تحلیل

مبارزه عریان دختر ایران با جمهوری اسلامی

مراد ویسی
مراد ویسی

تحلیل‌گر ارشد در ایران‌اینترنشنال

آهو دریایی؛ ارتشی تک نفره در مقابل حجاب اجباری. ارتشی تک نفره در مقابل ارزش‌های تحمیلی یک حکومت بر مردم. ارتشی تک نفره که فراتر از مخالفت با حجاب اجباری، به جنگ ارزش‌ها، هنجارها و تابوهای تحمیلی بر زنان یک جامعه رفت. اعتراضی که عصیان بود. عصیانی عریان که تحسین برانگیز شد.

آهو دریایی، این دختر جسور، در اعتراض به حجاب اجباری و تحمیل آن، در میان محوطه دانشگاه، لباس خود را از تن درآورد که این اقدام او به سرعت با حمایت وسیع مردم مواجه شد.

ضرب‌المثل قدیمی فارسی می‌گوید: «هر چیزی از نازکی پاره می‌شود، ظلم از کلفتی.»

اقدام آهو دریایی دقیقا مصداق این حکمت است؛ یعنی در شرایطی که حکومت، هر لحظه و هر جا در پی تحمیل حجاب اجباری به زنان است و می‌پندارد که با این فشارها آنان را به عقب می‌راند، یک حرکت ناگهانی و نمادین، تمامی رشته‌های حکومتی را پنبه می‌کند.

بعضی اقدامات به نماد تبدیل می‌شوند و این یکی از همان حرکات بود.

شجاعت در این اعتراض و عصیانی که احترام را برانگیخت، بخش بزرگی از جامعه را با خود همراه کرد.

استیصال تمام دستگاه‌های سرکوبگر در برابر دختری با دستان خالی، نشان‌دهنده قدرت این اقدام بود که ساختار حجاب اجباری را از بالا تا پایین به چالش کشید.

این حرکت شجاعانه و بازتاب گسترده‌اش، هم در داخل و هم در خارج، به‌خوبی نشان داد که تلاش‌های طولانی حکومت برای تدوین قانون جدید حجاب اجباری و بازگرداندن زنان به دوران پیش از جنبش مهسا، شکست خورده است.

این اقدام ثابت کرد که از رهبر گرفته تا قوه قضاییه، مجلس شورای اسلامی، نیروهای انتظامی و دادگاه‌ها، همه در برابر موج جدیدی که به راه افتاده، ناتوان‌اند.

موجی که زنان برای احقاق حقوق خود از جمله حق پوشش اختیاری ایجاد کرده‌اند، با بگیر و ببند مهار نمی‌شود.

حاکمیت ممکن است فکر کند با سرکوب می‌تواند این جریان را متوقف کند اما این سرکوب‌ها تنها به آتش زیر خاکستر می‌ماند و ناگهان از جایی که انتظارش نمی‌رود، شعله‌ور می‌شود. از یک دانشگاه و از جانب یک دختر از میان هزاران دختر و زن ایرانی که با شجاعتی مثال‌زدنی و ارتشی یک‌نفره، صدها هزار نیروی انتظامی، اطلاعاتی و امنیتی حامی حجاب اجباری و گشت ارشاد را شکست می‌دهد.

حرکت آهو دریایی نشانگر جسارت فزاینده زنان در اعتراض به حجاب اجباری است. جامعه به طور کلی شجاع‌تر و معترض‌تر شده اما باز هم این زنان هستند که مانند جنبش «زن، زندگی، آزادی» نقشی پررنگ‌تر و جسورانه‌تر در این اعتراضات دارند.

جامعه نیز این شجاعت را می‌پذیرد و تحسین می‌کند و با آن همدلی بیشتری نشان می‌دهد. این جسارت تنها اعتراض نیست، نوعی عصیان است. عصیانی تحسین‌برانگیز که از سوی کسانی حمایت می‌شود که شاید خودشان نتوانند به طور مستقیم عصیان کنند اما با آن هم‌دل هستند.

جامعه ما در وضعیت آمادگی برای اعتراض است و حتی در جایی که خود قادر به اعتراض نیست، از جسارت، شجاعت و عصیان در برابر ظلم حمایت می‌کند.

بازتاب وسیع اعتراضات اخیر و حمایت ملی از آهو دریایی در ساعات گذشته نیز نشان‌دهنده این حمایت و همدلی است.

در این میان، حکومت به استیصال تلاش کرده تا آهو دریایی را به بیمارستان روان‌پزشکی بفرستد اما آهو دریایی نشان داد که اتفاقا آدم سالم کسی است که در برابر ظلم ایستاده. انسان سالم گاه عصیان می‌کند. در لحظه‌های عادی، مانند بقیه مردم زندگی می‌کند اما در مواقع لازم، شجاعت و عصیان نشان می‌دهد.

جامعه ما پر از همین آدم‌های عادی و شجاع است که هر لحظه ممکن است دست به عصیان بزنند.

این نوع برخورد حکومت با معترضان، روش نخ‌نما و تکراری دیکتاتورهاست. همان‌طور که نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی بسیاری از روش‌های سرکوب را از سرویس‌های اطلاعاتی روسیه و مربیان روسی خود آموخته‌اند، این تاکتیک فرستادن مخالفان شجاع به مراکز روان‌پزشکی نیز از همان‌جا وام گرفته شده است.

در روسیه، مخالفان به مراکز روانی فرستاده می‌شوند و آن‌ها را تحت تاثیر داروهای روان‌گردان قرار می‌دهند و تا زمانی که «پزشکان اطلاعاتی» اجازه ندهند، در همان مراکز نگه‌شان می‌دارند.

این پزشکان که همکار نهادهای اطلاعاتی هستند، افراد سالم را بیمار جلوه می‌دهند و عملا بیمار می‌کنند تا هیچ‌کس جرات مخالفت با حکومت را نداشته باشد.

این تاکتیک رسوا که اکنون حکومت قصد دارد در قبال آهو دریایی نیز به‌کار گیرد، نشانه‌ای از درماندگی حکومت است.

مردم از آهو دریایی حمایت کرده‌اند و برخی وکلا نیز آمادگی خود را برای دفاع از حقوق او اعلام کرده‌اند.

نباید فراموش کنیم که آهو دریایی در ابتدا از حق خود و در سطحی بالاتر از حق زنان و حتی حق انسان‌ها دفاع کرده است. جامعه نیز نباید او را تنها بگذارد.