یک دنبالهدار، بهزودی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده میشود
دانشمندان خبر دادند دنبالهدار تسوشینشان-اطلس یا (C/2023 A3) که به سمت زمین در حال حرکت است، احتمالا در چند ماه آینده با چشم غیرمسلح قابل مشاهده خواهد بود. این دنبالهدار اولین بار در اوایل سال ۲۰۲۳ در حالی که به سوی بخش داخلی منظومه شمسی حرکت میکرد، کشف شد.
به اجرامی که با ترکیبهای یخی، گازهای منجمد، گرد و غبار و سنگها در مدارهای بیضوی به دور خورشید میچرخند، دنبالهدار گفته میشود.
هر چند این احتمال وجود دارد که تسوشینشان-اطلس با نزدیک شدن به خورشید متلاشی شود اما این دنبالهدار همچنان سالم است و فضاپیمای استریو-ای ناسا آن را در طرف دیگر خورشید رصد کرده است.
چیچنگ ژانگ، محققی از رصدخانه لوول، با تاکید بر این که هیچ نشانهای از متلاشی شدن هسته دنبالهدار وجود ندارد، گفت تسوشینشان-اطلس که به طور پیوسته درخشانتر شده، دنباله یونی بسیار قدرتمندی را به نمایش میگذارد.
دنبالهدار تسوشینشان-اطلس در حال حاضر با سرعت حدود ۲۹۰ هزار کیلومتر در ساعت به سمت خورشید در حرکت است و پس از آن در مسیر بازگشت به سمت خارج منظومه شمسی از نزدیکی زمین عبور میکند.
به نظر میرسد ابر اورت (Oort Cloud) منشا این دنبالهدار با یک دوره مداری ۸۰ هزار ساله است.
ابر اورت یک منطقه گسترده و فرضی در حاشیه منظومه شمسی است که به عنوان مخزنی برای دنبالهدارها شناخته میشود.
این ابر که نام آن از ستارهشناس هلندی، یان اورت گرفته شده، به شکل یک پوسته کروی در فاصله حدود دو هزار تا ۱۰۰ هزار واحد نجومی (AU) از خورشید قرار دارد.
یک واحد نجومی، ۱۵۰ میلیون کیلومتر است.
تصور میشود ابر اورت حاوی تریلیونها جسم یخی است که از بقایای دوره اولیه شکلگیری منظومه شمسی هستند.
این اجسام ممکن است تحت تاثیر گرانش ستارههای دیگر یا تداخلهای گرانشی بزرگ از جایگاه خود خارج شده و به سمت خورشید حرکت کنند که برخی از آنها به عنوان دنبالهدار قابل مشاهده میشوند.
دنبالهدار تسوشینشان-اطلس در تاریخ ششم مهر به نزدیکترین فاصله خود از خورشید (حضیض خورشیدی) میرسد و در ۲۱ مهر از نزدیکترین نقطه به زمین با فاصله حدود ۷۰ میلیون کیلومتر عبور خواهد کرد.
به گفته کیت هورن، استاد نجوم در دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند، دنبالهدارها مانند یک «گلوله برفی کثیف» عمل میکنند. آنها و سیارات هر دو به دور خورشید میچرخند اما دنبالهدارها برخلاف سیارات که مدارهای دایرهای دارند، مدارهای بیضوی را دنبال میکنند.
وقتی یک دنبالهدار به خورشید نزدیک میشود، تابش خورشید، سطح آن را گرم میکند و باعث تبخیر گرد و غبار و یخ میشود.
قدر این دنبالهدار هماکنون +۷ است و پیشبینی میشود در آینده به قدر +۶ برسد، اما برخی دیگر پیشبینی میکنند این دنبالهدار بسیار روشنتر شود.
قدر، نشاندهنده میزان درخشندگی اجرام در آسمان است.
قدر با عدد مثبت کوچکتر یا عدد منفی بزرگتر به معنای روشنتر بودن یک شیء است: ماه کامل دارای قدر -۱۳ است، در حالی که سیاره زهره قدر -۵ دارد.
اشیایی با قدر +۶ یا کمتر، تقریبا با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند اما دنبالهدارها معمولا تا زمانی که به قدری حدود +۳ نرسند، با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند.
به گفته ژانگ، تسوشینشان-اطلس در حضیض خورشیدی به قدر ۱ ± ۴ خواهد رسید و قبل از اینکه کاملا محو شود، احتمالا یک دنباله گرد و غباری به طول بیش از ۲۰ درجه در زیر آسمان تاریک تولید میکند.
همزمان برخی دیگر از کارشناسان پیشبینی میکنند این دنبالهدار به اندازهای روشن نخواهد شد که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده باشد.