وال استریت ژورنال: ایران برای تامین سوخت موشکهای بالستیک، از چین مواد اولیه میخرد
والاستریت ژورنال پنجشنبه ۱۵ خرداد بهنقل از منابع آگاهی که نام آنها را اعلام نکرد، گزارش داد که تهران در میانه مذاکرات هستهای پرتنش با آمریکا، به دنبال بازسازی توان نظامی خود است و هزاران تُن از مواد مورد نیاز برای تولید موشکهای بالستیک را به چین سفارش داده است.
بهنوشته والاستریت ژورنال، این محمولهها شامل «آمونیوم پرکلرات» است، که به گفته منابع قرار است در ماههای آینده به ایران برسد. آمونیوم پرکلرات ماده اصلی برای تولید سوخت جامد موشکهای بالستیک ایران است.
این روزنامه در گزارش خود افزوده است که بخشی از این مواد به احتمال زیاد برای گروههای شبهنظامی متحد جمهوری اسلامی در منطقه از جمله حوثیها در یمن ارسال خواهد شد.
بهنوشته والاستریت ژورنال، جمهوری اسلامی همزمان با پیشبرد گفتوگوهای هستهای پرتنش با دولت آمریکا، به دنبال تقویت متحدان منطقهای و بازسازی زرادخانه موشکی خود است. تهران در عین حال به توسعه ذخایر اورانیوم غنیشده تا مرز درجه تسلیحاتی ادامه داده و بهصراحت اعلام کرده حاضر به مذاکره بر سر برنامه موشکیاش نیست.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، چهارشنبه ۱۴ خرداد گفت در تماسی تلفنی با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، درباره مذاکرات با جمهوری اسلامی گفتوگو کرده است.
او گفت: «زمان برای تصمیمگیری ایران درباره سلاح هستهای رو به پایان است.»
بهنوشته والاستریت ژورنال، یک شرکت ایرانی به نام «پیشگامان تجارت رفیع نوین» در ماههای گذشته سفارشی را در شرکتی در هنگکنگ به نام «لاین کامادیتیز هولدینگز» ثبت کرده است.
مدیر این شرکت هنگکنگی، نمایندگان شرکت ایرانی و نیز نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل به درخواست این روزنامه برای اظهار نظر پاسخ ندادهاند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز به والاستریت ژورنال گفت از این قرارداد اطلاعی ندارد و افزود: «چین همیشه بر صادرات اقلامی با کاربرد نظامی نظارتی سختگیرانه دارد و به تعهدات بینالمللی خود پایبند است.»
جمهوری اسلامی میکوشد «محور مقاومت» خود را پس از سقوط حکومت بشار اسد در سوریه و آسیبهایی جدی که به گروههایی مانند حزبالله در لبنان، حماس در غزه وارد شد بازسازی کند. حملات آمریکا و اسرائیل به مواضع حوثیها در یمن نیز موجب تضعیف این گروه شده، هرچند تهدیدات آنها علیه اسرائیل همچنان ادامه دارد.
منابع مطلع به والاستریت ژورنال گفتهاند که جمهوری اسلامی اخیراً موشکهای بالستیک را به گروههای شیعه در عراق منتقل کرده است؛ گروههایی که پیش از این نیز به نیروهای آمریکایی و اسرائیلی حمله کردهاند. این انتقالات پیشتر از سوی روزنامه تایمز لندن نیز گزارش شده بود.
پس از ترور قاسم سلیمانی از سوی آمریکا در سال ۲۰۲۰، گروههای شبهنظامی شیعه در عراق دستکم ۱۲ موشک بالستیک به پایگاه عینالاسد آمریکا شلیک کردند.
مقامهای آمریکایی میگویند جمهوری اسلامی یکی از بزرگترین برنامههای موشکی منطقه را دارد. آمونیوم پرکلرات بهعنوان یک اکسیدکننده، عنصر اصلی در سوخت جامد موشکهای بالستیک موثر ایران محسوب میشود.
