آغاز قطع گسترده برق در شماری از استان‌ها به دلیل نبود سوخت کافی برای نیروگاه‌ها
شرکت‌های توزیع نیروی برق در چندین استان از جمله اردبیل، کرمانشاه و خراسان رضوی اعلام کردند که قطعی برق در سراسر این استان‌ها از ساعت ۹ صبح یک‌شنبه ۲۰ آبان اعمال شده است. برخلاف گزارش‌های قبلی، قطعی برق پایتخت نیز از روز جاری آغاز شد.
شرکت توزیع نیروی برق روز یک‌شنبه ۲۰ آبان اعلام کرد در راستای تصمیم دولت مبنی بر اعمال خاموشی برنامه‌ریزی شده در کشور، زمان خاموشی مشترکان تهرانی برای هر مشترک به‌صورت پیامک ارسال می‌شود.
در این روز سایت اطلاع‌رسانی توزیع نیروی برق تهران بزرگ اطلاعیه جدول خاموشی را منتشر کرد.
در این جدول خاموشی‌های روز نخست استان تهران تنها شامل مناطق حاشیه‌ای مانند پاکدشت، اسلام‌شهر، پرند، شهر ری، شهر قدس، شهریار، اندیشه، رباط‌کریم، خاوران، ورامین و قرچک است.
هر نوبت خاموشی در پایتخت یک بازه زمانی دو ساعته است.
صبح یک‌شنبه و با انتشار برنامه زمان‌بندی قطع برق در بخش خانگی و تجاری پایتخت، سایت شرکت توزیع نیروی برق تهران از دسترس خارج شد.
برنامه خاموشی‌ها بین ساعت ۹ تا ۱۷ خواهد بود و توزیع بی‌برقی قرار است به صورت منظم انجام شود.
روز شنبه ۱۹ آبان، رسانه‌های داخلی گزارش دادند که به دلیل نبود سوخت کافی برای نیروگاه‌ها، قطعی برق در سراسر کشور آغاز خواهد شد.
مسعود پزشکیان در روزهای قبل دستور داده بود مازوت‌سوزی در سه نیروگاه متوقف و به جای آن خاموشی زمان‌بندی شده اعمال شود.
به گفته عبدالرضا تقوی، رییس هیات مدیره تولید برق منطقه مرکزی، با آغاز این طرح از روز جاری، مازوت‌سوزی در نیروگاه شازند قطع شد.
تقوی گفت اکنون روزانه ۱/۸ میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه شازند اختصاص پیدا می‌کند اما آن‌ها درخواست تخصیص سهمیه کامل گاز کامل را دارند.
در روزهای اخیر خبرگزاری‌های رسمی اعلام کردند به دستور رییس دولت، مازوت‌سوزی در سه نیروگاه اراک، اصفهان و کرج متوقف می‌شود.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم نیز روز ۱۷ آبان با انتشار پستی در ایکس نوشت می‌توان برای مدتی محدود، «خاموشی منظم» را جایگزین «تولید سم» برای عموم شهروندان کرد.
در همین راستا، رضا سپه‌وند، عضو کمیسیون انرژی مجلس روز یک‌شنبه گفت اگر مازوت‌سوزی انجام نشود تنها راه، قطعی زمان‌بندی برق و گاز خانگی و صنعتی است و افزود: «جز مازوت، منبع دیگری نداریم که بخواهیم برای تامین گاز در ماه‌های آینده استفاده کنیم.»
او افزود: «تجربه قطع برق صنعتی را در تابستان داشتیم که بخش صنعت و کشاورزی ضربه خورد و قطعی‌های مکرر مشکلات زیادی هم برای بخش خانگی ایجاد کرد.»
خبرگزاری ایسنا روز یک‌شنبه به نقل از مسئولان «ذی‌ربط» نوشت که باوجود آغاز خاموشی بخش‌های خانگی و تجاری، تاکنون درباره اعمال محدودیت برای صنایع تصمیم‌گیری نشده است.
در روزهای گذشته چهره‌های دولتی، رسانه‌های وابسته به دولت و حامیان پزشکیان در تلاش‌اند اعمال خاموشی‌های زمان‌بندی شده و سراسری را که یادآور سال‌های دهه ۶۰ است، علاوه بر توجیه، ستایش کنند و آن را یکی از دستاورد‌های دولت جدید بنامند.
محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی پزشکیان نیز مردم را مقصر ناترازی‌ها و مازوت‌سوزی خوانده و گفت شهروندان برای کم‌کردن خاموشی‌ها باید چند درجه هوای خانه را کاهش دهند و گاز و برق کمتری مصرف کنند.
او همچنین بخشی از مشکل را «ارزانی شدید» و یارانه حامل‌های انرژی دانست.
حسنعلی تقی‌زاده، رییس هیات مدیره سندیکای برق اواخر شهریور ماه خطاب به مسئولان هشدار داده بود: «اگر با این دست فرمان جلو بروید، سال آینده ناترازی به ۲۵ هزار مگاوات می‌رسد.»
تقی‌زاده گفته بود: «مردم را مقصر ندانید، الکی نگویید مصرف مردم زیاد است. متوسط مصرف سرانه ایرانیان هزار و ۲۲ کیلووات ساعت در سال، در اروپا دو هزار و ۱۲۰ کیلووات ساعت است. مردم ما نسبت به کل دنیا برق را خیلی کم مصرف می‌کنند، اما عادت داریم گناه را گردن مردم بیندازیم.»
طبق آمارهای شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و با احتساب مجموع مازوت و گازوئیل، ذخایر سوخت مایع نیروگاهی کشور در شهریور ۱۴۰۳ نسبت به شهریور سال گذشته، ۳۶ درصد کاهش داشته است.
خبرگزاری فارس نیز روز یک‌شنبه در گزارشی با استناد به داده‌های وزارت نیرو نوشت از شهریور امسال فرآیند پر شدن ذخایر سوخت مایع نیروگاه‌ها متوقف شده و به مرور، حجم این ذخایر به یک‌سوم رسیده است.
بر اساس این گزارش، تامین گاز نیروگاه‌ها در دو هفته اول آبان جاری ۳۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ کم شد و ذخیره گازوئیل نیروگاه‌ها هم به کمتر از هزار و ۲۶۰ میلیون لیتر رسید تا شبکه برق ایران در یک قدمی شرایط فوق‌اضطراری قرار گیرد.
در ایران ۸۰ درصد برق به وسیله نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که این نیروگاه‌ها برای این تولید، بدون ایجاد وضعیت ناسالم آلودگی هوا، عمدتا به گاز متکی‌اند.
در وضعیتی که گاز یا گازوئیل در دسترس نباشد، نیروگاه‌ها به سمت استفاده از مازوت حرکت می‌کنند.
در مازوت مقادیر بالایی گوگرد و سایر ترکیبات سمی وجود دارد که سوزاندن آن منجر به تولید حجم زیادی از ذرات معلق و گازهای سمی می‌شود.
این آلاینده‌ها تاثیری مستقیم بر آلودگی هوا دارند و افزایش آن‌ها در هوای تنفسی، خطر بیماری‌های تنفسی و قلبی-عروقی را افزایش می‌دهد.
زمستان سال ۱۴۰۱ نیز خاموشی‌های گسترده‌ای در سراسر کشور رخ داد که علت آن ناتوانی شبکه تولید و انتقال در تامین گاز نیروگاه‌ها بود.