نتایج مطالعات جدید: وضعیت نامناسب اقتصادی-اجتماعی میتواند پیری بیولوژیک را تسریع کند
پژوهش تازه دانشمندان بریتانیایی نشان میدهد شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد بر سرعت پیر شدن بدن آنها تاثیری مستقیم و قابل توجه دارد.
بر اساس گزارش یورونیوز، نتایج مطالعه پژوهشگران درباره تاثیر وضعیت اقتصادی-اجتماعی افراد بر روند پیری بیولوژیک آنها، در نشریه معتبر «نیچر مدیسین» منتشر شده است و نشان میدهد افرادی که از شرایط اقتصادی-اجتماعی مناسبی برخوردارند، علائم کمتری از پیری بدن را نشان میدهند.
تیم تحقیقاتی به سرپرستی پروفسور میکا کیویماکی از دانشگاه کالج لندن (UCL)، گروههای مختلفی از بیماران را مورد بررسی قرار دادند و ۸۳ بیماری مرتبط با پیری مانند پوکی استخوان، آب مروارید، بزرگی پروستات و همچنین آزمایشهای خونی سنجش پروتئینهای موجود در پلاسمای خون را مطالعه کردند.
آنها سپس دادههای مربوط به پیشینه اجتماعی و اقتصادی بیماران از جمله سطح تحصیلات، کیفیت زندگی در محله و درآمد خانوار را تحلیل کردند.
یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که افراد با پایینترین سطح امتیازات اجتماعی و اقتصادی، خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با پیری را تا ۲۰ درصد بیشتر از همتایان برخوردار خود، نشان میدهند.
پروفسور کیویماکی در این خصوص اظهار داشت: «دهههاست که میدانیم مزیتهای اجتماعی با سلامت بهتر ارتباط دارند اما یافتههای ما نشان میدهند که این مزیتها ممکن است روند پیری را نیز کند کنند.»
این تفاوت در برخی بیماریها بسیار چشمگیرتر است. برای مثال، خطر ابتلا به دیابت نوع دو، بیماریهای کبدی، بیماریهای قلبی، سرطان ریه و سکته مغزی در محرومترین گروههای اجتماعی-اقتصادی دو برابر بیشتر از برخوردارترین گروههاست.
تاثیر وضعیت اقتصادی-اجتماعی بر پروتئینهای خون
پژوهشگران پروتئینهای موجود در پلاسمای خون را در گروههای هدف آزمایش بررسی کردند.
پروفسور تونی ویس-کورای از دانشگاه استنفورد آمریکا، یکی از نویسندگان این مطالعه، توضیح داد: «پیری در ترکیب پروتئینهای خون ما منعکس میشود که شامل هزاران پروتئین در گردش مرتبط با فرآیندهای پیری بیولوژیک در سیستمهای مختلف بدن است.»
یافتههای این پژوهش نشان میدهند سطح ۱۴ پروتئین پلاسما تحت تاثیر وضعیت اقتصادی-اجتماعی افراد قرار دارد. این پروتئینها شامل مواردی هستند که پاسخهای التهابی و استرس سلولی را تنظیم میکنند؛ فرایندهایی که هر دو با پیری ارتباط دارند.
یافتههای این مطالعه همچنین پیشنهاد میکند که ارتقای طبقه اجتماعی-اقتصادی میتواند تاثیر مثبتی بر پیری بیولوژیک داشته باشد. نتایج نشان میدهند افرادی که تحصیلات پایین داشتهاند اما بعدا به وضعیت اجتماعی-اقتصادی متوسط یا بالا دست یافتهاند، الگوهای پروتئینی مطلوبتری را نشان میدهند.
عوامل موثر بر ارتباط وضعیت اجتماعی-اقتصادی و پیری بیولوژیک
باید توجه داشت که مطالعات گردآوری شده از سوی پژوهشگران، مشاهدهای هستند و نمیتوانند رابطه علت و معلولی را به طور قطعی تعیین کنند. با این حال، نویسندگان این پژوهش عواملی مانند استرس، مصرف دخانیات، رژیم غذایی، ورزش و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را به عنوان عوامل احتمالی در این ارتباط مطرح کردهاند.
پروفسور کیویماکی تاکید کرد: «مطالعه ما نشان میدهد که پیری سالم، یک هدف دستیافتنی برای کل جامعه است زیرا در حال حاضر این امر برای افراد با شرایط اقتصادی-اجتماعی مطلوب یک واقعیت است.»
با توجه به یافتههای این مطالعه، برنامهریزی برای کاهش نابرابریهای اقتصادی-اجتماعی میتواند تاثیر مستقیمی بر سلامت عمومی جامعه و کاهش هزینههای مرتبط با بیماریهای ناشی از پیری داشته باشد.
نظر به شواهدی که نشان میدهند ارتقای طبقه اجتماعی-اقتصادی میتواند اثرات منفی پیشینه اقتصادی-اجتماعی نامطلوب را تعدیل کند، سرمایهگذاری در آموزش و ایجاد فرصتهای شغلی برای اقشار کمدرآمد جامعه میتواند راهکاری موثر برای مقابله با این چالش باشد.
یافتههای این مطالعه نشان میدهد برای داشتن جامعهای سالمتر، تنها درمان بیماریها کافی نیست بلکه باید به ریشههای اجتماعی و اقتصادی آنها نیز توجه ویژه داشت. پیری سالم هدفی دستیافتنی برای کل جامعه است، به شرط آنکه شرایط اقتصادی-اجتماعی مناسب برای همگان فراهم شود.