اوایل امسال، دو کشتی ایرانی که در چین پهلو گرفته بودند، بیش از هزار تُن سدیم پرکلرات را که از آن در ساخت آمونیوم پرکلرات استفاده میشود، بارگیری کردند. بنابر گزارشها این مواد که در اواسط فوریه و اواخر مارس به بنادر ایران رسید برای تامین سوخت حدود ۲۶۰ موشک برد کوتاه کافی بوده است.
انفجار مهیب در بندر رجایی خسارات جانی و مالی بسیاری بر جای گذاشت
قرارداد جدید برای واردات آمونیوم پرکلرات در حجمی بزرگتر، بنا به گفته یکی از مقامات، توانایی تولید سوخت لازم برای حدود ۸۰۰ موشک را فراهم میکند. این قرارداد ماهها پیش، احتمالاً قبل از آنکه ترامپ پیشنهاد مذاکرات هستهای را در اوایل مارس به رهبر جمهوری اسلامی ارائه کند، امضا شده است.
وزارت خزانهداری آمریکا در ۲۹ آوریل شش فرد و شش نهاد در ایران و چین را بهدلیل مشارکت در تهیه مواد اولیه موشکهای بالستیک، از جمله سدیم پرکلرات، تحریم کرد. دو هفته بعد، تحریمهایی دیگر علیه نهادها و اشخاصی در چین و هنگکنگ اعمال شد.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است: «افراد و نهادهای چینی از برنامه موشکی ایران و همچنین از تولید موشکها و پهپادهای حوثیها حمایت کردهاند و به همین دلیل ما به شناسایی و تحریم آنها ادامه میدهیم.»
در نوامبر ۲۰۲۲، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد در خلیج عمان یک کشتی را توقیف کرده که حامل بیش از ۷۰ تُن آمونیوم پرکلرات بوده است؛ مسیری که بهطور معمول جمهوری اسلامی از آن برای ارسال سلاح به حوثیها استفاده میکند.
در اکتبر گذشته، اسرائیل با هدف قرار دادن حدود ۱۲ دستگاه «میکسر سیارهای» مورد استفاده در تولید سوخت موشک، به توانایی جمهوری اسلامی در ساخت موشکهای سوخت جامد بهشدت آسیب زد.
والاستریت ژورنال در ادامه گزارش خود به نقل از یک مقام مطلع افزوده است که جمهوری اسلامی ایران کار تعمیر این میکسرها را آغاز کرده است و به همین دلیل از بخشی از مواد وارداتی احتمالاً در داخل کشور استفاده خواهد شد و بخشی از آن نیز به گروههایی مانند حوثیها منتقل خواهد شد.
این روزنامه در پایان گزارش خود نوشته است:«نگهداری این مواد قابل اشتعال با خطرات بالایی همراه است. در ماه آوریل، یک انفجار در بندر رجایی، که بخش عمدهای از تجارت کانتینری ایران را مدیریت میکند، دهها کشته برجای گذاشت. رسانههای دولتی گزارش دادند که این انفجار در اثر نگهداری نامناسب مواد منفجره از سوی یکی از واحدهای نیروی قدس سپاه رخ داده است. به گفته یکی از مقامات، بخشی از سدیم پرکلرات وارداتی نیز در همین انفجار از بین رفته است.»
با پیدا شدن پیکر بیجان الهه حسیننژاد و گزارش صدا و سیمای جمهوری اسلامی درباره متهمان قتل او، کاربران فضای مجازی نسبت به روایت رسمی مرگ این جوان ۲۴ ساله ابهاماتی را مطرح کردند، تردیدهایی درباره انگیزه و نوع قتل و همچنین تناقض در روایتها.
حسیننژاد حدود دو هفته پیش ناپدید شد. ۱۵ خرداد اعلام شد جسد او در بیانهای اطراف تهران پیدا شده است.
خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، اعلام کرد حسیننژاد در مسیر بازگشت به منزل از محل کار، سوار یک خودروی سمند شده و راننده با «قصد و نیت شوم» پس از مقاومت این دختر، او را با چاقو هدف قرار داده است.
با این حال، گزارش صدا و سیما درباره متهمان قتل حسیننژاد حاکی از آن است که ضاربان به قصد «سرقت» گوشی تلفن همراه، او را به قتل رساندند.
در کنار این تناقضها، ناپدید شدن حسیننژاد در یکی از مناطق نسبتا پرتردد تهران، نبود هیچگونه تصویری از او در دوربینهای مداربسته و بیخبری از سرنوشتش بهمدت دو هفته، بر ابهامات درباره علت مرگ این جوان افزوده است.
برخی پستهای اعتراضی او به جمهوری اسلامی در حساب اینستاگرام هم مورد توجه برخی از کاربران قرار گرفته است.
یکی از کاربران شبکه اجتماعی ایکس با یادآوری پرونده ریحانه جباری، به شباهتهای احتمالی پرونده او با ماجرای کشته شدن حسیننژاد اشاره کرد.
جباری در سال ۱۳۸۶ و در سن ۱۹ سالگی به اتهام قتل مرتضی عبدالعلی سربندی که بر اساس گزارشها، با نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی همکاری داشت، بازداشت و در نهایت اعدام شد.
بر اساس یکی از روایتهای مطرحشده در آن زمان، سربندی قصد تجاوز به جباری را داشت و مقاومت این دختر ۱۹ ساله در برابر او، به مرگ سربندی انجامید.
با این حال، دادگاه جباری را به قتل عمد محکوم کرد و حکم اعدام او به اجرا درآمد.
این کاربر با اشاره به گزارش قوه قضاییه نوشت: «قاتلی که الهه حسیننژاد رو دزیده، خواسته بهش تجاوز کنه و بعد از مقاومت الهه، با چاقو میکشتش! اگه الهه از خودش دفاع میکرد و اون مرد کشته میشد، مثل ریحانه جباری اعدامش میکردن.»
بسیاری از کاربران نیز با بازنشر تصویری از سما جهانباز و پدرش، به شباهت ماجرای او با پرونده الهه حسیننژاد اشاره کردند.
سما جهانباز، دختر ۲۲ ساله اهل اصفهان، در تیرماه ۱۴۰۱ همراه خانوادهاش به شیراز سفر کرد و از همان زمان ناپدید شده است.
پدر سما جهانباز تاکنون چندینبار با در دست داشتن تصاویر دخترش، ماجرای ناپدید شدن او را به افکار عمومی یادآوری کرده است.
یکی از کاربران در همین رابطه نوشت اگر در پرونده حسیننژاد، افکار عمومی یکصدا گم شدن او را پیگیری نمیکردند، شاید او هم سرنوشتی مانند جهانباز پیدا میکرد.
این کاربر هشدار داد حسیننژاد نه نخستین قربانی چنین پروندههایی است و نه آخرین آن خواهد بود.
برخی کاربران نیز به رویکرد دوگانه پلیس در تامین امنیت شهروندان در برابر جرایم و حفظ امنیت حکومت اشاره کردند.
کاربری به کنایه نوشت زنها پیش از سوار شدن به خودروهای مسافرکش، باید چوب کبریت روشنی در سطل زباله بیاندازند؛ اشارهای به بازداشت و اعدام بسیاری از معترضان به اتهام آتش زدن سطلهای زباله.
در مقابل، کاربران حامی جمهوری اسلامی به تشکر از پلیس و حکومت بابت بازداشت عوامل قتل حسیننژاد پرداختند.
در یک مورد، کاربری به نام طناز ارجمند نوشت: «الهه حسیننژاد میتونست مهسا امینی جدید باشه برای دشمن، اما روایت اول رو جمهوری اسلامی گفت و بساط کاسبی خیلیا کساد شد.»
