خروج ۱۳ نیروگاه از مدار؛ تعطیلی‌ها موجب «مصرف بیشتر بنزین و آلودگی بیشتر» شده است
در حالی که وزیر نیرو در دولت پزشکیان اعلام کرده ۱۳ نیروگاه در نیمه شمالی کشور با مشکل سوخت مواجه هستند و از مدار خارج شده‌اند، استاندار تهران گفته که تصمیم دولت برای تعطیلی‌ها در تهران فقط «بحران را از یک نقطه به نقطه دیگر برده» و مصرف سوخت را افزایش داده است.
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو چهارشنبه، ۲۸ آذر، اعلام کرد: «در صورت کمبود سوخت، ممکن است مجبور به اعمال خاموشی شویم، اما تلاش خواهد شد که خاموشی‌ها به کمترین حد ممکن برسد.»
او افزود: «حدود ۱۲ تا ۱۳ نیروگاه در نیمه شمالی کشور با مشکل سوخت مواجه هستند، در حالی که وضعیت در نیمه جنوبی بهتر است.»
هم‌زمان محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، چهارشنبه به صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت که بر خلاف هدف اعلام شده از سوی دولت برای تعطیلی‌ها که کاهش مصرف سوخت و انرژی بود، این تعطیلی‌ها موجب افزایش مسافرت‌ها، ترافیک بیشتر و افزایش بنزین و در نتیجه موجب افزایش آلودگی بیشتر شده است.
او تاکید کرد که علاوه بر این، در دوران تعطیلی‌ها مصرف گاز و برق به میزان سابق ادامه داشته است.
معتمدیان همچنین گفت که موتورسیکلت‌های فرسوده بیشترین نقش را در آلودگی هوای پایتخت دارند.
با ادامه بحران کمبود انرژی در ایران، مقام‌های دولت در تهران و شماری از استانهای دیگر مدارس را برای روز پنجشنبه تعطیل و غیرحضوری اعلام کردند.
به‌دلیل بالا رفتن شاخص آلودگی هوای تهران، بازی‌های فوتبال در این استان نیز که قرار بود طی روزهای پنجشنبه و جمعه برگزار شود، لغو شد.
حسین کرمانپور، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، هشدار داد که در روزهایی که شاخص آلودگی هوا بالا می‌رود، در شهرهایی که درگیر این پدیده هستند، آمار مراجعات بیماران قلبی – عروقی تا ۱۰۰ درصد افزایش می‌یابد.
او افزود: «حتی در شهرهایی که آلودگی بیشتر است نیز این آمار به میزان ۱۵۰ تا ۱۶۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.»
هم‌زمان مدیرکل انتقال خون استان تهران اعلام کرد که در پی آلودگی هوا و سرمای شدید، مراجعه شهروندان برای اهدای خون کاهش شدید یافته است.
منتظر شبر در این زمینه خطاب به شهروندان گفت: «از مردم می‌خواهم نسبت به اهدای خون اقدام کنند.»
از ۱۸ آذر ماه، دور جدید تعطیلات در کشور آغاز شده است که شروع آن با تعطیلی در استان البرز به دلیل آلودگی هوا بود.
۲۰آذر استانداری تهران اعلام کرد مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات به دلیل آلودگی هوا در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه تعطیل خواهند شد.
بعد از جمعه ۲۳ آذر، پایتخت کشور تنها یک روز کاری (در روز شنبه) داشت که در همان روز اعلام شد تهران دوباره از یک‌شنبه ۲۵ آذر تعطیل خواهد بود و این تعطیلی در سایر نقاط کشور هم اعلام و اجرا شد.
در استانهای سردسیر دلیل تعطیلی کاهش دما و در استانهای دیگر، آلودگی هوا اعلام شد.
هم‌زمان با این تعطیلی‌ها، قطعی برق و گاز مشکلات عمده‌ای را برای مردم ایجاد کرده است.
