بازارهای مالی چه واکنشی به تعرفه‌های ترامپ نشان می‌دهند؟

با اجرای دستور دونالد ترامپ برای اعمال تعرفه‌هایی بر محصولات وارداتی از کشورهای کانادا، مکزیک و چین، سرمایه‌گذاران وال استریت، خود را آماده تاثیر منفی بر سود شرکت‌های آمریکایی و فشار بیشتر بر تورم می‌کنند. پیش‌بینی شده که قیمت بنزین در ایالات متحده احتمالا افزایش یابد.

بر اساس دستور اجرایی رییس‌جمهوری آمریکا، بر کالاهایی که از مکزیک و کانادا وارد این کشور می‌شوند تعرفه ۲۵ درصدی و بر واردات از چین، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال خواهد شد.

کاخ سفید این تغییرات را «طرح‌های موقت» معرفی کرده که قرار است از حدود ساعت هشت صبح چهارشنبه ۱۷ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شوند.

نگرانی وال استریت از ضربه تعرفه‌ها به درآمد و فشار تورمی

خبرگزاری رویترز یک‌شنبه ۱۴ بهمن در گزارشی نوشت به نظر می‌رسد بازارهای بورس و اقتصاد مالی هنوز ریسک‌های ناشی از افزایش تعرفه‌ها بر واردات خارجی را به طور کامل در نظر نگرفته‌اند با این‌حال، سرمایه‌گذاران خود را آماده تاثیر منفی بر سود شرکت‌های آمریکایی و فشار بیشتر بر تورم می‌کنند.

اقتصاددانان گلدمن ساکس برآورد کرده‌اند که تعرفه‌های جامع بر کانادا و مکزیک می‌تواند باعث افزایش ۰/۷ درصدی در تورم اصلی و ۰/۴ درصد کاهش در تولید ناخالص داخلی شود.

مارک مالک، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در سیبرت فایننشال نیویورک (Siebert Financial) گفت: «من فکر می‌کنم بازارها به این موضوع واکنش نشان خواهند داد. تا به حال بازار عملا از ترامپ حمایت کرده، اما این روند ممکن است تغییر کند و بازار برای اولین بار مقابل او بایستد.»

تا شنبه و پیش از دستور اعمال تعرفه‌ها، برخی از سرمایه‌گذاران همچنان امیدوار بودند که این روند تنها یک تاکتیک فشار از سوی کاخ سفید باشد و تا زمانی که تعرفه‌ها بر واردکنندگان اعمال نشود، فرصتی برای تغییر نظر رییس‌جمهوری وجود دارد.

ریک مکلر، از دفتر سرمایه‌گذاری چری لِین نیوجرسی (Cherry Lane Investments) گفت: «با هر تاخیری در اجرای طرح، برخی ممکن است آن را همچنان یک ترفند برای مذاکره بدانند.»

ترامپ پیش‌تر گفته بود که هیچ چیزی از سوی سه کشور نمی‌تواند از اعمال تعرفه‌ها جلوگیری کند. هرچند که او، احتمال معافیت نفت وارداتی از کانادا را پیش کشید.

تعرفه‌ها شامل ۱۰ درصد مالیات بر تمام منابع انرژی وارداتی از کانادا به ایالات متحده می‌شود.

استراتژیست‌های بارکلیز قبلا پیش‌بینی کرده بودند که این تعرفه‌ها می‌توانند با تبعاتی مانند اقدام تلافی‌جویانه کشورهای هدف، سود شرکت‌های شاخص اس.‌اند.پی (S&P) ۵۰۰ را ۲/۸ درصد کاهش دهند.

اس.‌اند.پی ۵۰۰ از مهم‌ترین شاخص‌های بازار بورس آمریکاست که شامل ۵۰۰ شرکت بزرگ و معتبر از صنایع مختلف فناوری، سلامت، انرژی و مالی می‌شود. از این شاخص به‌عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد کلی بازار سهام و وضعیت اقتصادی آمریکا استفاده می‌شود.

پتانسیل افزایش قیمت‌های مصرف‌کننده، یک حوزه حساس به ویژه برای سرمایه‌گذارانی است که نگران احیای تورم و توقف کاهش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا هستند.

سرمایه‌گذاران پیش‌بینی می‌کنند که با بازگشایی بازارها در روز دوشنبه ۱۵ بهمن، فروش گسترده‌ای در سهام و دارایی‌های پر ریسک اتفاق بیفتد.

جین گلدمن، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در گروه مالی سِتِرا (Cetera) گفت که ترکیب ارزیابی‌های بالای سهام، تاثیر تعرفه‌ها بر تورم و اثرات آن بر سیاست‌های بانک مرکزی، به کاهش قیمت‌ها و افت بازارها منجر خواهد شد.