کاربر دیگری از این جریان نوشت قتل حسیننژاد به «سوخت ماشین جنگ روانی دشمن» تبدیل شده است؛ این کاربر افزود حسیننژاد قربانی اعتماد به «فضای جعلی آزادی زن» شده و در این حادثه، «جمهوری اسلامی قاتل نیست، بیغیرتی شماها قاتله!»
با این حال، همچنان اکثران کاربران به تناقض بین گزارش صداوسیما و گزارش قوه قضاییه که دو انگیزه «نیت شوم» و «سرقت گوشی» را مطرح کردند، پرداختهاند.
یکی از آنها نوشت: «تناقض بین این دو روایت اتفاقی نیست. وقتی فقط رسانههای حکومتی به متهم دسترسی دارن و روایت رسمی هم از فیلتر اراده سیاسی و امنیتی میگذره، نتیجه میشه روایتسازی، نه اطلاعرسانی.»
کری لیک، مشاور ارشد در آژانس رسانههای جهانی آمریکا، با ارسال نامهای به کنگره ایالات متحده، از طرح کاهش گسترده نیروی انسانی و اخراج بخش بیشتری از کارکنان رسمی این آژانس خبر داده که بر اساس آن، تنها دو نفر در بخش فارسی صدای آمریکا باقی خواهند ماند.
طبق این طرح، تعداد کارکنان صدای آمریکا از حدود ۸۰۰ نفر به تنها ۸۱ نفر کاهش خواهد یافت و تنها دو کارمند برای هر یک از سرویسهای فارسی، چینی و افغانستان صدای آمریکا به کار خود ادامه میدهند.
از ساعاتی پیش نیز کانالهای تلویزیونی صدای آمریکا و رادیو فردا از ماهواره هاتبرد حذف شدند.
کری لیک در نامه خطاب به کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نوشت این طرح توسط مدیران باسابقه آژانس رسانههای جهانی آمریکا تهیه شده و آنها «حداقل الزامات قانونی را ارزیابی و آن را تایید کردند».
او افزود اگرچه پیشبینی میشود تعداد کارکنان مورد نیاز از رقم اولیه فراتر برود، اما برنامهریزی برای اجرای فرمان اجرایی رییسجمهور همچنان در دست تدوین است.
کری لیک در نامهای به تاریخ ۲۵ اسفند خطاب به رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد، از «لغو بودجه» این رسانه خبر داد.
در نامه لیک همچنین تاکید شد اختصاص بودجه برای رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد، دیگر با اولویتهای سازمان رسانههای جهانی ایالات متحده همخوانی ندارد.
اول فروردین، گزارشگران بدون مرز بههمراه جمعی از کارکنان صدای آمریکا و اتحادیههای صنفی آنها، شکایتی را در دادگاه فدرال آمریکا ثبت و آنچه را نقض آشکار متمم اول قانون اساسی ایالات متحده میدانستند، محکوم کردند.
چند روز بعد، گزارشگران بدون مرز موفق شد از دادگاه، دستور توقف موقت تصمیم دولت ترامپ را دریافت کند.
در ادامه، ماه گذشته میلادی یک قاضی فدرال با صدور حکمی اولیه، فرمان به فعالسازی فوری حسابهای کاربری روزنامهنگاران صدای آمریکا داد و اجازه بازگشت آنان به محل کار را صادر کرد.
۱۳ اردیبهشت، تیمهای صدای آمریکا اطلاع یافتند که میتوانند کار خود را از سر بگیرند، اما در همان روز، یک دادگاه تجدیدنظر با ازسرگیری پخش برنامههای صدای آمریکا و بازگشت کارکنان به کار مخالفت کرد.
در ادامه انتقادها از طرح علیرضا زاکانی، شهردار تهران، برای ساخت و ساز در بوستانها، کنشگران اجتماعی کارزاری برای اعتراض به این اقدام راهاندازی کردند. همزمان، پایگاه خبری دیدهبان ایران هشدار داد شهرداری تهران پارکها را «میبلعد» و زاکانی در مظان «اتهام محیطزیستی» قرار دارد.