با ادامه بحران انرژی و سوخت، شرکت گاز تهران اعلام کرد ۳۹۰ استخر عمومی و خانگی در این استان تعطیل شدند. معاون این شرکت گفت که فقط فعالیت استخرهای در اختیار تیم‌های ملی و اماکن مخصوص ارائه خدمات به مجروحان جنگ ادامه دارد.
در این شرایط، مقامات دولتی از سیاست‌ها و تصمیم‌های دولت دفاع می‌کنند. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در خصوص قطع برق در کشور گفت: «شروع صرفه‌جویی در مصرف برق و قطع برق منازل که شاهد آن هستیم به جهت این بود که به صنعت کمک شود و برق صنعت قطع نشود.»
او افزود: «امیدواریم با تسهیلاتی که دولت دارد، صنعت کمترین آسیب را ببیند.»
محسن پاکنژاد، وزیر نفت دولت پزشکیان نیز عملکرد کارکنان و مسئولان این وزارتخانه در حوزه مدیریت و تامین انرژی را «بی‌نظیر و عالی» خواند و در واکنش به انتقاد شهروندان از کمبود و بحران انرژی گفت کسانی که در فضای مجازی اعتراض می‌کنند «مردم نیستند».
معصومه ابتکار، رییس پیشین سازمان محیط زیست، با اشاره به بحران انرژی گفت در بسیاری کشورهای اروپایی سیستم گرمایش مرکزی چند ساعت بیشتر گرمای خانه‌ها را تامین نمی‌کند و بقیه ساعات افراد باید لباس گرم بپوشند و در و پنجره‌ها را ببندند تا دوباره نوبت گرمایش آن‌ها فرا برسد.
خسارت اقتصادی روزانه دور جدید تعطیلی بسیاری از مراکز دولتی در استانهای کشور برابر با دست‌کم پنج هزار میلیارد تومان ارزیابی شده است.
به گفته فعالان بخش صنعت، با روندی که از تابستان آغاز شده، واحدهای صنعتی کوچک از شش روز هفته، تنها دو تا سه روز فعال هستند. این در حالی است که مالکان باید حقوق کارگران را کامل پرداخت کنند.
خسارت‌های موجود محدود به شهرک‌های صنعتی نیست و حتی نانوایی‌ها در شهرها نیز از دو سو متحمل خسارت شده‌اند: از طرفی به دلیل نبود انرژی تولید آن‌ها کاهش یافته و از طرف دیگر، خمیری که دولت مدام در تلاش برای کاهش یارانه آن است و برای اختصاص آرد آن، میلیاردها تومان صرف سامانه «نانینو» کرد، هدر می‌رود.
در چنین شرایطی، دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، با افزایش ۳۹ درصدی، درآمد مالیاتی را ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی کرده است.
واحدهایی که مدام در تعطیلی متحمل خسارت می‌شوند، برای پرداخت مالیات دچار چالش خواهند شد و در صورت عدم تحقق درآمد مالیاتی مورد انتظار دولت، بودجه با کسری روبه‌رو می‌شود.
با توجه به شرایط موجود، واحدهای صنعتی، تجاری و خدماتی کشور، تاب فشار بیشتر را ندارند.
بحران فعلی در ایران با انباشت مشکلات برای سال‌های پیاپی و عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش انرژی پدید آمده است. بحرانی که رفع آن در بخش نفت و گاز نیاز به ۲۵۰ میلیارد دلار و در بخش برق نیاز به ۱۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دارد.
جمهوری اسلامی پیش از این در فروش نفت به طور عادی ناتوان بود و با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ابتدای بهمن ماه، به مراتب با مشکلات جدی‌تری روبه‌رو خواهد شد. موضوعی که مقام‌های تهران هم از آن مطلع و در تلاش هستند به هر قیمتی، باقی مانده نفت ارسالی به پالایشگاه‌های کوچک چین را به پول تبدیل کنند.
