هم‌زمان با گزارش اشپیگل درباره تلاش جمهوری اسلامی برای دستیابی به میلیاردها دلار دارایی مسدودشده ایران، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا تاکید کرد که واشینگتن دسترسی حکومت ایران به نظام مالی بین‌المللی را قطع خواهد کرد.
وزیر خزانه‌داری آمریکا تاکید کرد که اگر امنیت اقتصادی همان امنیت ملی باشد، حکومت ایران هیچ‌کدام را نخواهد داشت.
اسکات بسنت، پنج‌شنبه ۱۶ اسفند، گفت:« اگر من ایرانی بودم، همین حالا تمام پولم را به چیزی غیر از ریال تبدیل می‌کردم.»
او گفت با هدف قرار دادن طرف‌های منطقه‌ای که انتقال درآمدها را تسهیل می‌کنند، دسترسی حکومت ایران به نظام مالی بین‌المللی را مسدود خواهیم کرد.
وزیر خزانه‌داری آمریکا افزود: او افزود: «آغاز سیاست تحریمی به‌روز شده ما شکست اقتصاد ایران خواهد بود.»
او افزود: «بخش نفت و توانمندی‌های ایران برای تولید پهپاد را تعطیل خواهیم کرد.»
دونالد ترامپ پیش از این با صدور فرمانی اجرایی برای ازسرگیری سیاست فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی به وزارت خزانه‌داری و وزارت امور خارجه این کشور دستور داده بود که صادرات نفت ایران از سوی جمهوری اسلامی را به صفر برسانند.
از آن هنگام، دولت ترامپ با اعمال تحریم‌های تازه و یا لغو معافیت‌های تحریمی، بر شدت فشارها برجمهوری اسلامی با هدف از بین بردن منابع درآمدی حکومت و هزینه این منابع در برنامه‌های هسته‌ای و موشکی و نیز تقویت نیروهای نیابتی تهران در منطقه افزوده است.
تلاش جمهوری اسلامی برای دسترسی به میلیاردها دلار ارز بلوکه‌شده
در همین حال نشریه آلمانی اشپیگل پنج‌شنبه ۱۶ اسفند گزارش داد که جمهوری اسلامی در تلاش است تا به میلیاردها دلار دارایی بلوکه‌شده ایران در یکی از شرکت‌های وابسته به بورس آلمان دسترسی پیدا کند. اشپیگل به‌نقل از منابع مالی آگاه گزارش داده است که که ارزش اولیه این دارایی‌های مسدودشده حدود ۴.۹ میلیارد دلار برآورد شده است.
به‌نوشته اشپیگل، بخشی از این دارایی‌ها متعلق به بانک مرکزی ایران است که نزد شرکت کلیر استریم (Clearstream) در لوکزامبورگ نگهداری می‌شود. بخشی دیگر نیز از طریق یک بانک ایتالیایی مدیریت شده است. شرکت کلیر استریم از سال ۲۰۰۸، تمامی حساب‌های مرتبط با بانک مرکزی ایران را مسدود کرده است، چراکه واشینگتن این شرکت را به اعمال تحریم و مجازات تهدید کرده بود.
نیاز فوری جمهوری اسلامی به ارز برای تامین مالی نظامی
به‌نوشته اشپیگل، کارشناسان امنیت بین‌المللی بر این باورند که تهران به‌شدت نیازمند ارز برای تامین مالی نیروهای مسلح خود و تجهیز حزب‌الله لبنان است.
حکومت ایران همچنین موظف است به تعهدات خود در قبال معاملات تسلیحاتی با روسیه عمل کند و از آنجا که بودجه نظامی جمهوری اسلامی به‌طور کامل از محل منابع دولتی تامین نمی‌شود، بخشی از درآمدهای نفتی کشور به این بخش اختصاص می‌یابد. اما تحریم‌های بین‌المللی فروش نفت ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
در همین راستا، آمریکا اخیراً یک شبکه از شرکت‌های صوری را که برای دور زدن تحریم‌های نفتی ایران استفاده می‌شد، هدف تحریم قرار داده است.
به‌نوشته اشپیگل، با وجود این محدودیت‌ها، جمهوری اسلامی توانست در ابتدای سال ۲۰۲۵ به موفقیتی بزرگ دست یابد. پیشتر وال‌استریت ژورنال گزارش داده بود که حکومت ایران موفق به آزادسازی نزدیک به دو میلیارد دلار نفت بلوکه‌شده در چین شده است.
پس از این موفقیت، جمهوری اسلامی اکنون می‌کوشد میلیاردها دلار باقی‌مانده خود را از حساب‌های بلوکه‌شده در اروپا آزاد کند.
براساس گزارش اشپیگل، یک مقام اجرایی از گروه انرژی سپهر که از نوامبر ۲۰۲۳ تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد، هدایت این عملیات را بر عهده گرفته است. منابع امنیتی می‌گویند این فرد، که در آزادسازی منابع مالی ایران در چین نقش کلیدی داشت، اکنون مسئول تلاش برای آزاد کردن پول هنگفتی است که نزد شرکت کلیر استریم باقی مانده است.
پرونده حقوقی و چالش‌های پیش‌رو
بانک مرکزی ایران در سال ۲۰۱۸ شکایتی را علیه شرکت کلیر استریم برای آزادسازی ۴.۹ میلیارد دلار مسدودشده به همراه سود آن مطرح کرد. اما گزارش‌های سالانه بورس آلمان (Deutsche Börse) نشان می‌دهد که این شرکت شانس زیادی برای موفقیت حکومت ایران در این دعوای حقوقی قائل نیست.
از مبلغ اولیه، حدود ۱.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ به حسابی در آمریکا منتقل شد تا به‌عنوان غرامت به قربانیان حمله تروریستی به پایگاه نظامی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳ پرداخت شود. گزارش‌ها حاکی از آن است که مبالغ دیگری نیز برای پرداخت خسارت‌های مشابه در نظر گرفته شده است. بر اساس برخی منابع ایرانی، تنها ۱.۷ میلیارد دلار از این دارایی‌ها همچنان در نزد شرکت کلیر استریمباقی مانده است.