در این کارزار که از ۱۴ خرداد با عنوان «از تعرض به بوستانها جلوگیری کنید» راهاندازی شده، از مسئولان جمهوری اسلامی خواسته شده است از هرگونه ساخت و ساز در بوستانهای تهران جلوگیری کنند.
این کارزار از سوی فعالان شهری و محیطزیستی خطاب به محمد موحدیآزاد، دادستان کل جمهوری اسلامی، ذبیحالله خداییان، رییس سازمان بازرسی کل کشور، شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست و مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران، تدوین و منتشر شده است.
بانیان این کارزار با استناد به قوانین مربوط به ممنوعیت ساخت و ساز در بوستانها، بر لزوم پیشگیری از این «فاجعه» تاکید کردند و خواستار جلوگیری از هرگونه ساخت و ساز در بوستانها، با هر نوع کاربری از جمله مدرسه، مسجد، مجتمع فرهنگی، هتل، پارک علم و فناوری یا میدان میوه و ترهبار شدند.
آنها همچنین بر لزوم توقف اقداماتی مانند حصارکشی بوستانها، اختصاص آنها به استفاده یکسویه برای یک جنسیت، یا تبدیلشان به «پارک مادر و کودک» تاکید کردند و هشدار دادند چنین رویکردی موجب اختلال در بهرهبرداری عمومی از فضاهای سبز شهری میشود.
پیش از این در تیرماه ۱۴۰۳، بیش از ۲۰۷ هزار نفر با امضای کارزاری خواستار برکناری زاکانی از شهرداری تهران شده بودند.
امضاکنندگان این کارزار با اشاره به اقدامهای شهرداری در تغییر کاربری پارکها و فضاهای سبز تهران به مسجد، هتل و سایر پروژههای اداری و تجاری و کسب درآمد از آنها، تاکید کردند سمت شهرداری نیازمند فردی توانمند و باتجربه است و زاکانی ثابت کرده که از عهده این مسئولیت برنمیآید.
شهرداری پارکهای تهران را میبلعد
سایت دیدهبان ایران پنجشنبه ۱۵ خرداد در گزارشی به کارزار مردمی در مخالفت با ساخت و ساز در بوستانهای پایتخت اشاره کرد و نوشت: «با این کارزار دیگر قوه قضاییه، دولت و شورای شهر نمیتوانند از این اتفاقات خلاف قانون اظهار بیاطلاعی کرده و از بار مسئولیت شانه خالی کنند.»
دیدهبان ایران با تاکید بر اینکه شهرداری در حال «بلعیدن» پارکهای تهران است، به عملکرد زاکانی پرداخت و افزود او «بهصورت غیرقانونی» بر مسند مدیریت پایتخت نشسته و اکنون با اتهاماتی در زمینه تخلفات محیطزیستی روبهرو است.
در این گزارش آمده است زاکانی «برای اقدامات خلاف قانون راهی پیدا میکند و بهانهای» و اکنون تصمیم گرفته «در بوستانهای پایتخت مدرسهسازی کند».
تهران با مجموعهای از بحرانهای مزمن از جمله آلودگی شدید هوا، ترافیک سنگین، فرونشست زمین، کمبود منابع آبی، گرانی مسکن و فرسودگی ناوگان حملونقل عمومی دست و پنجه نرم میکند.
با این حال، شهرداری تهران در سالهای اخیر بارها طرحهایی برای احداث مسجد در پارکها و بوستانهای پایتخت ارائه کرده است.
کانون صنفی معلمان ایران (تهران) در بیانیهای ضمن اعتراض به عدم حضور نمایندگان «واقعی» تشکلهای صنفی مستقل ایران در کنفرانس سازمان جهانی کار اعلام کرد نمایندگان جمهوری اسلامی بهجای نمایندگان منتخب اعضای تشکلهای صنفی مستقل در این نشست حضور خواهند یافت.
