جیمی کارتر، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا در ۱۰۰ سالگی درگذشت

فرزند جیمی کارتر، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا در بیانیه‌ای خبر داد این برنده جایزه صلح نوبل، در سن ۱۰۰ سالگی درگذشت. او که در سال ۱۹۷۶ به عنوان رییس‌جمهور ایالات متحده انتخاب شد روز یکشنبه در خانه‌اش در شهر پلینز در ایالت جورجیا از دنیا رفت.

پسر جیمی کارتر مرگ او را تایید کرد اما دلیل مشخصی برای آن اعلام نکرد. بر اساس بیانیه‌ای که مرکز کارتر در فوریه ۲۰۲۳ منتشر کرد، رییس‌جمهور پیشین پس از چندین دوره بستری در بیمارستان تصمیم گرفت از ادامه درمان‌های پزشکی خودداری کرده و باقی عمرش را در خانه تحت مراقبت‌های حمایتی سپری کند. او در سال‌های اخیر به دلیل ابتلا به نوعی ملانوم تهاجمی تحت درمان بود؛ بیماری‌ای که تومورهای آن به کبد و مغز او گسترش یافته بودند.

کاخ سفید در بیانیه‌ای کارتر را «دوستی عزیز» توصیف کرد و نوشت: «آنچه جیمی کارتر را استثنایی می‌کند این است که میلیون‌ها نفر در سراسر آمریکا و جهان که هرگز او را ملاقات نکرده‌اند، او را دوستی عزیز می‌پنداشتند.»

دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، هم ضمن تسلیت به خانواده او و با اشاره به اینکه «از نظر فلسفی و سیاسی با او به شدت مخالف» بوده است، گفت: «او سخت کار کرد تا آمریکا را جای بهتری بسازد و به خاطر این تلاش‌ها، بیشترین احترام را برای او قائلم.»

کاخ سفید اعلام کرد جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، ۹ ژانویه ۲۰۲۵ را برای جیمی کارتر، رییس‌جمهوری پیشین، به عنوان روز ملی عزاداری در سراسر ایالات متحده تعیین کرده است.

ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام نیز با اشاره به کار جیمی کارتر در مورد توافقنامه کمپ دیوید که باعث شد مصر و اسرائیل به هم نزدیک شوند، او را «دولتمردی واقعی که دنیا را بهتر کرد» توصیف کرد، و نوشت او «قدرت گفتگو و امید در دستیابی به صلح پایدار را به اثبات رساند».

آخرین حضور عمومی کارتر در مراسم خاکسپاری همسرش در پلینز بود، جایی که او در ردیف اول و روی صندلی چرخ‌دار نشست. آخرین عکس منتشرشده از او هم در بیرون خانه‌اش گرفته شده، که او را همراه با خانواده و دوستان در حال تماشای پروازی نمایشی به مناسبت صدسالگی‌اش نشان می‌دهد. همسر او، روزالین کارتر، در روز ۱۹ نوامبر سال ۲۰۲۳ (۲۸ آبان ۱۴۰۲) در سن ۹۶ سالگی درگذشت. جیمی و روزالین کارتر بیش از ۷۷ سال زندگی مشترک داشتند و طولانی‌ترین ازدواج یک رییس‌جمهور را در تاریخ ایالات متحده به ثبت رساندند.

پیش از رییس‌جمهور شدن، کارتر، کشاورز بادام‌زمینی از یک شهر کوچک، کهنه‌سرباز نیروی دریایی ایالات متحده و فرماندار ایالت جورجیا از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۵ نیز بود.

او که هم‌زمان با وقوع انقلاب در ایران رییس‌جمهور بود، شب سال نوی میلادی ۱۹۷۸ را در کاخ نیاوران مهمان محمدرضا شاه پهلوی بود و حدود دو سال بعد انقلابیون دیپلمات‌های او را در تهران گروگان گرفتند.

به عنوان سی‌ونهمین رییس‌جمهور آمریکا، دوران کارتر با اکثریت قاطع دموکرات‌ها در کنگره گذشت، اما در کشوری که به‌تدریج گرایش‌های محافظه‌کارانه بیشتری پیدا می‌کرد. چهار سال پس از آغاز دوران ریاست‌جمهوری‌اش، کارتر در تلاش برای انتخاب مجدد، با اختلافی چشمگیر، در مقابل رونالد ریگان، یکی از محافظه‌کارترین چهره‌های سیاسی آن دوران شکست خورد.

هنگامی که کارتر در ماه ژانویه ۱۹۸۱ واشینگتن را ترک کرد، بسیاری او را رییس‌جمهوری متوسط و حتی در مواردی ناموفق می‌دانستند و فهرست مشکلاتی که در دوران ریاست‌جمهوری او رخ داد، طولانی است.