دیپلمات ارشد روسیه: امکان بازنگری در برجام وجود دارد
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، اعلام کرد امکان بازنگری در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مذاکرات احتمالی آتی درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی وجود دارد.
اولیانوف دوشنبه ۲۰ اسفند در مصاحبه با نشریه روسی ایزوستیا گفت برجام همچنان «مبنای مذاکرات جدید درباره برنامه هستهای تهران» محسوب میشود اما در صورت لزوم، طرفهای مذاکره میتوانند به «توافقی اصلاحشده» دست پیدا کنند.
او اذعان کرد برجام «تا حدی از بین رفته است» و علاوه بر آن، در ۲۶ مهر ۱۴۰۴ از اعتبار ساقط خواهد شد.
اولیانوف در عین حال برجام را در مقطع کنونی «غیرقابل جایگزین» خواند و افزود: «به همین دلیل، اکنون صحبتها حول یک توافق اصلاحشده خواهد بود؛ البته مشروط بر اینکه کشورهای ذینفع بر ضرورت تدوین چنین سندی توافق داشته باشند.»
این اظهارات یک روز پس از آن مطرح میشوند که ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، اعلام کرد تهران ممکن است با محدود شدن برنامه هستهای خود در ازای لغو تحریمهای غرب موافقت کند.
زاخارووا اضافه کرد اتخاذ رویکردی مشابه برجام میتواند «برای ایجاد ثبات در وضعیت موجود مفید باشد».
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید بین سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، سیاست فشار حداکثری را در برابر جمهوری اسلامی در پیش گرفت و از برجام خارج شد.
این سیاست با کاهش قابل توجه صادرات نفتی جمهوری اسلامی همراه بود و اقتصاد ایران را بهشدت تحت تاثیر قرار داد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۸ اسفند ترامپ را به «قلدری» متهم کرد و با انتقاد از مواضع کشورهای اروپایی در قبال پرونده هستهای تهران گفت: «شما میگویید ایران به تعهدات خودش در برجام عمل نکرده؛ خیلی خب، شما به تعهدات خودتان در برجام عمل کردید؟ شما از روز اول عمل نکردید. بالاخره بیچشم و رویی هم حدی دارد.»
تلاش اولیانوف برای کماهمیت جلوه دادن افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در ادامه مصاحبه خود تایید کرد جمهوری اسلامی تولید اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی را افزایش داده است.
اولیانوف در عین حال گفت این اقدام «مهم» نیست زیرا غنیسازی اورانیوم در تاسیسات حکومت ایران، تحت «کنترل دائم» آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد.
او تاکید کرد: «ما بر این باوریم که تهدید اصلی برای عدم اشاعه هستهای، غنیسازی اورانیوم نیست بلکه ناتوانی طرفهای اصلی در دستیابی به زمینهای مشترک و حرکت از "دیپلماسی تبلیغاتی" به دیپلماسی واقعی است.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشتم اسفند در آخرین گزارش خود اعلام کرد جمهوری اسلامی در سه ماه گذشته بهطور قابل توجهی ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را افزایش داده است و در صورت ادامه این روند، ذخایر اورانیوم ایران میتواند بهطور نظری برای ساخت شش بمب هستهای کافی باشد.
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی حدود ۲۷۴.۸ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در اختیار دارد که نسبت به نوامبر ۲۰۲۴، افزایشی ۹۲.۵ کیلوگرمی داشته است.
اولیانوف با انتقاد از اقدام آذر ماه شورای حکام در تصویب قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی گفت این رویداد توافقهای قبلی را تضعیف و همکاری میان تهران و آژانس بینالمللی را مختل کرد.
او خواستار بازگشت «بازیگران کلیدی» در پرونده هستهای جمهوری اسلامی به میز مذاکره شد و افزود: «ضروری است که دولت جدید آمریکا موضع خود را بهروشنی مشخص کند و آمادگیاش را برای مشارکت در روند مذاکرات نشان دهد.»
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۲۰ اسفند با تکرار مواضع پیشین مقامهای حکومت ایران اعلام کرد تهران برای «مذاکره واقعی» آماده است اما تحت «فشار و تهدید» مذاکره نمیکند.
ترامپ ۱۷ اسفند تاکید کرد مقابله با تهدیدات جمهوری اسلامی به «مراحل آخر» رسیده است و این مساله یا از طریق مذاکره حل خواهد شد یا با اقدام نظامی.
آدام بوهلر، فرستاده ویژه ترامپ در امور رسیدگی به گروگانها نیز ۱۹ اسفند از احتمال همکاری آمریکا و اسرائیل برای نابودی برنامه هستهای تهران خبر داد.