محمدعلی نجفی، قاتل میترا استاد، ۲ سال پس از آزادی در جلسه سازمان برنامه و بودجه حاضر شد

رضا اکوانیان
رضا اکوانیان

ایران‌اینترنشنال

محمدعلی نجفی، شهردار سابق تهران که در سال ۱۳۹۸ به جرم قتل میترا استاد، همسر دومش به اعدام محکوم شد و فروردین ۱۴۰۲ با پرداخت دیه و عفو علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی از زندان آزاد شد، در جلسه اخیر نشست روسای ادوار سازمان برنامه و بودجه کشور حضور پیدا کرد.

رسانه‌های ایران چهارشنبه ۲۷ فروردین با انتشار تصویری از نشست روسای ادوار سازمان برنامه و بودجه کشور در شامگاه ۲۶ فروردین، اعلام کردند که محمدعلی نجفی در این جلسه حضور داشته است.

تصویر منتشر شده از این جلسه نشان می‌دهد که نجفی در کنار محمدرضا عارف، معاون اول مسعود پزشکیان و جمعی از روسای ادوار سازمان برنامه و بودجه کشور حضور دارد.

انتشار این تصویر واکنش‌های بسیاری در شبکه‌های اجتماعی به همراه داشت و برخی کاربران از حضور محمدعلی نجفی، قاتل میترا استاد در جلسه سازمان برنامه و بودجه، به‌عنوان «پایین بودن ارزش زن در نگاه مسئولان جمهوری اسلامی» یاد کردند.

قتل استاد و بازداشت نجفی

میترا استاد هفتم خرداد ۱۳۹۸ در خانه‌اش در تهران به ضرب گلوله به قتل رسید و نجفی ساعاتی پس از قتل همسرش، خود را به اداره آگاهی تهران معرفی کرد.

هر چند نجفی در اداره آگاهی به قتل اعتراف کرد اما گفت این کارش عمدی نبوده است.

در آن زمان انتشار تصویری از تعظیم کردن مامور اداره آگاهی مقابل نجفی و دست دادن با او که خود را به‌عنوان قاتل همسرش معرفی کرده بود، انتقادهای بسیاری را برانگیخت. بسیاری این شیوه برخورد پلیس با نجفی را نسبت به برخورد با سایر شهروندان تبعیض‌آمیز دانستند.

شائبه «پرستو» بودن

در این میان برخی چهره‌های سیاسی از میترا استاد به‌عنوان «پرستو» نام بردند و اعلام کردند که او از سوی نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بر سر راه نجفی قرار گرفته بود.

اصطلاح «پرستو» به زنان یا مردانی اطلاق می‌شود که سعی می‌کنند با اتکا به جذابیت‌های جسمی، کشش جنسی و اغواگری، خودشان را به افراد صاحب نفوذ نزدیک کنند و اطلاعاتی را که از آن‌ها کسب می‌کنند، به کارفرماهای خود برسانند.

از جمله علی مطهری، نماینده سابق مجلس، خرداد ۱۳۹۸ در یادداشتی در اینستاگرام در واکنش به قتل میترا استاد به دست همسرش نوشت: «از اخبار رسیده و خصوصا سخنان خود آقای نجفی معلوم شد که افرادی در کشور پرستوهایی دارند که گاهی بر گرد سیاسیونی که منتقد یا مخالف به شمار می‌روند به پرواز درمی‌آورند و آن‌گاه فیلم و عکس تهیه می‌کنند برای بستن دهان او و حذف وی از صحنه سیاست.»

پس از آن مسعود استاد، برادر میترا استاد در اینستاگرام خود به یادداشت مطهری واکنش نشان داد و گفت: «سه روز به شما فرصت می‌دهم تا از ادعای خود درباره پرستو بودن خواهرم عذرخواهی کنید، در غیر این صورت، از شما شکایت می‌کنم.»

محمد سرافراز، رییس پیشین صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز همان زمان در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) خطاب به غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان هنر و ادب فارسی، از «پرستو‌ نمایی» با نام اختصار « م - الف» نام برد و گفت این فرد در گذشته به سراغش آمده بود ولی سرش به سنگ خورده است.

سرافراز ساعتی پس از آن در مصاحبه‌ای با «اعتماد آنلاین» اعلام کرد منظورش از نام اختصار «م - الف» میترا استاد نبوده است.

صدور حکم

در هشتم مرداد ۱۳۹۸ حکم اعدام (قصاص) نجفی با اتهام «قتل عمد» و دو سال حبس به اتهام‌ «نگهداری سلاح غیرمجاز»، از سوی دادگاه کیفری صادر و به او ابلاغ شد.

۱۵ روز پس از صدور این حکم در ۲۳ مرداد ۱۳۹۸، مسعود استاد، برادر میترا استاد با انتشار پستی در شبکه‌های مجازی گذشت خانواده مقتول از اعدام نجفی را رسانه‌ای کرد.

به‌دنبال رضایت خانواده مقتول و منتفی شدن حکم اعدام، نجفی در شهریور ۱۳۹۸ با ارائه یک میلیارد تومان سند به‌عنوان وثیقه از زندان آزاد شد، اما مدتی بعد دوباره راهی زندان شد و پرونده‌اش در زمینه «جنبه عمومی جرم» و «نگهداری غیرمجاز سلاح» ادامه یافت.

در شهریور ۱۳۹۹ و پس از یک سال اختلاف قضایی، دیوان عالی کشور اقدام نجفی را «قتل عمد» دانست و رای دادگاه کیفری را تایید کرد.

با این حال، احمد مرتضوی‌مقدم، رییس وقت هیئت عمومی دیوان عالی کشور گفت که این پرونده شاکی خصوصی ندارد و به همین دلیل «مسئله قصاص و دیه منتفی است».

در این شرایط پرونده نجفی به واحد اجرای احکام ارجاع شد و مقرر شد که حکم شش سال و شش ماه حبس برای او در مورد اتهام «قتل عمد» که از سوی شعبه نهم دادگاه کیفری یک استان تهران صادر شده، به اجرا گذاشته شود.

آزادی از زندان و بازگشت به جمع کارگزاران نظام

با این همه، در ۲۰ فروردین ۱۴۰۲، رسانه‌های ایران از آزادی نجفی خبر دادند و نوشتند که «او با پرداخت دیه ۱۰ میلیارد تومانی و عفو علی خامنه‌ای برای همیشه آزاد شده است.»

دو ماه بعد نیز غلامعلی محمدی، رییس وقت سازمان زندان‌ها در یک برنامه تلویزیونی گفت نجفی بر اساس تصمیم «مرجع قضایی» و با استفاده از تسهیلاتی که قانونگذار در نظر گرفته، از زندان آزاد شده است.

رخدادی که مردم و فعالان سیاسی و حقوق بشری از آن به‌عنوان «آزادی پیش از موعد برای کارگزار حکومتی» و اقدامی تبعیض‌آمیز یاد کردند.

پرونده نجفی که سابقه چندین دوره وزارت را در کارنامه خود دارد، یکی از جنجال‌برانگیزترین پرونده‌های قضایی در تاریخ جمهوری اسلامی به شمار می‌رود.

در این شرایط و انتشار تصویری از حضور نجفی در نشست روسای ادوار سازمان برنامه و بودجه کشور نشان می‌دهد او حدود شش سال پس از قتل همسرش و دو سال پس از آزادی از زندان با عفو خامنه‌ای، به جمع کارگزاران نظام بازگشته است.