به گزارش رسانه هفت صبح در ایران، افزایش شدید قیمت تریاک و کمیاب شدن آن در فروردین‌ماه ۱۴۰۴، موجب شده که مصرف کنندگان این مخدر سنتی در ایران، به سمت مخدرهای صنعتی کشیده شوند.
روزنامه هفت‌صبح، چاپ تهران در گزارشی که شنبه منتشر شد، بر اساس مشاهدات میدانی نوشته است در فروردین ۱۴۰۴ قیمت هر گرم تریاک در بازار ایران بین ۱۳۰ تا ۲۰۰ هزار تومان معامله شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت هر گرم تریاک در بازار ایران در سال ۱۴۰۳، به طور میانگین ۱۲۵ هزار تومان بود که قیمت فعلی نشان می‌دهد قیمت این مخدر در فروردین‌ماه امسال نسبت به سال گذشته، حدود ۳۲ درصد افزایش یافته است.
سال ۱۳۹۹، قیمت هر گرم تریاک در بازار ایران حدود ۷۵ هزار تومان بود، سه سال بعد در سال ۱۴۰۲، قیمت تریاک با ۶۰ درصد افزایش به ۱۲۰ هزار تومان رسید، در سال ۱۴۰۳، قیمت تریاک با افزایش چهار درصدی به طور میانگین به ۱۲۵ هزار تومان رسید.
اکنون میانگین قیمت ۱۶۴ هزار تومان برای هر گرم تریاک، نشان می‌دهد فیمت این مخدر سنتی نسبت به پنج سال قبل ۱۲۰ درصد افزایش یافته است.
در بازار سیاه ایران، معمولا تغییرات قیمت تریاک بسیار کمتر از نرخ رسمی تورم بود. برای نمونه، نرخ تورم در سال ۱۴۰۲، نسبت به سال ۱۳۹۹، به طور رسمی ۱۵۰ درصد افزایش داشت، اما در مورد تریاک این تغییرات ۶۰ درصد بود. یا در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲، که تغییرات قیمت تریاک چهار درصد است، نرخ تورم ۳۱ درصد افزایش داشت.
اکنون به طور کم سابقه‌ای نرخ افزایش قیمت رسمی تورم (۳۳/۴ درصد) و قیمت تریاک (۳۲ درصد) به هم نزدیک شدند.
تغییر مصرف از سنتی به صنعتی
یکی از مصرف‌کنندگان مواد مخدر که تجربه مصرف تریاک داشته است، در گفت‌وگو با هفت‌صبح از قیمت‌های نجومی این مخدر کمیاب می‌گوید: «در این یکی دو سال اخیر، قیمت تریاک و شیره تریاک، افزایش نجومی داشت. به طوری‌که بسیاری از مصرف‌کنندگان با مشکل جدی مواجه شده و برخی به سمت مواد صنعتی روی برده‌اند.»
در سال‌های گذشته نیز تغییر الگوی مصرف مخدرها مورد توجه قرار گرفته بود. روزنامه اعتماد بهمن‌ماه ۱۴۰۲، در گزارشی میدانی ضمن پرداختن به تغییرات قیمت انواع مخدر، به نوع مواد مخدر مصرفی شایع در ایران پرداخت و نوشت که در هفت سال گذشته، مصرف تریاک به شدت کاهش یافته است و هرویین و شیشه به شایع‌ترین مواد مصرفی تبدیل شده‌اند.
اکنون نیز برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد در نتیجه افزایش قیمت تریاک و نایاب شدن آن، گزارش گرایش مصرف کنندگان به مواد مخدر صنعتی به خصوص متامفتامین (شیشه)، که پایه آن‌ها به تریاک نیازمند نیست اما به شدت زیان‌بارتر هستند، افزایش یافته است.
چرا تریاک کمیاب شده است؟
یکی از دلایل اصلی کمیاب و گران شدن تریاک، طالبان است. در فروردین ماه ۱۴۰۱، طالبان ضمن اعلام ممنوعیت کشت خشخاش، مزارع آن را به طور گسترده تخریب کرد. تیرماه سال ۱۴۰۱، تجارت نیوز در ایران گزارش داد شوک این اقدام طالبان سبب شده قیمت تریاک در ایران تا شش برابر افزایش پیدا کند، هرچند بعدها این روند تعدیل شد.
در همین حال برخی اقلام نظیر شربت تریاک و متادون نیز افزایش قیمت قابل توجهی یافتند. در سال‌های اخیر، گزارش‌هایی در ایران منتشر شدند که نشان می‌دهد کاشت خشخاش در ایران رواج یافته است.
همزمان، ویدیوها و اخبار زیادی از تخریب مزارع کاشت خشخاش به خصوص در مناطق جنوبی کشور در رسانه‌ها منتشر شد.
در یکی از موارد، ویدیویی که کمپین فعالین بلوچ ۱۳ اسفند‌ماه ۱۴۰۳ منتشر کرد، نشان می‌داد ماموران نظامی و امنیتی به روستای اسفند واقع در شهرستان دلگان در استان سیستان و بلوچستان حمله کرده و اقدام به تیر‌اندازی کردند. رسانه‌های حکومتی در ایران، علت این یورش را تخریب مزارع کشت خشخاش در این روستا عنوان کردند.
