کشف عجیب تلسکوپ جیمز وب: کهکشانی با گازهای داغتر از ستارگانش
اخترشناسان موفق به کشف یک کهکشان عجیب و بیسابقه در اوایل جهان شدند که میتواند به درک بهتر انسان از آغاز کیهانی کمک کند. این کهکشان با نام جیاس-اندیجی-۹۴۲۲ تقریبا یک میلیارد سال پس از مهبانگ تشکیل شده و گاز موجود در آن، نسبت به ستارگان آن به طور بیسابقه درخشانتر است.
طیف نوری خاص و بیسابقه این کهکشان توجه دانشمندان را جلب کرده و نشان میدهد که گاز موجود در کهکشان، نسبت به ستارگان آن درخشانتر است.
الکس کامرون، محقق اصلی این کشف از دانشگاه آکسفورد، با اشاره به ویژگیهای غیرمعمول این کهکشان گفت: «اولین واکنش من پس از دیدن طیف نوری این کهکشان این بود که این عجیب است و این دقیقا همان چیزی است که تلسکوپ فضایی جیمز وب برای آن طراحی شده است.»
این کشف با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی جیمز وب صورت گرفته است. این تلسکوپ که با همکاری آژانسهای فضایی آمریکا، اروپا و کانادا ساخته شد، برای مشاهده اعماق زمان و بررسی آغاز جهان طراحی شده است.
به گفته محققان، این کهکشان ممکن است مرحله مفقودهای در تکامل کهکشانها باشد، جایی بین ستارگان اولیه جهان و کهکشانهای پیچیدهتر و آشناتری که تا امروزه شناخته شدهاند.
این پدیده اولین بار با استفاده از مدلهای رایانهای و با شبیهسازی گاز های داغ شده از سوی ستارههای بزرگ توضیح داده شد.
به گفته هارلی کتز، محقق دانشگاههای آکسفورد و شیکاگو، ستارههای این کهکشان بسیار داغتر و عظیمتر از آن چیزی هستند که در جهان کنونی دیده میشود: «این مسئله منطقی است، چرا که جهان اولیه محیط بسیار متفاوتی داشت.»
در حالی که در جهان کنونی دمای ستارههای داغ و عظیم بین ۴۰ هزار تا ۵۰ هزار درجه سانتیگراد است، ستارههای کهکشان ۹۴۲۲ دمایی بیش از ۸۰ هزار درجه سانتیگراد دارند.
این تفاوت دما نشان میدهد که ستارههای این کهکشان نسبت به آنچه که ما از کهکشانهای امروزی میشناسیم، بسیار متفاوت هستند.
محققان بر این باورند که کهکشان ۹۴۲۲ در حال گذراندن یک مرحله کوتاه و شدید از تشکیل ستارههاست.
این فرآیند در داخل ابرهای متراکم گاز صورت میگیرد و باعث تولید تعداد زیادی از ستارگان عظیم و داغ میشود و این گاز ها تحت تاثیر تعداد زیادی فوتونهای نوری که از ستارگان منتشر میشود، به شدت درخشان شدهاند.
یکی از جنبههای جذاب دیگر این کهکشان، درخشش بیشتر گازهای سحابی آن از ستارگان آن است. این پدیده پیشتر در محیطهای مربوط به قدیمیترین نسل از ستارگان جهان، که به آنها ستارگان نسل سوم گفته میشود، پیشبینی شده بود.
کهکشان ۹۴۲۲ دارای ستارگان نسل سوم نیست، اما ترکیب شیمیایی پیچیدهای دارد و این ستارگان هنوز بسیار متفاوت از آنچه تا کنون شناختهایم هستند.
این کشف تنها یک نمونه از این مرحله از تکامل کهکشانها را نشان میدهد و محققان هنوز سوالات زیادی در مورد آن دارند.
کامرون و کتز به همراه تیم تحقیقاتی خود در حال بررسی کهکشانهای بیشتری هستند تا اطلاعات بیشتری درباره اولین میلیارد سال پس از مهبانگ به دست آورند.