مارک کارنی، نخستوزیر جدید کانادا کیست؟
پس از ماهها رقابت سرنوشتساز، سکان حزب لیبرال کانادا به دست مارک کارنی، بانکدار سابق سپرده شد. او پیش از این در سمتهای رییسکل بانک مرکزی کانادا و بانک مرکزی انگلستان، خدمت کرده است. او با پیروزی در رقابتهای درون حزبی بهزودی بهعنوان نخستوزیر قدرت را در دست میگیرد.
ترودو برای دورهای انتقالی که زمان دقیق آن هنوز مشخص نشده، همچنان در مقام نخستوزیری کانادا باقی خواهدماند.
کارنی که اکنون رهبری حزب لیبرال کانادا را به دست گرفتهاست، پس از پایان دوره انتقالی به مقام نخستوزیری کانادا خواهدرسید. او در انتخابات سراسری آتی که تا پیش از ماه اکتبر برگزار خواهدشد به عنوان نخستوزیر مستقر و رهبر حزب لیبرال، رو در روی پییر پولیور، رهبر حزب محافظهکار قرار خواهدگرفت.
به گزارش سیانان روابط تنشآلود با ایالات متحده، چالش اصلی پیش روی کارنی است. دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بارها کانادا را بهدلیل مهاجرت غیرقانونی سرزنش کردهاست. او همچنین تهدید کرده کانادا را به ایالت پنجاه و یکم آمریکا تبدیل میکند.
ترامپ بهتازگی اعلام کرده تعرفههای سنگینی بر واردات کانادایی وضع خواهدکرد. کاخ سفید ادعا میکند این اقدامات برای جلوگیری از قاچاق فنتانیل از مرزهای کانادا ضروری است.
کارنی در نخستین سخنانش پس از اعلام نتیجه رایگیری درونحزبی، به تنشهای موجود با آمریکا اشاره کرد و گفت: «دولت ما روابط تجاری جدیدی با شرکای تجاری قابل اعتماد ایجاد خواهد کرد.» او همچنین تعهد داد تعرفههای تلافیجویانه علیه آمریکا را «تا زمانی که آمریکاییها به ما احترام بگذارند» حفظ کند.
رهبر جدید حزب لیبرال تاکید کرد: «تهدیدهای جدید نیازمند ایدههای جدید و برنامهای نو است.»
او در انتقاد از برنامههای تعرفهای دولت ترامپ افزود: «او به خانوادهها، کارگران و کسبوکارهای کانادایی حمله میکند و ما نمیتوانیم اجازه دهیم موفق شود و اجازه نخواهیمداد.»
کارنی با اشاره به ورزش محبوب کاناداییها افزود: «در تجارت مانند هاکی، کانادا پیروز خواهدشد.»
تنش میان دو همسایه آمریکای شمالی به لایههای عمیقتر جامعه کانادا نیز سرایت کردهاست تا جایی که تماشاچیان در مسابقات ورزشی برگزار شده در کانادا، سرود ملی آمریکا را هو کردند.
رقیب اصلی کارنی در صحنه سیاسی کانادا، پییر پولیور، رهبر حزب محافظهکار است. پولیور که پیشتر سیاستهایش با رویکردهای ترامپ مقایسه میشد، اکنون تلاش میکند از رییسجمهوری آمریکا فاصله بگیرد. او بهتازگی در یک نشست خبری با صراحت اعلام کرد که «طرفدار جنبش مگا نیست.»
پولیور یک روز پیش از رایگیری حزب لیبرال، در تجمعی انتخاباتی در اظهارات تندی کارنی را فردی ناتوان در رویارویی با ترامپ توصیف کرد و پگفت: «کارنی با خدمت به ترودو، کانادا را ضعیفتر و فقیرتر کرد و هنگامی که بهدنبال منافع شخصی خود بود، به قدرتمندتر و ثروتمندتر شدن آمریکا کمک کرد.»
