دور جدید گفت‌وگوهای جداگانه آمریکا با هیئت‌های روسیه و اوکراین در عربستان سعودی با هدف رسیدن به راه‌کاری دیپلماتیک برای حل‌وفصل بحران جنگ اوکراین، پایان یافت و سه کشور در چند مورد به توافق‌هایی دست یافتند.
کاخ سفید در دو بیانیه جداگانه درباره مذاکرات فنی آمریکا با هیئت‌های روسیه و اوکراین از سوم تا پنجم فروردین در ریاض، اعلام کرد در این مذاکرات توافق شد که ناوبری ایمن در دریای سیاه تضمین شود، استفاده از زور پایان یابد و از حمله‌های نظامی به کشتی‌های تجاری جلوگیری شود.
در مذاکرات جداگانه آمریکا با هیئت‌های روسیه و اوکراین همچنین توافق شد که تدابیری برای اجرای توافق دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی درباره ممنوعیت حمله‌ها به تاسیسات انرژی روسیه و اوکراین تدوین شود.
ایالات متحده، روسیه و اوکراین همچنین از نقش کشورهای میانجی برای حمایت از اجرای توافق‌های مربوط به انرژی و دریا استقبال و بر ادامه تلاش برای رسیدن به صلحی پایدار تاکید کردند.
در همین حال، آمریکا در مذاکره با هیئت اوکراین بر تعهد خود به تلاش برای تبادل اسرا، آزادی بازداشت‌شدگان غیرنظامی و بازگرداندن کودکان اوکراینی که به اجبار به به روسیه منتقل شده‌اند، تاکید کرد.
ایالات متحده همچنین در مذاکره با هیئت روسیه نیز تعهد داد برای احیای دسترسی روسیه به بازار جهانی صادرات محصولات کشاورزی و کودهای شیمیایی، کاهش هزینه‌های بیمه دریایی، و بهبود دسترسی به بنادر و سامانه‌های پرداخت در چنین معاملاتی، کمک‌های لازم را ارائه کند.
طبق بیانیه کاخ سفید، آمریکا بار دیگر بر ضرورت توقف خونریزی‌ها به عنوان گامی ضروری برای رسیدن به توافق صلح پایدار تاکید کرد و گفت برای رسیدن به راه‌حلی مسالمت‌آمیز در همین راستا به تسهیل مذاکرات میان دو طرف ادامه خواهد داد.
در پی مذاکرات میان روسیه و آمریکا در عربستان سعودی، دو طرف گفت‌وگوها را دشوار اما مفید توصیف و بر ادامه آن با مشارکت سازمان ملل متحد و چند کشور دیگر تاکید کردند.
پیش‌تر مقام‌های روسیه گفته بودند که مواضع اوکراین در مذاکرات ریاض، مانع از ایجاد توافق شده بود.
واشینگتن امیدوار است آتش‌بس محدود احتمالی در دریای سیاه، راه را برای مذاکرات صلح گسترده‌تر در اوکراین باز کند.
هم‌زمان با مذاکرات روسیه و آمریکا حملات اوکراین و روسیه به یکدیگر ادامه یافت. کی‌یف دوشنبه چهارم فروردین اعلام کرد یک حمله موشکی روسیه حداقل ۸۸ نفر را مجروح کرده و مسکو، اوکراین را به انجام یک حمله هدفمند متهم کرد که منجر به کشته شدن دو خبرنگار و راننده آنها شد.
پیش از این و در روز چهارم فروردین، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که «ابتکار دریای سیاه»، معروف به «توافق غلات»، از جمله محورهای این مذاکرات روسیه و آمریکا بوده است.
این توافق که با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل متحد در ژوییه ۲۰۲۲به دست آمد، امکان صادرات امن حدود ۳۳میلیون تن غلات اوکراین را از مسیر دریای سیاه فراهم کرد.
با این حال، روسیه در سال ۲۰۲۳از این توافق خارج شد و اعلام کرد که در مسیر صادرات مواد غذایی و کودهای شیمیایی‌اش با موانع جدی روبه‌رو شده است.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، نسبت به پیشرفت واقعی در مذاکرات درباره آتش‌بس و توقف حمله به کشتی‌ها در دریای سیاه ابراز خوش‌بینی کرده و گفته است که پس از آن، روند طبیعی به سمت یک آتش‌بس فراگیر حرکت خواهد کرد.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز اخیرا گفته است که اکنون صلح بیش از هر زمان دیگری نزدیک است.
با این حال پسکوف هشدار داده است که طرفین «تازه در ابتدای راه قرار دارند» و هنوز مسائل زیادی برای حل‌وفصل وجود دارد.
روسیه همچنین خواستار از سرگیری صادرات آمونیاک و اتصال مجدد بانک کشاورزی دولتی این کشور به سامانه پرداخت بین‌المللی سوئیفت شده است.
تحلیل‌گران معتقدند مذاکرات جاری در عربستان سعودی گامی مهم به سوی حل و فصل مناقشه اوکراین و بهبود امنیت منطقه خواهد بود اما دست‌یابی به صلح پایدار نیازمند مذاکرات بیشتر و تلاش مستمر طرف‌های درگیر است.
