع جمهوری اسلامی خبر داد و هشدار داد تهران باید تخلیه شود.
اسرائیل همچنین دوشنبه ۲۶ خرداد و ساعاتی پیش از حمله به ساختمان صداوسیمای جمهوری اسلامی، هشدار تخلیهای فوری برای منطقه سه تهران صادر کرد.
پیشتر در ۲۵ خرداد، منابع ایراناینترنشنال خبر دادند تماسهای تلفنی زنان و مردان محبوس در بندهای مختلف این زندان قطع شده است.
درخواست برای اجرای قانون آزادی زندانیان در شرایط جنگی
رضا ولیزاده، خبرنگار پیشین رادیو فردا و شهروند ایرانی-آمریکایی محبوس در اوین، در پیامی از زندان، از تلاش جمعی از زندانیان سیاسی برای وادار کردن مراجع قضایی به اعمال قانون آزادی زندانیان در شرایط جنگی خبر داد.
به گفته ولیزاده، زندانیان بند هشت زندان اوین خواستار اجرای مصوبه شماره ۲۱۱ قوه قضاییه جمهوری اسلامی شدند.
بر اساس مصوبهای از سال ۱۳۶۵، دادگاهها موظفاند در شرایط اضطراری مناطق جنگی، برای حفظ جان زندانیان، بسته به «نوع جرم ارتکابی»، آنها را با دریافت ضمانت یا بهصورت مشروط آزاد کنند.
این قانون «مجرمان خطرناک» را مستثنی کرده و صرفا انتقال آنان به زندانی دیگر در مکانی امن را مجاز میداند، اما زندانیان سیاسی و مالی میتوانند با اخذ وثیقه یا ضمانتهای دیگر آزاد شوند.
هشدار خبرنگار زندانی درباره وضعیت ناایمن اوین
ولیزاده که اسفند ۱۴۰۲ پس از بازگشت به ایران به ۱۰ سال حبس محکوم شده است، گفت در صورتی که زندان اوین بر اثر اشتباه محاسباتی هر یک از طرفین جنگ کنونی هدف قرار بگیرد، بند هشت این زندان بیشترین تلفات را خواهد داشت.
به گفته او، بند هشت اوین ساختمانی پنج طبقه، قدیمی و ناامن است که با تغییر کاربری، آن را به زندان تبدیل کردهاند و هیچ یک از استانداردهای یک زندان را ندارد.
ولیزاده گفت از آنجایی که در اعتراضات سال ۱۴۰۱ زندانیان بند هفت و هشت از کپسولهای آتشنشانی برای شکستن قفلها استفاده کرده بودند، همه کپسولها جمعآوری شده و زندانیان کوچکترین امکانی برای مهار آتش در اختیار ندارند.
علاوه بر این، ساختمان بند هشت فاقد پلههای اضطراری است و به دلیل واقع شدن در دورترین نقطه تپههای اوین، دسترسی به آن از سوی نیروهای امدادی دیرتر و دشوارتر خواهد بود.
به گفته ولیزاده، در بند هشت علاوه بر زندانیان ایرانی، اتباع خارجی کشورهایی از جمله آلمان، اندونزی، نپال، بنگلادش، دانمارک، سوئد، پاکستان، عراق، ترکیه و نیجریه نیز نگهداری میشوند.
به گزارش وبسایت بلومبرگ، حادثه آتشسوزی سهشنبه ۲۷ خرداد در فاصله ۳۵ کیلومتری دریایی شرق خور فکان واقع در امارات متحده عربی رخ داده است که از نزدیکترین نقاط به ورودی تنگه هرمز محسوب میشود.
شرکت آمبری در اطلاعیه اولیه خود این واقعه را در طبقه «خطر جنگ/ رصد مشکوک» قرار داد اما بعد تاکید کرد که این حادثه «جنبه امنیتی» ندارد.
جزییات دقیق درباره این آتشسوزی و علت آن هنوز اعلام نشده است.
مقامات دریایی و دولتی نیز تاکنون گزارش رسمی از آتشسوزی کشتی در منطقه منتشر نکردهاند.
تصاویر ماهوارهای آتشسوزی را تایید کرد
تصاویر ماهوارهای ناسا وجود آتشسوزی در سواحل امارات متحده عربی را نشان داد.
اطلاعات ردیابی کشتیها نشان میدهد دو نفتکش «آدالین» از نوع سوئزماکس و «فرانت ایگل» از نوع نفتکشهای غول پیکر، در همان مختصات حضور داشتهاند.
شرکتهای «اوشنپک شیپ منجمنت» و «فرانتلاین» که مالکان این دو کشتی هستند، به درخواستهای خبرنگاران بلومبرگ برای اطلاعرسانی پاسخ ندادهاند.
نگرانی بازارها از امنیت کشتیرانی
خبر آتشسوزی در این منطقه استراتژیک باعث افزایش نگرانیهای بازار نفت شد.
تنگه هرمز و خلیج فارس از مهمترین مسیرهای انتقال نفت جهان هستند که نفت کشورهای عربستان سعودی، عراق، ایران و امارات متحده عربی از آن عبور میکند.
در پی تشدید تنشهای منطقهای و درگیریهای اخیر، کشتیرانی در خلیج فارس با چالشهای جدی مواجه شده است.
مختل شدن سیگنالهای ناوبری، صدها کشتی را تحت تاثیر قرار داده و ایمنی تردد در این آبها را به خطر انداخته است.