کارنی نیز در سخنان خود پس از پیروزی در انتخابات درونحزبی، رقیب محافظهکار خود را هدف قرار داد. او با اشاره به تهدیدهای ترامپ گفت: «دونالد ترامپ میپندارد میتواند با سیاست تفرقهافکنی ما را تضعیف کند. آنچه پییر پولیور ارائه میدهد، طرحی است که کانادا را دچار تفرقه و آماده تسلیم در برابر آمریکا میکند.»
نظرسنجیهای اخیر از کاهش محبوبیت محافظهکاران خبر میدهند. این تغییر پس از موضعگیری قاطع رهبران لیبرال در مناقشه تجاری با آمریکا رخ دادهاست.
ترودو بیش از یک دهه رهبری حزب لیبرال را در دست داشت. او در سال ۲۰۱۵ با وعده «روزهای آفتابی» برای کانادا، لیبرالها را به قدرت رساند. ترودو در انتخابات ۲۰۲۱ نیز پیروز شد، اما اکثریت پارلمانی را از دست داد.
کنارهگیری ترودو در پی چندین بحران سیاسی و نارضایتیهای اقتصادی رخ میدهد. استعفای ناگهانی کریستیا فریلند، معاون نخستوزیر و وزیر دارایی، نیز بر این تصمیم تاثیرگذار بود. فریلند خود یکی از نامزدهای جانشینی ترودو بود.
ترودو یک روز پیش از انتخاب جانشینش، در سخنرانی کنوانسیون حزب لیبرال در اتاوا هشدار داد: «کانادا با چالشی وجودی از سوی آمریکا روبرو است.»
او این دوره را «لحظهای سرنوشتساز برای ملت» خواند و افزود: «اکنون که کاناداییها با بحرانی اقتصادی از سوی همسایهمان مواجه هستند، نشان میدهند از چه جنسی ساختهشدهاند.»
راهکارهای کارنی برای مقابله با سیاستهای ترامپ
کارنی که پیشینهای درخشان در حوزه مالی دارد، در سال ۲۰۱۹ به سمت فرستاده ویژه سازمان ملل در امور اقلیمی و مالی منصوب شد. او انرژی پاک، سیاستهای اقلیمی و توسعه اقتصادی را در کانون برنامههای انتخاباتی خود قرار دادهاست.
کارنی که در ادمونتون آلبرتا بزرگ شده، بر دو دستاورد کلیدی خود، نقش موثرش در مدیریت بدهیهای دولت کانادا طی بحران مالی ۲۰۰۸ و هدایت موفق اقتصاد بریتانیا در دوران پرتلاطم برگزیت تاکید دارد.
رهبر جدید لیبرالها معتقد است کانادا میتواند با استفاده از منابع طبیعی خود، به ویژه مواد معدنی استراتژیک و پیشگامی در حوزه انرژی پاک، به رفاه اقتصادی دست یابد. او تاکید میکند تکیه بر اقتصاد کمکربن، قدرت رقابتی کشور را افزایش خواهدداد.
طرح اصلی کارنی، انتقال بار مالیات کربن از دوش مردم و کسبوکارهای کوچک به شرکتهای بزرگ است. او قصد دارد مالیات فعلی سوخت را با مشوقهای کاهش انتشار کربن جایگزین کند.
کارنی در مورد نحوه تعامل با دولت ترامپ صراحت کامل دارد. از زمان اعلام تعرفههای جدید آمریکا در ماه گذشته، او پیشتاز سیاست «تعرفههای متقابل با ارزش برابر» بودهاست، راهبردی که به گفته او، ضربه سنگینی به آمریکا وارد میکند اما تاثیر اندکی بر اقتصاد کانادا خواهدداشت.
در واکنش به اتهامات ترامپ مبنی بر قاچاق فنتانیل از کانادا به آمریکا، کارنی ماه گذشته در مصاحبه باسیانان گفت که با توجه به سابقه دوستی طولانی دو کشور از این ادعاها «آزرده خاطر» شدهاست.
او تاکید کرد: «ما ملتی مستقل و سربلند هستیم و خود را بزرگترین کشور جهان میدانیم. مقامات ارشد دولت آمریکا بارها به ما توهین کردهاند، اما ما هرگز پاسخ نخواهیمداد.»