تحلیل

تقویت توان هوایی و موشکی آمریکا در اطراف ایران

مراد ویسی
مراد ویسی

تحلیل‌گر ارشد در ایران‌اینترنشنال

ایالات متحده آمریکا در حال اعزام ناوهای جنگی، جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های بیشتری به منطقه خاورمیانه است؛ جمهوری اسلامی نیز تلاش می‌کند آمادگی خود را برای هرگونه درگیری نظامی به نمایش بگذارد.

در این شرایط، دو طرف آشکارا به نمایش قدرت نظامی خود پرداخته و هم‌زمان جنگ لفظی را نیز ادامه می‌دهند تا طرف مقابل را وادار به عقب‌نشینی کنند.

در تازه‌ترین اقدام، آمریکا اعلام کرد ناو هواپیمابر کارل وینسون را از اقیانوس آرام به منطقه تحت فرماندهی سنتکام در نزدیکی ایران اعزام کرده است و این ناو طی دو هفته آینده وارد منطقه خواهد شد.

استقرار این ناو در منطقه، توان هوایی و دریایی آمریکا را برای مقابله با جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی آن، از جمله حوثی‌ها که هم‌اکنون درگیر نبرد با ایالات متحده هستند، افزایش خواهد داد.

افزایش توان هوایی آمریکا در منطقه

یکی از مهم‌ترین دلایل اعزام ناو کارل وینسون، تجهیز آن به جنگنده‌های پیشرفته و رادارگریز اف-۳۵ است.

افزایش تعداد این جنگنده‌ها در منطقه، قدرت آمریکا را برای حمله احتمالی به عمق خاک ایران افزایش می‌دهد، زیرا شناسایی و مقابله با جنگنده‌های رادارگریز اف-۳۵ برای سامانه‌های پدافندی جمهوری اسلامی که در حمله اخیر اسرائیل آسیب دیده‌اند، بسیار دشوار خواهد بود.

کارل وینسون در سال ۲۰۲۱ به نخستین ناو هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا تبدیل شد که به‌صورت عملیاتی میزبان جنگنده‌های اف-۳۵سی بود.

اکنون آمریکا تصمیم گرفته است ناو کارل وینسون را که حامل اف-۳۵ است، به خاورمیانه اعزام کند و در مقابل، ناو هواپیمابر نیمیتز را که مجهز به جنگنده‌های اف-۱۸ است، به منطقه اقیانوس آرام، در نزدیکی چین و کره شمالی، منتقل کند.

حضور جنگنده‌های اف-۳۵ بر ناو کارل وینسون این امکان را به آمریکا می‌دهد که بدون نیاز به پایگاه‌های نظامی کشورهای عربی منطقه، به تاسیسات نظامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی حمله کند.

این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که جمهوری اسلامی هشدار داده در صورت استفاده کشورهای منطقه از پایگاه‌های خود برای حمله به ایران، آن کشورها را هدف حمله متقابل قرار خواهد داد.

استقرار اف-۳۵ در منطقه نه‌تنها به آمریکا این امکان را می‌دهد که به عمق تاسیسات نظامی جمهوری اسلامی حمله کند، بلکه در صورت همکاری اسرائیل و آمریکا برای اجرای یک عملیات گسترده، شمار بالایی از این جنگنده‌های پیشرفته به‌طور هم‌زمان مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

اسرائیل در حال حاضر تنها کشور منطقه است که ۷۵ فروند جنگنده اف-۳۵ از آمریکا خریداری کرده است.

در مهرماه گذشته، اسرائیل در عملیات «روز توبه» از جنگنده‌های اف-۳۵ برای حمله به تاسیسات موشکی و پدافندی جمهوری اسلامی استفاده کرد.

اهمیت این جنگنده‌ها برای آمریکا و اسرائیل به حدی بالاست که ایالات متحده تاکنون از فروش اف-۳۵ به امارات و قطر، علی‌رغم روابط نزدیک نظامی با این کشورها، خودداری کرده است.

قطر که میزبان فرماندهی مرکزی سنتکام در منطقه است، حدود پنج سال پیش درخواست خرید جنگنده‌های اف-۳۵ را ارائه کرده است.

در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، پس از عادی‌سازی روابط امارات با اسرائیل، مجوز فروش این جنگنده‌ها به امارات صادر شد، اما پس از روی کار آمدن جو بایدن، این توافق به نتیجه نرسید.

اکنون برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که امارات بار دیگر مذاکرات برای خرید این جنگنده‌ها را از سر خواهد گرفت.

ناو هواپیمابر کارل وینسون علاوه بر اف-۳۵، به جنگنده‌های اف-۱۸ نیز مجهز است که توان هوایی آمریکا را در برابر جمهوری اسلامی تقویت می‌کند.

علاوه بر این، در حال حاضر، ناو هواپیمابر هری ترومن نیز در دریای سرخ مستقر است که حامل ۷۰تا ۹۰ فروند جنگنده، عمدتا اف-۱۸ و بالگردهای نظامی است.

استقرار بمب‌افکن‌های B-52 در نزدیکی ایران

علاوه بر هواپیماهای مستقر بر ناوهای هواپیمابر، آمریکا بمب‌افکن‌های سنگین B-52 را نیز در منطقه مستقر کرده است.

این بمب‌افکن‌ها در پایگاه هوایی العدید در قطر و پایگاه دیه‌گو گارسیا در اقیانوس هند حضور دارند. اخیرا این بمب‌افکن‌ها عملیات شبیه‌سازی حمله به تاسیسات ایران را در دریای مدیترانه با مشارکت جنگنده‌های اسرائیلی انجام دادند.

همچنین، ایالات متحده جنگنده‌های خود را در پایگاه‌های الظفره در امارات و علی سالم و احمد جابر در کویت مستقر کرده است که این مجموعه از توانمندی‌های هوایی، آمریکا را قادر می‌سازد حملات هوایی گسترده‌ای را علیه جمهوری اسلامی اجرا کند.

دیپلماسی قایق‌های توپ‌دار

استقرار دومین ناو هواپیمابر آمریکا در منطقه، بخشی از «دیپلماسی قایق‌های توپ‌دار» محسوب می‌شود.

این استراتژی به‌منظور افزایش فشار نظامی و تهدید جمهوری اسلامی جهت عقب‌نشینی و پذیرش توافق‌های مورد نظر آمریکا اتخاذ شده است.

ترامپ اخیرا تاکید کرده که با توافق یا اقدام نظامی، اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای دست یابد.

علاوه بر این، حضور این ناوها به آمریکا امکان می‌دهد که بر حوثی‌ها از موضع قدرت پیروز شود و امنیت دریایی در دریای سرخ را که از نظر اقتصادی برای جهان اهمیت زیادی دارد، تامین کند.

ضمن اینکه ناو کارل وینسون با همراهی سه ناو موشک‌انداز راهی منطقه می‌شود که توان شلیک موشک کروز آمریکا به سوی اهداف نظامی جمهوری اسلامی را تقویت می‌کند.

در مجموع، استقرار ناو کارل وینسون در منطقه نه‌تنها توانمندی‌های هوایی و دریایی آمریکا را در مقابله با جمهوری اسلامی افزایش می‌دهد، بلکه پیامی روشن به تهران ارسال می‌کند که در صورت عدم عقب‌نشینی، گزینه نظامی به‌طور جدی روی میز خواهد بود.

اگر جمهوری اسلامی در برابر این فشارها عقب‌نشینی نکند، این آرایش نظامی تقویت‌شده می‌تواند از یک ابزار تهدید به ابزاری برای اقدام نظامی تبدیل شود.