جمهوری اسلامی و اسرائیل ممکن است کدام مواضع یکدیگر را هدف قرار دهند؟

مجتبا پورمحسن

ایران‌اینترنشنال

با گذشت دو هفته از ترور اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس در سفر به تهران در حمله‌ای منتسب به موساد، خاورمیانه هنوز منتظر جواب وعده داده شده تهران است. با فرض دادن چنین پاسخی، جمهوری اسلامی کدام مواضع را در اسرائیل هدف می‌گیرد و واکنش اسرائیل، حمله به کدام نقاط ایران خواهد بود؟

در شرایطی که منابع معتبر می‌گویند علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برای تلافی ترور هنیه دستور حمله مستقیم سپاه پاسداران به اسرائیل را صادر کرده، سخنگوی ارتش اسراییل گفته است: «ما تحولات مربوط به ایران را همراه با آمریکا و دیگر شرکای خود با به‌کار‌گیری تمام ظرفیت‌ها زیر نظر داریم.»

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سه‌شنبه ۲۳ مرداد درخواست آلمان، بریتانیا و فرانسه از تهران برای امتناع از حمله به اسرائیل را «وقیحانه و زیاده‌خواهانه» خواند.

علی باقری کنی، سرپرست وزارت امور خارجه ایران نیز گفت جمهوری اسلامی قطعا پاسخ اسرائیل را خواهد داد.

تاکید جمهوری اسلامی بر «ریخته شدن خون»

سوالی که در روزهای اخیر پیش روی بسیاری از شهروندان ایران و اسرائیل قرار گرفته، این است که حمله احتمالی جمهوری اسلامی به اسرائیل چگونه خواهد بود؟

مقام‌های دولت اسرائیل پیش‌بینی می‌کنند چنین حمله‌ای متفاوت از همیشه باشد.

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل اعلام کرده است: «دشمنان ما را تهدید می‌کنند که به ما جوری آسیب می‌زنند که سابقه نداشته. ما این پیام‌ها را از سمت ایران و حزب‌الله می‌شنویم.»

چهره‌های سیاسی نزدیک به حکومت ایران از همان اولین ساعات انتشار خبر کشته شدن هنیه گفتند تهران واکنشی متفاوت از حمله موشکی و پهپادی خود به اسرائیل در فروردین ماه نشان خواهد داد.

یک کارشناس صداوسیمای جمهوری اسلامی پس از کشته شدن هنیه گفت که در حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل قطعا باید «خونی ریخته شود».

روزنامه کیهان، وابسته به خامنه‌ای هم پیش‌تر در یادداشتی وعده داد جمهوری اسلامی این بار حمله‌ای گسترده‌تر از دفعه قبل و غیرقابل رهگیری‌تر انحام خواهد داد؛ با شلیک موشک‌های مافوق صوت به سمت تل‌آویو و حیفا و به طور مشخص اقامتگاه برخی از مقامات اسرائیلی.

کیهان تاکید کرد که در عملیاتی ویژه، تلفات دردناکی به اسرائیل تحمیل شود.

سه هدف احتمالی جمهوری اسلامی

منابع مطلع می‌گویند جمهوری اسلامی برای حمله، سه هدف عمده را در اسرائیل زیر نظر دارد.

کیریا در شهر تل‌‌آویو، جایی که خانواده گروگان‌های اسرائیلی دائما تجمع اعتراضی برگزار می‌کنند و خواهان آزادی گروگان‌ها هستند، یکی از اهداف جمهوری اسلامی است.

کیریا، مرکز بسیاری از اماکن استراتژیک نظامی اسرائیل است که مهم‌ترینش وزارت دفاع و ستاد عملیات ارتش اسرائیل به شمار می‌رود.

کمپ رابین که قبلا کمپ ۱۲۸ نام داشت، ستاد نیروی هوایی، ستاد نیروی دریایی، فرماندهی عمق و ستاد فرماندهی خاخام‌های نظامی از جمله مراکز حساسی‌ هستند که در کیریا قرار دارند.

علاوه بر این، یک مرکز زیرزمینی در تونلی در کیریا وجود دارد که نخست‌وزیر و مقامات ارشد نظامی، جلسات برای تصمیم‌گیری‌های مهم را آنجا برگزار می‌کنند.

دومین هدف شناسایی شده در اسرائیل، مرکز نیروی دریایی این کشور در شهر بندری حیفاست.

دو ماه پیش، تصویربرداری پهپاد جاسوسی حزب‌الله از این بندر حساس در اسرائیل جنجال‌آفرین شد.

تهران در نظر دارد با پشتیبانی حزب‌الله به این هدف حمله کند.

سومین هدف، رکن اطلاعات ارتش اسرائیل در منطقه گیلی لوت در مرکز این کشور است. مکانی استراتژیک که در ارزیابی‌ها یکی از اهداف مورد نظر جمهوری اسلامی به شمار می‌رود.

اما همه این‌ها یک پیش‌شرط مهم دارد: اینکه جمهوری اسلامی بتواند از سامانه پدافند هوایی موسوم به گنبد آهنین عبور کند.

اگرچه در حمله فروردین ماه تهران تعداد محدودی از بیش از ۳۰۰ پهپاد و موشک پرتاب شده توانستند به این دیوار محکم نفوذ کنند اما نتوانستند مکان مهمی را هدف قرار دهند.

پاسخ اسرائیل چه خواهد بود؟

هر گونه حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل بی‌پاسخ نمی‌ماند.

روز سه‌شنبه ۲۳ مرداد رادیو ارتش اسرائیل خبر داد که این کشور به اروپایی‌ها پیام داده حتی اگر حمله احتمالی جمهوری اسلامی تلافاتی هم نداشته باشد، باز اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد.

منابع مطلع می‌گویند مخازن گازی در نزدیکی یکی از شهرهای جنوبی ایران، احتمالا یکی از اهداف احتمالی اسرائیل خواهد بود یا یک مخزن گازی دیگر در نزدیکی مراکز هسته‌ای.

اسرائیل در حال بررسی است تا چند نفت‌کش ایران را نیز هدف قرار دهد؛ در واقع حمله مشترک اسرائیل و آمریکا به بندر حدیده در یمن، پیش‌درآمدی بوده است بر چنین حمله احتمالی‌ای.

از طرف دیگر، اسرائیل مرکز اصلی هدایت پدافند هوایی ایران در بیابانی بین شاهرود و سمنان را به عنوان هدفی بالقوه زیر نظر دارد.

حمله به این مرکز از لحاظ پدافندی ایران را زمین‌گیر می‌کند. به همین دلیل جمهوری اسلامی در روزهای اخیر واحدهای متعددی از «سامانه پدافند هوایی مجید» را در اطراف مراکز مهم در کشور مستقر کرده است؛ سامانه‌ای متحرک و سبک که روی ماشین سوار می‌شود.

این واکنش‌ها در صورتی است که حمله جمهوری اسلامی تلفاتی نداشته باشد اما اگر آن‌طور که امام جمعه قم گفته، به درخواست خامنه‌ای در خاک اسرائیل خونی ریخته شود، آن‌وقت مراکز اداری هسته‌ای جمهوری اسلامی هدف اسرائیل خواهند بود.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهند نه اسرائیل و نه جمهوری اسلامی دنبال جنگی دامنه‌دار نیستند اما کنترل میدان پس از شلیک تیر و موشک وپهپاد، آسان نیست.

اکنون بار دیگر سایه جنگ بر سر ایران افتاده و «خوانخواهی مهمان» ممکن است آتش آن را شعله‌ور کند.