اوکراین به بزرگ‌ترین واردکننده تسلیحات جهان تبدیل شده است

موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم (سیپری) در گزارشی اعلام کرد اوکراین بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ به بزرگ‌ترین واردکننده تسلیحات عمده تبدیل شده و ۸.۸ درصد از مجموع واردات جهانی اسلحه را به خود اختصاص داده است.

بر اساس این گزارش که دوشنبه ۲۰ اسفند منتشر شد، میزان واردات تسلیحات اوکراین در این بازه زمانی در مقایسه با سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، حدود ۱۰۰ برابر افزایش یافته است.

سیپری افزود پس از حمله روسیه، دست‌کم ۳۵ کشور به اوکراین تسلیحات ارسال کردند و همچنان تحویل سلاح بیشتر به این کشور در دستور کار قرار دارد.

۴۵ درصد تسلیحات عمده ارسال‌شده به اوکراین از آمریکا تامین شد و پس از آن، آلمان با ۱۲ درصد و لهستان با ۱۱ درصد، در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.

پس از اوکراین، کشورهای هند، قطر، عربستان سعودی، پاکستان، ژاپن، استرالیا، مصر، ایالات متحده و کویت، در میان بزرگ‌ترین واردکنندگان تسلیحات جهان طی این دوره جای دارند.

روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیری‌های مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یک-پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.

گزارش سیپری در حالی منتشر می‌شود که رسانه‌ها ۱۳ اسفند به نقل از مقام‌های ارشد آمریکا گزارش دادند دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، تمامی کمک‌های نظامی به اوکراین را متوقف و اعلام کرده تا زمانی که رهبران اوکراین تعهدی «صادقانه» به صلح نشان ندهند، این کمک‌ها از سر گرفته نخواهد شد.

نیروهای اوکراینی در خط مقدم نبرد با روسیه، منطقه زاپوریژیا، ۱۵ اسفند
نیروهای اوکراینی در خط مقدم نبرد با روسیه، منطقه زاپوریژیا، ۱۵ اسفند

افزایش ۱۵۵ درصدی واردات تسلیحات کشورهای اروپایی

سیپری در ادامه گزارش خود اعلام کرد واردات تسلیحات کشورهای اروپایی در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ با افزایش ۱۵۵ درصدی همراه بوده که این مساله را می‌توان به نگرانی از تهدیدات روسیه و ابهامات موجود در مورد سیاست خارجی آمریکا نسبت داد.

با این حال، به‌جز اوکراین، نام کشور اروپایی دیگری در میان ۱۰ واردکننده نخست تسلیحات عمده جهان به چشم نمی‌خورد.

هرچند واردات تسلیحات در اروپا و آمریکا در این بازه زمانی افزایش یافته اما سایر مناطق جهان از این روند پیروی نکردند. در نتیجه، حجم کلی جابه‌جایی تسلیحات در جهان در دوره ۲۰۲۰-۲۰۲۴ تقریبا در همان سطح دوره‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۹ و ۲۰۱۰-۲۰۱۴ باقی ماند.

متیو جورج، مدیر برنامه انتقال تسلیحات در موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم، در تحلیل این داده‌ها گفت آمار جدید به‌وضوح نشان می‌دهد کشورهای اروپایی برای مقابله با تهدیدات روسیه، تقویت تسلیحاتی خود را در دستور کار قرار داده‌اند.

جورج افزود: «با این حال، برخی واردکنندگان عمده تسلیحات، از جمله عربستان سعودی، هند و چین، با وجود نگرانی‌های شدید از تهدیدات در مناطق خود، به دلایل مختلف کاهش چشمگیری در حجم وارداتشان داشته‌اند.»

در هفته‌های اخیر، دولت ترامپ کوشیده است از روابط مسکو و واشینگتن که در دوره جو بایدن به سردی گراییده بود، تنش‌زدایی کند.

این رویکرد با نارضایتی متحدان اروپایی آمریکا همراه شده و به نگرانی‌ها در خصوص چشم‌انداز امنیتی اروپا در برابر تهدیدات روسیه دامن زده است.

آمریکا، بزرگ‌ترین صادرکننده تسلیحات جهان

سیپری در گزارش خود نوشت آمریکا سهم خود از مجموع صادرات جهانی تسلیحات را به ۴۳ درصد رسانده و جایگاه خود را به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده تسلیحات بیش از پیش تثبیت کرده است.

فرانسه، روسیه، چین، آلمان، ایتالیا و بریتانیا نیز رتبه‌های دوم تا هفتم این فهرست را به خود اختصاص دادند.

در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، ایالات متحده ۶۶ درصد از تسلیحات وارداتی اسرائیل را تامین کرد و آلمان با ۳۳ درصد و ایتالیا با یک درصد در رده‌های بعدی قرار گرفتند.

سیپری افزود با وجود جنگ غزه، واردات تسلیحات اسرائیل در این دوره در مقایسه با پیش از آن، تا حد زیادی ثابت مانده است.

به گزارش این موسسه، دشمنان اسرائیل، از جمله حماس، حزب‌الله لبنان و حوثی‌های یمن به سلاح‌های جمهوری اسلامی متکی هستند و «حزب‌الله و حوثی‌ها از موشک‌ها و پهپادهای تامین‌شده از سوی ایران علیه اسرائیل استفاده کرده‌اند».

عبدالباسط البحر، سخنگوی ارتش یمن، ۱۵ دی اعلام کرد جمهوری اسلامی پس از تضعیف گروه‌های نیابتی خود در منطقه، ارسال تسلیحات بیشتر به حوثی‌ها را در دستور کار قرار داده است.