با نزدیک شدن شاخص اس.‌اند.پی ۵۰۰ به بالاترین سطح تاریخی خود، استراتژیست‌های Evercore ISI در یادداشتی گفته‌اند که این شاخص ممکن است در کوتاه‌مدت بین سه تا پنج درصد در هر دو جهت تغییر کند.

احتمال افزایش قیمت بنزین در ایالات متحده

گاردین یک‌شنبه در گزارشی نوشت که اعمال تعرفه‌های وارداتی، باعث افزایش هزینه‌های تولید سوخت‌های تصفیه‌شده می‌شود که بخش زیادی از آن احتمالا به مصرف‌کنندگان منتقل خواهد شد.

ترامپ پس از مراسم تحلیفش، ضرب‌الاجلی برای توقف جریان ورود مهاجران غیرقانونی و ماده مخدر فنتانیل به آمریکا تعیین کرد و گفت در غیر این صورت، تعرفه‌هایی بر واردات از کانادا و مکزیک می‌گذارد.

تحلیل‌گران و تاجران سوخت می‌گویند مصرف‌کنندگان آمریکایی به دلیل اعمال تعرفه بر نفت کانادا و مکزیک، شاهد افزایش قیمت‌ها در پمپ بنزین خواهند بود.

این افزایش محتمل در قیمت سوخت، به ماهیت دوگانه اقدامات حمایتی تجاری ترامپ اشاره دارد که از یک سو برای تقویت کسب‌وکار داخلی و فشار به همسایگان آمریکا برای جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر طراحی شده‌اند، اما از سوی دیگر ممکن است در تضاد با وعده‌های او برای مقابله با تورم قرار گیرند.

آمریکا روزانه حدود چهار میلیون بشکه نفت از کانادا وارد می‌کند که ۷۰ درصد آن از سوی پالایشگاه‌های مستقر در ایالت‌های مرکزی و شمالی آمریکا فرآوری می‌شود.

همچنین بیش از ۴۵۰ هزار بشکه نفت از مکزیک وارد می‌شود که عمدتا برای پالایشگاه‌های واقع در سواحل خلیج آمریکا استفاده می‌شوند.

اعمال تعرفه بر این واردات، به معنای افزایش هزینه‌های تولید سوخت‌های فرآوری‌شده مانند بنزین است که بخش عمده‌ای از آن احتمالا به مصرف‌کنندگان آمریکایی منتقل خواهد شد.

پاتریک دِ هان، تحلیل‌گر گازبادی (GasBuddy) گفت قیمت سوخت‌ها به وضوح افزایش خواهد یافت، مگر اینکه نفت و محصولات فرآوری‌شده از این تعرفه‌ها مستثنا شوند.

انجمن سوخت و پتروشیمی آمریکا که نماینده شرکت‌های پالایش نفت ایالات متحده است، روز شنبه اظهار امیدواری کرد تعرفه‌ها قبل از اینکه مصرف‌کنندگان شروع به احساس تاثیر آن کنند، لغو شود.

طبق گفته مقام‌های کاخ سفید، محصولات انرژی از کانادا تنها ۱۰ درصد تعرفه خواهند داشت، اما واردات انرژی از مکزیک تحت تعرفه ۲۵ درصدی قرار خواهد گرفت.

ترامپ در ابتدا برنامه‌ریزی کرده بود که تعرفه ۲۵ درصدی بر تمامی کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک اعمال کند، اما تعرفه نفت کانادا را برای کاهش تاثیر آن بر قیمت‌های انرژی کاهش داد.

این تحولات به‌طور قابل‌توجهی تجارت نفتی متقابل میان آمریکا و همسایگانش را تغییر خواهد داد. بسیاری از پالایشگاه‌های آمریکایی به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که انواع نفت خام سنگین و متوسطی که کانادا تولید می‌کند را فرآوری کنند. همچنین تولید نفت کانادا بیش از نیاز فعلی خود است.

جان لافرژ از موسسه سرمایه‌گذاری ولز فارگو به رویترز گفت نفت تولیدی آلبرتا مشتری زیادی ندارد و پالایشگاه‌های مرکز و شمال آمریکا هم گزینه زیادی برای تامین مواد اولیه خود ندارند.

پالایشگاه‌های سواحل خلیج فارس که برخلاف پالایشگاه‌های مرکز و شمال آمریکا به محموله‌های دریایی دسترسی دارند، احتمالا راحت‌تر می‌توانند جایگزین‌هایی برای انواع نفت خام مکزیکی پیدا کنند.

شرکت‌های فعال در بازار عمده‌فروشی سوخت اعلام کردند که گزینه‌ای جز انتقال هزینه اضافی به مصرف‌کنندگان ندارند، به‌ویژه با توجه به اینکه افزایش حاشیه سود سوخت پس از کرونا در پی مازاد عرضه و کاهش رشد تقاضا به تدریج از بین رفته است.