این تشکل صنفی در بیانیهای که پنجشنبه ۱۵ خرداد منتشر شد، نوشت: «ما ضمن اعتراض شدید نسبت به این اقدام حکومت، از سازمان جهانی کار انتظار داریم نمایندگان واقعی نهادهای صنفی و سندیکاها را در این کنفرانس پذیرا باشد.»
سازمان جهانی کار کنفرانس بینالمللی سالانه خود را جمعه ۱۶ خرداد در مقر سازمان ملل متحد برگزار میکند.
جمهوری اسلامی بهطور رسمی عضو سازمان جهانی کار است و هر سال افرادی را بهعنوان نمایندگان اتحادیههای کارگری و سندیکاهای ایران به این کنفرانس اعزام میکند.
کانون صنفی معلمان ایران در ادامه بیانیه خود با اشاره به اینکه ایران جزو امضاکنندگان «میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی» و «میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» است، یادآور شد بر اساس این دو میثاق، حق تشکیل اتحادیههای کارگری، پیوستن به آنها و همکاری با اتحادیههای کارگری سایر کشورها، از حقوق به رسمیت شناختهشده در میان دولتهای عضو است.
این تشکل صنفی با بیان اینکه جمهوری اسلامی به هیچکدام از این تعهدات پایبند نبوده، از ممنوعیت عملی تشکیل نهادهای صنفی و سندیکاهای مستقل، برخوردهای غیرقانونی با اعضای این تشکلها، اعمال انواع مجازاتها برای اعضا و فعالان غیرعضو این تشکلها و محروم کردن آنها از شغل و برخی حقوق اولیه خود، بهعنوان برخی از موارد نقض تعهد دولت ایران نام برد.
در این بیانیه همچنین هشدار داده شده است که جمهوری اسلامی این اقدامات را با هدف ایجاد وحشت و تضعیف، بیاثر کردن و انحلال این تشکلها انجام میدهد.
پیش از این در هشتم خرداد، کنفدراسیون کار ایران (خارج از کشور) در نامهای سرگشاده در آستانه برگزاری اجلاس سالانه سازمان بینالمللی کار، خواستار اخراج نمایندگان جمهوری اسلامی، بررسی نقض مقاولهنامهها و آزادی فوری فعالان کارگری شد.
این سازمان در نامه خود با اشاره به سرکوب سیستماتیک کارگران، نبود تشکلهای مستقل و شرایط وخیم گروههای آسیبپذیر، بر نقش نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در سرکوب کارگران و تشکلهای مستقل در ایران تاکید کرد.
کنفدراسیون کار ایران همچنین شرایط کولبران، سوختبران، زنان، کودکان کار و کارگران مهاجر افغانستانی را از جمله مصداقهای بارز نقض مقاولهنامههای بنیادین سازمان جهانی کار برشمرد.
بلومبرگ نوشت ایران در یادداشتی که میان اعضای شورای حکام توزیع کرده، تهدید کرده است: «اگر کشورها بخواهند از صبر ایران سوءاستفاده کنند و بر مسیر اشتباه خود پافشاری نمایند، ایران ناگزیر خواهد بود متناسب با شرایط در حال تحول و اقدامات دیگر طرفها، تصمیمات مقتضی را اتخاذ و اجرا کند.»
جمهوری اسلامی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به «افترا» و ارائه شواهد سست متهم کرده است.
آمریکا و سه کشور اروپایی پیشنویس قطعنامهای را برای ارائه به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی آماده کردهاند که برای نخستینبار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به نقض تعهدات پادمانی منع گسترش سلاحهای هستهای متهم میکند.
خبرگزاری رویترز نوشت این گزارش پیش از نشست آتی شورای حکام که قرار است ۱۹ خرداد برگزار شود، منتشر خواهد شد و دیپلماتها انتظار دارند لحن آن بهشدت انتقادی باشد.