وال‌استریت ژورنال: دو گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشانه سال‌ها فریبکاری تهران است

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. تهران، ۲۴ آبان ۱۴۰۳
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. تهران، ۲۴ آبان ۱۴۰۳

شورای سردبیری روزنامه وال‌استریت ژورنال، در یادداشتی تاکید کرده که دو گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر ثابت می‌کنند حکومت ایران همچنان به‌طور بی‌وقفه در پی دستیابی به تسلیحات هسته‌ای است و سال‌ها تلاش خود را برای پنهان‌کاری در این زمینه ادامه داده است.

این یادداشت که یکشنبه ۱۱ خرداد در وال‌استریت ژورنال منتشر شد، با این سوال آغاز شده است: «چه چیزی نگران‌کننده‌تر است؟ آنچه درباره برنامه هسته‌ای ایران می‌دانیم یا آنچه هنوز از آن بی‌اطلاع هستیم؟»

شورای سردبیری روزنامه وال‌استریت ژورنال در هفته‌های اخیر یادداشت‌های متعددی درباره مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نوشته و در همه آنها بر ضرورت قاطعیت آمریکا برای برچیدن برنامه هسته‌ای ایران ترجیحا از راه دیپلماسی تاکید کرده است.

در یادداشت تازه شورای سردبیری وال‌استریت ژورنال گفته شده است: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌عنوان نهاد نظارتی سازمان ملل در امور هسته‌ای، این دو گزارش را در آستانه نشست شورای حکام تهیه کرده است. در گذشته، ایران معمولاً پیش از نشست‌های آژانس، روند غنی‌سازی اورانیوم را کند می‌کرد تا در نهایت با تذکری سبک مواجه شود. اما این بار، حتی به این نمایش هم متوسل نشده است.»

بر اساس گزارش آژانس، جمهوری اسلامی از اوایل فوریه تاکنون، ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد خود را تقریباً دو برابر کرده و به میزان کافی برای ساخت ۱۰ بمب هسته‌ای رسانده است. این میزان، از زمانی که دونالد ترامپ دور دوم ریاست جمهوری خود را آغاز کرد، انباشته شده است.

به‌نوشته شورای سردبیری وال‌استریت ژورنال، «ایران تنها کشوری است که بدون داشتن سلاح هسته‌ای، به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد پرداخته، سطحی که تنها یک گام تا درجه تسلیحاتی فاصله دارد و بسیار بالاتر از نیازهای انرژی یا تحقیقات غیرنظامی است. تنها هدف منطقی برای غنی‌سازی در این سطح، ساخت بمب اتمی است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که ایران ماهانه به‌اندازه یک بمب، مواد شکافت‌پذیر تولید می‌کند.»

گزارش دوم آژانس نیز بر همکاری نکردن جمهوری اسلامی با تحقیقات درباره مواد هسته‌ای اعلام‌نشده تاکید دارد. بر اساس توافق‌نامه‌های پادمانی که بخشی از پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است، ایران موظف است تمام مواد و فعالیت‌های هسته‌ای خود را به‌طور کامل گزارش دهد.

در یادداشت وال‌استریت ژورنال افزوده شده است: «اما ایران زمانی که فعالیت‌هایش آشکار شده‌ با پنهان‌کاری در سایت‌های اعلام‌نشده و ایجاد مانع برای بازرسان خلاف این تعهد عمل کرده است. در هشت سال گذشته، ایران فرصت داشته تا درباره فعالیت‌های مشکوک خود توضیح دهد، اما ترجیح داده سایت‌ها را پاک‌سازی و اظهارات خلاف واقع ارائه کند. آژانس می‌گوید نه‌تنها نمی‌تواند تمامی فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران را به‌طور کامل ردیابی کند، بلکه نمی‌تواند نتیجه بگیرد که تلاش‌های ایران برای انجام فعالیت‌های پنهان هسته‌ای متوقف شده است.»

در ادامه این یادداشت گفته شده است: «این موضوع دلیل دیگری‌ است که نشان می‌دهد ایران نباید به هیچ‌گونه ظرفیت غنی‌سازی یا سایت‌هایی که قابل بازرسی در لحظه نیستند، دسترسی داشته باشد.»

شورای سردبیری وال‌استریت ژورنال با اشاره به مذاکرات آمریکا و جمهوری اسلامی افزوده است: « از آنجا که آژانس هنوز از گستره کامل برنامه هسته‌ای ایران آگاه نیست، حتی اگر توافقی ضعیف‌تر حاصل شود، نمی‌توان به‌طور مؤثر بر پایبندی ایران نظارت کرد. حتی با غنی‌سازی در سطح ۳.۶۷ درصد که برای انرژی غیرنظامی مجاز است، ایران تا ۷۰ درصد از مسیر غنی‌سازی تسلیحاتی را طی می‌کند.»

در این یادداشت از دیوید آلبرایت، ناظر باسابقه برنامه‌های هسته‌ای، نقل شده است: «گزارش‌های آژانس، حکومتی را نشان می‌دهد که در حالی که با هدف آمادگی برای تولید سریع سلاح هسته‌ای همچنان مواد شکافت‌پذیر انباشت می‌کند، به‌طور مداوم تعهدات پادمانی خود را زیر پا می‌گذارد و درباره تلاش‌هایش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، دروغ می‌گوید»

دو گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واقع زمینه‌سازی برای نشست ۱۹ خرداد شورای حکام هستند؛ نشستی که انتظار می‌رود در آن، کشورهای اروپایی و ایالات متحده درباره صدور قطعنامه‌ای برای اعلام پایبند نبودن جمهوری اسلامی به تعهداتش در پیمان ان‌پی‌تی (NPT) تصمیم‌گیری کنند.

به نوشته شورای سردبیری وال‌استریت ژورنال، «حتی اگر چنین قطعنامه‌ای صادر نشود، گزارش‌های تازه آژانس، مستندات کافی برای بازگرداندن فوری تحریم‌های بین‌المللی طبق مفاد توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ دولت اوباما، موسوم به برجام، را را فراهم می‌کنند. در حالی که دونالد ترامپ می‌گوید توافقی تازه با ایران نزدیک است، شواهد ارائه‌شده از سوی آژانس نشان می‌دهد که نباید هیچ خلاء و روزنه‌ای باقی گذاشت که به جمهوری اسلامی امکان تداوم فریب جهان را بدهد.»