موقعیت راهبردی منطقه
آبهای خور فکان و تنگه هرمز، گذرگاه اصلی تجارت نفت خاورمیانه به شمار میرود.
این منطقه روزانه میلیونها بشکه نفت خام و فرآوردههای نفتی را به سراسر جهان انتقال میدهد.
بر اساس گزارش بلومبرگ، حضور نیروهای جمهوری اسلامی و گروههای نیابتیاش در گلوگاههای کلیدی کشتیرانی طی ماههای اخیر تشدید شده که بر حساسیت امنیتی این گذرگاه دریایی افزوده است.
هرگونه اختلال در کشتیرانی این منطقه تاثیر مستقیمی بر قیمتهای انرژی جهانی خواهد داشت.
گروه هفت سهشنبه ۲۷ خرداد در بیانیهای در ارتباط با درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل، حکومت ایران را «منبع اصلی بیثباتی و تروریسم در منطقه» خواند و با «قاطعیت و روشنی» تاکید کرد تهران هرگز نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند.
این گروه افزود: «ما تایید میکنیم که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد و بار دیگر بر حمایت خود از امنیت اسرائیل تاکید میکنیم.»
اسرائیل بامداد جمعه ۲۳ خرداد حمله به مواضع جمهوری اسلامی را آغاز کرد و آن را «ضربه پیشدستانه» برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای خواند.
حملات اسرائیل به مواضع جمهوی اسلامی در شهرهای مختلف ایران، ۲۷ خرداد وارد پنجمین روز خود شد.
جمهوری اسلامی نیز در مقابل، در روزهای گذشته با حملات موشکی، اسرائیل را هدف قرار داده است.
در واکنش به این درگیریها، رهبران گروه هفت شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کانادا و ژاپن، تاکید کردند حلوفصل بحران ایران باید به کاهش تنشهای گستردهتر در خاورمیانه، از جمله آتشبس در غزه، منجر شود.
آنها بر اهمیت حفاظت از جان غیرنظامیان نیز تاکید کردند.
در بیانیه آنها آمده که کشورهای عضو گروه هفت آمادگی دارند برای حفظ ثبات در بازارهای جهانی انرژی همکاری کنند.
واکنش وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی به بیانیه گروه هفت
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، به بیانیه گروه هفت واکنش نشان داد و گفت: «سران این گروه، آشکارا چشم خود را بر تجاوز اسرائیل به ایران، حملات غیرقانونی به زیرساختهای صلحآمیز هستهای و همچنین هدفگیری کور مناطق مسکونی و کشتار شهروندانمان بسته است.»
او صبح سهشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت کشورهای عضو گروه هفت، بهویژه سه عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، باید «مسئولیت حقوقی و اخلاقی» خود را در قبال این «اقدام فاحش تجاوز به یک عضو سازمان ملل» بر عهده بگیرند و «واقعیت را همانگونه که هست، به زبان بیاورند».
بقائی حمله اسرائیل را «نقض بیسابقه اصول معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای» (انپیتی) خواند.
یک روز پیش از بیانیه گروه هفت و در ۲۶ خرداد، بقائی اعلام کرد نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حال تهیه لایحهای هستند که میتواند تهران را به سمت خروج از این معاهده سوق دهد.
معاهده انپیتی که ایران در سال ۱۹۷۰ آن را تصویب کرد، به کشورها اجازه میدهد انرژی هستهای صلحآمیز را دنبال کنند، مشروط بر آنکه از ساخت سلاح هستهای صرفنظر کنند و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری داشته باشند.
جمهوری اسلامی همواره تاکید کرده برنامه هستهای صلحآمیز دارد اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته اعلام کرد تهران تعهدات خود را در چارچوب انپیتی نقض کرده است.
بقائی در اظهارات جدید خود درباره بیانیه گروه هفت افزود: «شورای امنیت و اعضای آن نباید هدف اصلی سازمان ملل را زیر پا بگذارند. اعضای شورای امنیت باید همین حالا اقدام کنند و مسئولیت اصلی خود را در جلوگیری از ادامه جنایات متجاوز به انجام برسانند.»
او افزود: «گروه هفت باید از موضعگیری یکجانبه دست بردارد و به منبع واقعی تشدید بحران، یعنی تجاوز اسرائیل، بپردازد.»
اظهارات ترامپ پس از ترک نشست گروه هفت
پس از انتشار بیانیه گروه هفت در نشست کانادا، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، این نشست را یک روز زودتر از موعد ترک کرد و گفت باید در کاخ سفید باشد؛ جایی که بتواند بهخوبی در جریان امور قرار گیرد و به تلفن برای اطلاع از وضعیت تکیه نکند.
او درباره گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی در حال ساخت سلاح هستهای نیست، گفت: «برایم مهم نیست که آنها چه گفتهاند. بهنظر من ایران بهشدت به دستیابی به سلاح هستهای نزدیک شده بود.»
ترامپ که از آغاز حملات اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی، بارها درباره این موضوع صحبت کرده، گفت به دنبال چیزی بهتر از آتشبس در ایران و خواهان پایان واقعی درگیری و پایان «مشکل هستهای» است.
رییسجمهوری آمریکا پیشبینی کرد اسرائیل از شدت حملات خود علیه ایران نخواهد کاست و بار دیگر به ساکنان تهران توصیه کرد برای امنیت خودشان، از پایتخت خارج شوند.
