زخم کهنه تصادفات رانندگی در ایران: هر روز ۵۰ کشته و ۱۰۰ معلول
جانشین فرمانده پلیس راه خبر داد که برابر آمارها، روزانه بهطور میانگین بین ۴۵ تا ۵۰ نفر بر اثر سوانح رانندگی در ایران جان خود را از دست میدهند. به گفته سیاوش محبی، هر روز هزار نفر نیز در تصادفات مجروح میشوند.
او جانباختگان حوادث ترافیکی و رانندگی را «قربانیان بیکیفیتی خودروها و راهها» دانست و با اشاره به این که از میان مجروحان، به طور میانگین ۱۰۰ نفر دچار معلولیت و ۲۰۰ خانواده دچار کاهش شدید درآمد و فقر میشوند، گفت: «در سال گذشته حدود ۲۰ هزار و ۴۵ نفر در اثر سانحه رانندگی جان خود را از دست دادند. متاسفانه علاوه بر عامل انسانی، برخی خودروها کیفیت لازم را ندارند و زیرساختها نیز در جادهها مناسب نیستند.»
محبی سرعت و سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ، خستگی و خواب آلودگی را از عوامل اصلی تصادفات دانست.
بررسی آمارهای پزشکی قانونی نشان میدهد از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا پایان خرداد، طی سه ماه، در کل کشور چهار هزار و ۶۸۸ نفر بر اثر تصادفات رانندگی کشته شدند.
سالشمار مرگ و میر جادهای در ایران
در سالها ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵، مجموع کشتههای تصادفات در کشور، هر سال حدود ۲۸ هزار نفر بود.
کشتههای تصادفات در سال ۱۳۸۶ با کاهش حدود ۱۷ درصدی به نزدیک ۲۳ هزار نفر رسید و در سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ در همین محدوده ماند.
سال ۱۳۸۹، با کاهش مجدد ۱۰ درصدی، تعداد کشتههای تصادفات رانندگی کشور به محدوده ۲۱ هزار نفر رسید.
سال ۱۳۹۰، کشتههای تصادفات رانندگی در کل کشور به ۲۰ هزار نفر رسید.
سال ۱۳۹۱، باز هم تعداد تلفات تصادفات کاهش داشت و به ۱۹ هزار مرگ رسید.
روند نزولی تعداد تلفات تصادفات جادهای در طول دهه ۹۰ ادامه داشت، تا آنجا که در سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶، مرگ و میر در هر سال در محدوده ۱۶ هزار نفر بود.
در سال ۱۳۹۹، احتمالا به دلیل شیوع کرونا، تعداد تلفات جادهای کل کشور به پایینترین حد، یعنی ۱۵ هزار و ۳۹۶ مورد رسید.
از سال ۱۴۰۰، روند صعودی تلفات تصادفات رانندگی دوباره آغاز شد: سال ۱۴۰۰، تعداد کشتهها به حدود ۱۷ هزار و سال ۱۴۰۱، تعداد کشتهها به ۱۹ هزار و ۴۹۰ مورد رسید.
آمار ۲۰ هزار و ۴۵ قربانی سال ۱۴۰۲، از ابتدای دهه ۹۰ تاکنون بیسابقه بوده و رکورد جدیدی بهشمار میرود.
ترکیب تلفات تصادفات رانندگی در سال ۱۴۰۲
طبق آمار پزشکی قانونی کشور، در سال ۱۴۰۲ مجموعا ۳۹۱ هزار و ۶۹ نفر بر اثر تصادفات رانندگی کشته یا مصدوم شدند. ۲۷۵ هزار و ۸۰۰ نفر از این تعداد مرد و ۱۱۵ هزار و ۲۶۹ نفر زن بودند.
استان تهران با ۴۷ هزار و ۲۰۲ نفر، استان خراسان رضوی با ۳۳ هزار و ۸۵۲ نفر، استان اصفهان با ۳۳ هزار و ۷۸۲ نفر، استان فارس با ۲۶ هزار و ۵۷۰ نفر و استان خوزستان با ۲۰ هزار و ۱۸۴ نفر، بالاترین نرخ کشته و مصدوم تصادفات رانندگی را در این سال به خود اختصاص دادند.
یکهزار و ۷۸ مورد از مرگ و مصدومیتها به دلیل سوانح غیرترافیکی از جمله خودکشی، دیگرکشی و موارد دیگر بوده و ۱۸۳ مورد نیز مربوط به تصادفات ناشی از تعقیب و گریز، سوختبرها، شوتیها و دیگر موارد بوده است.
خسارات ناشی از تصادفات
بررسی آمارهای پزشکی قانونی نشان میدهد از سال ۱۳۹۸ تاکنون و طی تنها پنج سال، حدود ۸۹ هزار نفر در ایران جان خود را در تصادفات از دست دادند.
این عدد به جز موارد مصدومیتها و معلولیتهاست.
محبی، جانشین فرمانده پلیس راه کشور معتقد است روزانه ۱۰۰ نفر بر اثر تصادفات رانندگی دچار معلولیت میشوند و ۲۰۰ خانواده نیز تحت تاثیر قرار میگیرند.
این یعنی سالانه حدود ۳۶ هزار نفر به جمعیت افراد دارای معلولیت در کشور اضافه میشود.
در سالهای گذشته تحقیقاتی درباره خسارتهای مالی تصادفات رانندگی انجام شده است.
اواخر سال ۱۴۰۱، کمال هادیانفر، رییس پلیس راهور گفت هر مورد فوتی در تصادفات، خسارت هشت میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی به کشور وارد میکند.
با فرض ثابت بودن همین عدد، خسارت ناشی از کشته شدن ۲۰ هزار نفر در سال گذشته در تصادفات رانندگی، حدود ۱۶۶ هزار میلیارد تومان بوده است.