۱۸ هزار مگاوات ناترازی برق؛ بحران‌های اقتصادی-اجتماعی در راه‌اند
رییس سندیکای تولیدکنندگان برق اعلام کرد که کشور با ۱۸ هزار مگاوات ناترازی برق مواجه است و اگر این مشکل طی پنج تا هفت سال آینده حل نشود، باید منتظر بحران‌های اجتماعی و اقتصادی جدی در ایران بود.
حسنعلی تقی‌زاده روز پنج‌شنبه ۲۸ تیر در گفتوگو با روزنامه «هم‌میهن» دلیل این ناترازی را سیاست‌های غلط وزارت نیرو اعلام کرد.
او گفت اگر این روند ادامه یابد، در ۱۰ سال آینده ناترازی به ۲۷ هزار مگاوات معادل «یک‌سوم برق مصرفی کشور» می‌رسد.
به گفته تقی‌زاده، در سال ۱۴۰۲ «عدم نفع صنایع» بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده و امسال این رقم به بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
عدم نفع صنایع زیانی است که صنایع به دلیل کمبود یا عدم تامین برق مورد نیاز خود متحمل می‌شوند.
این زیان‌ها معمولا شامل «توقف تولید»، «کاهش بهره‌وری»، «افزایش هزینه‌ها»، «خسارت به تجهیزات» و «از دست دادن بازار» است.
خاموشی برای جبران ناترازی
تقی‌زاده هشدار داد در صورت عدم حل مشکل ناترازی برق، خاموشی‌ها به بخش خانگی نیز سرایت کند.
او گفت در حال حاضر سیاست وزارت نیرو برای جبران ناترازی فعلی، اعمال خاموشی برای برق صنایع و محدود کردن توان آن‌هاست.
در روزهای گذشته گزارش‌های مردمی متعددی از قطع برق خانگی هم‌زمان با افزایش دما در شهرهای مختلف کشور منتشر شده است.
میزان مصرف برق کشور
طبق آخرین آماری که وزارت نیرو منتشر کرده است، از ابتدای سال تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳ مجموعا ۴۵ میلیارد و ۵۸ میلیون کیلووات ساعت در کشور برق به فروش رفته (مصرف شده) است.
این عدد در دو ماه ابتدای سال ۱۴۰۲ برابر ۴۳ میلیارد و ۴۸۵ میلیون کیلووات ساعت بوده است.
پنج سال پیش و در دو ماه اول سال ۱۳۹۸، کل مصرف برق کشور ۳۵ میلیارد و ۸۵۱ میلیون کیلووات ساعت بود.
۱۹ میلیارد دلار هزینه جبران ناترازی
رییس سندیکای تولیدکنندگان برق، «عدم تصدی‌گری و واسطه‌گری دولت» و تشکیل یک نهاد رگولاتوری (تنظیم چیزی یا رفتاری به قصد اصلاح و رسیدن به حد مطلوب) مستقل در صنعت برق را برای حل مشکلات ضروری دانست.
به گفته تقی‌زاده، برای حل ناترازی برق به سالانه چهار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت برق و هفت هزار مگاوات نیروگاه جدید (ترکیبی از نیروگاه‌های گازی، سیکل ترکیبی، بادی و خورشیدی) نیاز است.
ناصر اسکندری، مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق منطقه شرق، ۱۹ تیر ۱۴۰۳ در گفتوگو با روزنامه دنیای اقتصاد گفت برای تامین کسری ۱۵ تا ۱۹ هزار مگاواتی، طبق برآورد برنامه هفتم توسعه نیاز به ۱۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است.
این گفته مقام وزارت نیرو در حالی است که کل درآمد نفتی جمهوری اسلامی در سال گذشته چیزی حدود ۳۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود و حتی اگر قرار نباشد کل کسری ۱۵ تا ۱۹ هزار مگاواتی طبق پیش‌بینی برنامه هفتم رفع شود، باز منابعی برای برون‌رفت از بحران فعلی مورد نیاز است.
ادامه صادرات به عراق
روز چهارشنبه ۲۷ تیر، المانیتور به نقل از متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نوشت که معافیت چهار ماهه عراق از تحریم‌ها برای خرید برق ایران تمدید شده است.
به گفته او تهران فقط برای تجارت محدود بشردوستانه می‌تواند به عواید فروش برق به عراق دسترسی داشته باشد.
میلر دلیل این معافیت را کمک به ثبات در عراق عنوان کرد.
بر اساس گزارش المانیتور، تظاهرات آخر هفته گذشته در شهرهای دیوانیه و نجف در مرکز عراق به دلیل کمبود برق بود.
این رسانه «افزایش تقاضا برای تهویه مطبوع» به ویژه در ماه‌های گرم تابستان را عامل اصلی ناکارآمدی شبکه برق عراق عنوان کرد.
رابطه افزایش دما و مصرف برق
روز جمعه ۲۲ تیر، مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر، اعلام کرد با افزایش هر یک درجه دما، مصرف برق کشور حدود هزار و ۸۰۰ مگاوات افزایش می‌یابد.
او دلیل این افزایش مصرف را استفاده بیشتر از وسایل سرمایشی عنوان کرد.
محسن ذبیحی، معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر نیز گفت که حدود ۶۰ درصد مصرف برق در بخش خانگی اتفاق می‌افتد و وسایل سرمایشی بیشترین مصرف را به خود اختصاص می‌دهند.
استان‌ها یکی یکی خاموش می‌شوند
پنج‌شنبه ۲۱ تیر ماه ادارات ۱۵ استان یعنی نیمی از کشور به دلیل افزایش مصرف انرژی و گرمای هوا تعطیل شد.
اصفهان، البرز، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، قم، کرمان، لرستان، مرکزی و یزد استان‌هایی بودند که ادارات در آن‌ها به دلیل کمبود برق تعطیل شد.
ناتوانی حکومت برای تامین برق در سال‌های گذشته، چندین بار صدها شهر و روستا را در تابستان در خاموشی فرو برده است.