نزدیکی آذربایجان و اسرائیل، خشم تهران را برانگیخت
در پی برگزاری مسابقات موسیقی یوروویژن و اعطای امتیاز کامل از سوی جمهوری آذربایجان به نماینده اسرائیل، مقامات جمهوری اسلامی ایران واکنش تندی نسبت به نزدیکی فزاینده این دو کشور نشان داده‌اند.
روزنامه جروزالم پست در مقاله‌ای تحلیلی به قلم مردخای کدار نوشته است که روابط رو به گسترش اسرائیل و آذربایجان، نه‌تنها در حوزه سیاست و امنیت بلکه در عرصه فرهنگ نیز به موضوعی تحریک‌آمیز برای جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
در جریان رقابت‌های امسال یوروویژن، نماینده آذربایجان یک خواننده یهودی به نام «آصاف میشایف» بود و اسرائیل نیز با خواننده‌ای به نام «یووال رافائل» که ریشه آذربایجانی دارد، در مسابقه شرکت کرد. نکته‌ای که نویسنده این مقاله آن را نمادی از «پیوندهای فرهنگی و هویتی دو کشور» توصیف کرده است.
باکو که در این رقابت‌ها بالاترین امتیاز یعنی «دوز پوئن» (۱۲ امتیاز) را به اسرائیل داد، با واکنش مثبت مقامات اسرائیلی مواجه شد. یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در پیامی عمومی از ژنرال ذاکر حسن‌اف، وزیر دفاع آذربایجان، بابت این حمایت و امتیاز بالا تشکر کرد و آن را نمادی از «دوستی واقعی و صادقانه» میان دو کشور دانست.
ایران: تهدید فرهنگی و امنیتی
به نوشته جروزالم پست، واکنش ایران اما صرفاً در حد انتقاد نبود. خبرگزاری نیمه‌رسمی فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، در گزارشی با لحنی تند این روابط را «ننگین و پنهانی» خواند و نوشت: «این دو کشور نه یک ملت در دو کشور، بلکه دو ملت در یک دولت‌اند که جهان اسلام را دچار تفرقه می‌کنند.»
همزمان، سپاه پاسداران در مرزهای شمالی ایران، نزدیک آذربایجان، اقدام به برگزاری رزمایش نظامی کرد. در جریان این رزمایش، پیام‌های تهدیدآمیزی به زبان ترکی آذربایجانی پخش شد. یکی از این شعارها که از سوی تحلیل‌گران به‌عنوان تهدیدی مستقیم تلقی شد، این بود: «راه قدس از باکو می‌گذرد».
بر اساس گزارش جروزالم پست، مقام‌های جمهوری اسلامی، نماینده یهودی آذربایجان و نماینده آذری‌تبار اسرائیل را نشانه‌ای از نزدیکی ایدئولوژیک و فرهنگی دو کشور ارزیابی کرده‌اند. این نزدیکی، به‌ویژه پس از حمایت آشکار آذربایجان از اسرائیل در جریان جنگ غزه و نقش آن در میانجی‌گری میان تل‌آویو و آنکارا، بیش از پیش تهران را نگران کرده است.
از انرژی تا تسلیحات؛ همکاری همه‌جانبه
در ادامه این مقاله آمده است که روابط اسرائیل و آذربایجان تنها به سطح فرهنگی محدود نیست. آذربایجان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی به اسرائیل است و شرکت انرژی دولتی سوکار به‌تازگی مجوز استخراج گاز از آب‌های اسرائیل را دریافت کرده است. از سوی دیگر، اسرائیل در سال‌های اخیر تأمین‌کننده اصلی تسلیحات آذربایجان بوده است.
در پایان، نویسنده مقاله تأکید می‌کند که در خاورمیانه، حتی یک رقابت موسیقی می‌تواند به بستر مناقشه‌ای امنیتی و ژئوپولیتیک تبدیل شود؛ منطقه‌ای که در آن سیاست، مذهب، فرهنگ و ارتش، همواره در هم تنیده‌اند.