خسارت تعطیلات برنامهریزی نشده به اقتصاد ایران، روزانه ۵ هزار میلیارد تومان
دور جدید تعطیلی بسیاری از مراکز دولتی در استانهای کشور از دوشنبه ۱۹ آذر آغاز شده است که تاثیر هر روز از این تعطیلات بر اقتصاد ایران، خسارتی برابر دستکم پنج هزار میلیارد تومان است.
تعطیلی برنامهریزی نشده، آخرین حلقه از زنجیره بحران در جمهوری اسلامی است که همزمان به بحران موجود دامن میزند و آن را تشدید میکند.
بر اساس اطلاعیه مراجع رسمی، این تعطیلات به دلیل کمبود انرژی -که آن را «ناترازی» میخوانند- و آلودگی هوا است.
در تابستان که ادارات، شهرکهای صنعتی و واحدهای تجاری به دلیل کمبود برق مکررا تعطیل میشدند، ناصر بیکی، رییس اتاق بازرگانی اراک، در جریان یک مراسم رسمی در ششم مرداد گفت: «کشور بابت هر روز تعطیلی متحمل خسارت پنج هزار میلیارد تومانی میشود.»
از ۱۸ آذر ماه، دور جدید تعطیلات در کشور آغاز شده است که شروع آن با تعطیلی در استان البرز به دلیل آلودگی هوا بود.
۲۰ آذر استانداری تهران اعلام کرد مدارس، دانشگاهها و ادارات به دلیل آلودگی هوا در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه تعطیل خواهند شد.
بعد از جمعه ۲۳ آذر، پایتخت کشور تنها یک روز کاری (در روز شنبه) داشت که در همان روز اعلام شد تهران دوباره از یکشنبه ۲۵ آذر تعطیل خواهد بود و این تعطیلی در سایر نقاط کشور هم اعلام و اجرا شد.
در استانهای سردسیر دلیل تعطیلی کاهش دما و در استانهای دیگر، آلودگی هوا اعلام شد.
مراکزی هم که تعطیل نیستند -مثل کارگاههای کوچک- به دلیل نبود انرژی یا قطع مکرر برق عملا کاری از پیش نمیبرند.
به این ترتیب در هفت روز تعطیلی اخیر، دستکم ۳۵ هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران خسارت وارد شده است.
بحران فعلی در ایران با انباشت مشکلات برای سالهای پیاپی و عدم سرمایهگذاری مناسب در بخش انرژی پدید آمده است. بحرانی که رفع آن در بخش نفت و گاز نیاز به ۲۵۰ میلیارد دلار و در بخش برق نیاز به ۱۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری دارد.
جمهوری اسلامی پیش از این در فروش نفت به طور عادی ناتوان بود و با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ابتدای بهمن ماه، به مراتب با مشکلات جدیتری روبهرو خواهد شد. موضوعی که مقامهای تهران هم از آن مطلع و در تلاش هستند به هر قیمتی، باقی مانده نفت ارسالی به پالایشگاههای کوچک چین را به پول تبدیل کنند.
در داخل، قیمت بسیاری از محصولات نظیر سیمان، به دلیل کسری انرژی افزایش یافته است.
این دست افزایش قیمتها در ادامه به بخشهای دیگر از جمله ساختمان سرایت میکند.
به گفته فعالان بخش صنعت، با روندی که از تابستان آغاز شده، واحدهای صنعتی کوچک از شش روز هفته، تنها دو تا سه روز فعال هستند. این در حالی است که مالکان باید حقوق کارگران را کامل پرداخت کنند.
خسارتهای موجود محدود به شهرکهای صنعتی نیست و حتی نانواییها در شهرها نیز از دو سو متحمل خسارت شدهاند: از طرفی به دلیل نبود انرژی تولید آنها کاهش یافته و از طرف دیگر، خمیری که دولت مدام در تلاش برای کاهش یارانه آن است و برای اختصاص آرد آن، میلیاردها تومان صرف سامانه «نانینو» کرد، هدر میرود.
در چنین شرایطی، دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، با افزایش ۳۹ درصدی، درآمد مالیاتی را ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان پیشبینی کرده است.
واحدهایی که مدام در تعطیلی متحمل خسارت میشوند، برای پرداخت مالیات دچار چالش خواهند شد و در صورت عدم تحقق درآمد مالیاتی مورد انتظار دولت، بودجه با کسری روبهرو میشود.
با توجه به شرایط موجود، واحدهای صنعتی، تجاری و خدماتی کشور، تاب فشار بیشتر را ندارند.