موشک فالکون-۹ اسپیس ایکس برای پرتاب فضاپیمای هرا به مدار زمین می‌رود

بر اساس اعلام سازمان هوانوردی فدرال آمریکا (اِف‌‌اِی‌‌اِی)، قرار است روز دوشنبه ۱۶ مهر، موشک فالکون-۹ شرکت اسپیس ایکس برای پرتاب فضاپیمای «هرا» که متعلق به آژانس فضایی اروپاست، از فلوریدا به فضا بازگردد.

این ماموریت در ساعت ۱۰:۵۲ صبح به وقت محلی (۱۴:۵۲ به وقت گرینویچ) از پایگاه فضایی کیپ کاناورال انجام خواهد شد.

سازمان اف‌‌ای‌‌ای (FAA) روز یک‌شنبه اعلام کرد فالکون-۹ اسپیس ایکس تنها مجاز به بازگشت به مدار برای ماموریت برنامه‌ریزی‌ شده «هرا» است که در تاریخ ۱۶ مهر انجام می‌شود.

فالکون-۹

موشک فالکون-۹ شرکت اسپیس ایکس یک موشک دو مرحله‌ای است که برای حمل محموله‌ها (مانند ماهواره‌ها و فضاپیماها) به فضا طراحی شده است.

هر یک از این دو مرحله نقش خاصی در فرآیند پرتاب و رساندن محموله به مدار دارند.

مرحله اول: مرحله اول مسئول تولید نیروی رانش اولیه است که موشک را از زمین بلند می‌کند و از جو زمین عبور می‌دهد.

مرحله اول فالکون-۹ به گونه‌ای طراحی شده که پس از جداسازی، به زمین بازگردد.

این بازگشت معمولا یا به صورت عمودی روی یک سکوی شناور در اقیانوس یا روی خشکی انجام می‌شود.

اسپیس ایکس این مرحله را برای کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی موشک، بارها مورد استفاده مجدد قرار داده است.

مرحله دوم: پس از جداسازی مرحله اول، مرحله دوم فعال می‌شود و محموله را به مدار مورد نظر می‌رساند.

بر خلاف مرحله اول، مرحله دوم به طور معمول بازیابی نمی‌شود. پس از تکمیل ماموریت، این مرحله یا در فضا باقی می‌ماند یا به صورت کنترل‌شده به جو زمین بازمی‌گردد و در یک منطقه امن (معمولا اقیانوس) سقوط می‌کند.

به گفته اف‌‌ای‌‌ای، با توجه به این‌که مرحله دوم موشک فالکون-۹ در این ماموریت به زمین باز‌نمی‌گردد، خطرات احتمالی برای عموم به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

پس از نقص فنی مرحله دوم موشک فالکون-۹ در ماموریت «خدمه-۹» ناسا و سقوط تقویت‌کننده در منطقه‌ای خارج از محدوده ایمن تایید شده، این سازمان دستور داد که اسپیس ایکس باید علت این مشکل را بررسی کند.

این حادثه باعث توقف سومین پرتاب فالکون-۹ طی سه ماه گذشته شده است.

شامگاه پنج‌شنبه ۲۳ تیر، فالکون-۹ با محموله‌ای از ۲۰ ماهواره استارلینک، از پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ در کالیفرنیا پرتاب شد اما حدود یک ساعت بعد، احتراق مرحله دوم راکت انجام نشد.

ماهواره‌های استارلینک آزاد شدند اما به‌جای مدار پایدار و بلندمدت، در مداری بسیار نزدیک به زمین قرار گرفتند که این در نهایت باعث می‌شود به زودی وارد جو زمین شوند و بسوزند.

ماموریت هرا

فضاپیمای هرا ماموریت دارد تا تاثیرات برخورد فضاپیمای «دارت» ناسا با سیارک دیمورفوس را بررسی کند.

این آزمایش در سال ۲۰۲۲ برای بررسی سیستم دفاع سیاره‌ای و تغییر مسیر اجرام فضایی انجام شد و اولین باری بود که یک فضاپیما توانست حرکت یک جسم آسمانی را تغییر دهد.

سیارک دیمورفوس، قمر سیارک دیدیموس، از سیارک‌های نزدیک زمین است.

ماموریت هرا قرار است اطلاعاتی برای ماموریت‌های آینده به منظور انحراف سیارک‌ها و جلوگیری از تهدیدهای احتمالی برخورد اجرام فضایی با زمین فراهم کند.

فالکون-۹ در سال ۲۰۲۱ فضاپیمای دارت را به فضا پرتاب کرده بود.

نقص فنی اسپیس ایکس

سازمان هوانوردی فدرال آمریکا در تاریخ ۳۰ سپتامبر اعلام کرد که اسپیس ایکس باید علت نقص مرحله دوم موشک خود را در ماموریت ناسا بررسی کند.

این سازمان ۱۷ سپتامبر نیز اعلام کرد که قصد دارد اسپیس ایکس را به دلیل نقض مقررات پیش از دو پرتاب فالکون-۹ در سال ۲۰۲۳، مبلغ ۶۳۳ هزار دلار جریمه کند.

مایک ویتاکر، مدیر سازمان هوانوردی فدرال آمریکا، در تاریخ ۲۴ سپتامبر گفت: «آن‌ها (اسپیس ایکس) بیش از ۲۰ سال است فعالیت می‌کنند و باید در بالاترین سطح ایمنی عمل کنند.»

اسپیس ایکس در واکنش به این اظهارات گفت که این شرکت «ایمن‌ترین و قابل اعتمادترین ارائه‌دهنده پرتاب در جهان» است و «کاملا متعهد به ایمنی در تمامی عملیات‌ها»ست.

در ماه فوریه ۲۰۲۳، سازمان هوانوردی فدرال آمریکا جریمه‌ای به مبلغ ۱۷۵ هزار دلار علیه اسپیس ایکس به دلیل عدم ارسال برخی اطلاعات ایمنی قبل از پرتاب ماهواره‌های استارلینک در اوت ۲۰۲۲ پیشنهاد کرد که این شرکت جریمه را پرداخت کرد.

با این حال پنج‌شنبه ۲۲ شهریور، جرد آیزاکمن، میلیاردر ۴۱ ساله و سارا گیلیس، مهندس ۳۰ ساله اسپیس‌ ایکس، با خروج از کپسول اسپیس‌ ایکس، اولین راهپیمایی فضایی خصوصی جهان را انجام دادند و در این ماموریت جسورانه، به پیشرفت فن‌آوری‌های فضایی خصوصی کمک کردند.