مذاکرات عراقچی با مقام‌های طالبان درباره بازگشت مهاجران افغانستانی و حق‌آبه هیرمند
عباس عراقچی در سفر به کابل خواستار افزایش روابط تجاری و فرهنگی با طالبان شد و دو موضوع بازگشت مهاجران افغانستانی از ایران و حق‌آبه هیرمند از موضوعات گفت و گوی او با مقامات این گروه بود.
این اولین سفر یک وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به کابل بعد از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان است.
عباس عراقچی، یکشنبه ۷ بهمن، با ملا محمدحسن اخند، رییس‌الوزرای طالبان، دیدار و درباره روابط دو جانبه و بازگشت شهروندان افغانستان از ایران و «ساماندهی»آن‌ها و همچنین حق آبه هیرمند گفت و گو کرد.
در ماه‌های گذشته مقام‌های جمهوری اسلامی از بازداشت و بازگرداندان اتباع افغانستان به این کشور خبر داده‌اند و گزارش هایی نیز در اینباره منتشر شده است.
از جمله ۱۵ دی‌ماه، نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، از اخراج حدود سه میلیون نفر از «اتباع غیرمجاز» طی سه سال گذشته خبر داده بود.
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، نیز در دیدار با عراقچی گفت که ایران و افغانستان دو کشور همسایه و مسلمان هستند که در غم و شادی یکدیگر شریک بوده‌اند.
او اظهار امیدواری کرد که سفر عراقچی به کابل، باعث گسترش روابط طالبان با جمهوری اسلامی شود.
پس از سقوط دولت افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، جمهوری اسلامی یکی از معدود کشورهایی بود که روابط دیپلماتیک خود را با طالبان ادامه داد و تبدیل به یکی از حامیان جدی منطقه‌ای آن شد.
با وجود این روابط دیپلماتیک، هیچ یک از وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی طی سه سال و نیم گذشته به کابل سفر نکردند.
سفر عراقچی دو روز پس از تعلیق کمک های خارجی آمریکا انجام شده است. وزارت خارجه امریکا روز جمعه خبر داده بود که بر اساس فرمان اجرایی دونالد ترامپ، تمامی کمک‌های خارجی به استثنای کمک به اسرائیل و مصر برای ۹۰ روز متوقف خواهد شد.
عراقچی همچنین با سرپرست وزارت دفاع و تعدادی دیگری از وزرای طالبان، جمعی از زنان ایرانی و اعضای شورای علمای شیعه افغانستان دیدار خواهد کرد.
مطرح شدن حق آبه هیرمند در گفت‌و‌گوها
محمد حسین رنجبران مشاور عراقچی گفت که مقامات طالبان در دیدارهای روز یکشنبه تاکید داشتند، «تمام امکانات فنی‌شان را بسیج کرده‌اند که آب‌ها به سمت ایران حرکت کند و هدر نرود.»
امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان، پنجم شهریور ۱۴۰۲ در گفت‌وگوی تلفنی با حسین امیر‌عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشته شده دولت ابراهیم رئیسی، از او دعوت کرده بود به کابل سفر کند.
در آن گفت‌وگوی تلفنی، دو طرف بر سر توزیع و مدیریت آب رودخانه هیرمند و به ویژه حق‌آبه ایران بحث و رایزنی کرده بودند.
ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی که در حادثه سقوط بالگرد کشته شد، اواخر اردیبهشت سال گذشته در مورد حق‌آبه به مقام‌های طالبان «اخطار» داد و پس از آن، نماینده ویژه او در امور افغانستان، ضرب‌الاجلی یک ماهه برای طالبان تعیین کرد که به سرانجام نرسید.
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، ۲۱ دی امسال و پس از سفر به استان سیستان و بلوچستان، در یک مصاحبه تلویزیونی تاکید کرد این حق‌آبه را در گفت‌و‌گو با مقام‌های طالبان پیگیری می‌کند.
