«مدرنیست‌های اوکراین»؛ از جنگ‌های استقلال تا اعدام هنرمندان
در چشم طوفان عنوان نمایشگاه تازه‌ای است در آکادمی سلطنتی هنر لندن(رویال آکادمی) که به نقاشان مدرن اوکراین در دهه‌های اول قرن بیستم اختصاص دارد و در لابلای اتفاقات سیاسی آن دوران از جمله جنگ‌های استقلال از روسیه، نقاشان خلاق کمتر شناخته شده‌ای را معرفی می‌کند.
نمایشگاه به مدرنیست‌های اوکراین از ابتدای قرن بیستم تا دهه سی اختصاص دارد، زمانی که جنگ جهانی اول رخ داده و امپراتوری روسیه و اتریش- مجارستان متلاشی شده، بعد از انقلاب روسیه در سال ۱۹۱۷، اوکراین از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۱ مستقل بوده (در حال جنگ) و بعد توسط بلشویک‌های شوروی تسخیر شده و در همه این سال‌های پر التهاب، نقاشان اوکراینی با تأثیرپذیری از مدرنیسم، به خلق آثار درخشانی دست زده‌اند که حالا می‌توان بارقه‌های استعداد آنها را در این نمایشگاه مشاهده کرد؛ استعدادهایی که نام شناخته شده‌ای در جهان غرب نیستند، اما اینجا می‌توان نگاه و سبک و سیاق آنها را تحسین کرد.
از طرفی این نمایشگاه در یک دوره کوتاه سی و چند ساله، انواع و اقسام نقاشی و اثر هنری در سبک‌های مختلف را در کنار هم قرار می‌دهد که نشان از پویایی هنرمندان آن دوره و عدم تقلید از یکدیگر دارد. اینجا با ۶۶ اثر هنری روبرو هستیم که از موزه هنر ملی اوکراین و موزه تئاتر، موسیقی و سینمای اوکراین قرض گرفته شده‌اند.
در میان وقایع سیاسی آن دوران، شکست اوکراینی‌ها در جنگ‌های استقلال در سال ۱۹۲۱ مهمترین تاثیر را بر هنرمندان این دیار داشت. استقلالی که از زمان انقلاب روسیه آغاز شده بود به بن بست خورد و جنگی که درگرفته بود، سرانجام به نفع بلشویک‌ها به پایان رسید و از سال ۱۹۲۳، قوانین سختگیرانه‌ای شکل گرفت. به این ترتیب ویژگی‌های ملی اوکراینی‌ها در هنر مورد تهدید قرار گرفت و این امر تأثیر منفی زیادی بر هنرمندان این کشور گذاشت. طی دهه آتی، صدها نویسنده، کارگردان تئاتر و نقاش از جمله میخائیلو بویچوک، میکولا کاسپروویچ، لس کورباس، ایوان پادالکا، میخائیل سمنگو و واسیل سدلیار به عنوان «ملی گراهای بورژوا» برچسب خورده و اعدام شدند. بسیاری دیگر زندانی و به کمپ‌های کار اجباری فرستاده شدند. آثار هنری، دست نوشته‌ها و کتاب‌ها را از بین بردند و نقاشی‌های سالم مانده، در اماکن مخفی انبار شدند.
در دهه شصت و هفتاد میلادی، کشورهای غربی هنر انقلابی اواخر دوره امپراتوری روسیه و اوایل دوران اتحاد جماهیر شوروی را دوباره کشف کردند و هنرمندانی که در اوکراین به دنیا آمده و آنجا زندگی کرده بودند، زیرعنوان «آوانگاردهای روسیه» برچسب خورده‌اند، اما بسیاری از قابلیت‌های هنری آنها با فرهنگ اوکراین گره خورده است و این امر آثار آنها را از نقاشان روس جدا می‌کند. این نمایشگاه سعی دارد چهره تازه‌ای از هنر آن دوران ترسیم کند که با فرهنگ اوکراین پیوندی تنگاتنگ دارد و این هنرمندان را از شکل کلی تعریف شده به عنوان آوانگاردهای روسیه جدا می‌کند.
در اتاقی به نام کوبو-فوتوریسم به تأثیر کوبیسم و فوتوریسم بر نقاشان اوکراینی این دوره پرداخته می‌شود. در ابتدای قرن بیستم اوکراین بین امپراتوری روسیه و اتریش- مجارستان تقسیم شده بود و هیچ شهری در اوکراین اجازه تأسیس مدرسه هنری نداشت. در نتیجه بسیاری از هنرمندان به امپریال آکادمی در سن پترزبورگ می‌رفتند. اما خیلی زود آنها بیشتر به مدرسه‌های مونیخ و پاریس تمایل نشان دادند و به این ترتیب کوبیسم وارد آثار این نقاشان شد، اما آنها کوبیسم را با ویژگی‌های محلی اوکراین پیوند زدند.
دهه ۱۹۱۰ اوج حرکت‌های مدرن در تئاتر اوکراین بود و نقاشان بزرگی در این امر نقش داشتند، هنرمندانی که به طراحی صحنه تئاتر و نقاشی صحنه می‌پرداختند. الکساندرا اکستر و لس کورباس دو نام مهم این دوره بودند. اکستر که اولین نقاشی این نمایشگاه از چهره نامشخص سه زن از آن اوست، کوبیسم و فوتوریسم را به عالم تئاتر هم کشاند و کورباس که بعدها اعدام شد، هنرمندان تجربی زیادی را وارد کار کرد و با طراحی‌های صحنه خلاقانه هنر مدرن اروپا را با ویژگی‌های محلی پیوند زد.
انستیتو هنر کی‌یف که در دهه بیست نقش مهمی در تحولات هنری در اوکراین داشت، یک اتاق دیگر را در این نمایشگاه به خود اختصاص داده است. این انستیتو ادامه‌ای بود بر آکادمی هنر اوکراین که در سال ۱۹۱۷ با استقلال این کشور پا گرفته بود و بعدتر با شکست استقلال، از سال ۱۹۲۴ زیر عنوان انستیتو هنر کی‌یف فعالیت می‌کرد و خیلی زود به یکی از مهمترین مدارس هنری اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد و هنرمندان شناخته شده‌ای چون کازمیر ماله‌ویچ (که اثری از او هم در این نمایشگاه هست) با آن همکاری کردند.
آخرین نسل مدرنیست‌های اوکراینی به اواخر دهه بیست و اوایل دهه سی بازمی‌گردد، زمانی که با تسلط کامل شوروی، اعدام و تبعید هنرمندان به اوج رسید و از سال ۱۹۳۲ رئالیسم سوسیالیستی به عنوان تنها سبک رسمی قابل پذیرش بر همه هنرمندان تحمیل شد و به این ترتیب بر تجربیات مدرنیست‌های آن دوران نقطه پایان گذاشت.
