خروج حزب‌الله از فهرست گروه‌های تروریستی اتحادیه عرب چه سودی برای تهران دارد

چند روز پس از تصمیم اتحادیه عرب برای خارج کردن حزب‌الله لبنان از فهرست این اتحادیه از گروه‌های تروریستی، برخی کارشناسان منطقه به ایران‌اینترنشنال گفتند این تصمیم «پیروزی بزرگ» برای جمهوری اسلامی و در خدمت «تقویت سیاست تهران در لبنان» است.

اتحادیه عرب در سال ۲۰۱۶ این گروه مسلح شیعی را با رای اعضای خود و با حمایت قاطع عربستان سعودی «به عنوان یک سازمان تروریستی» معرفی کرد اما حسام زکی، دستیار دبیرکل اتحادیه عرب روز ۹ تیر و یک روز پس از سفرش به بیروت، پایتخت لبنان، گفت اعضای این اتحادیه توافق کردند از این پس حزب‌الله را به عنوان سازمانی تروریستی در نظر نگیرند.

ولید فارس، کارشناس فارین پالیسی و استاد دانشگاه‌های آمریکا که به نامزدهای ریاست‌جمهوری این کشور مشاوره داده، به ایران‌اینترنشنال گفت لابی‌کنندگان ایران در واشینگتن ممکن است برای حفظ وضعیت موجود در لبنان، پیشنهاد حذف حزب‌الله را از فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه عرب داده باشند؛ با این توجیه که از بروز جنگ بین حزب‌الله و اسرائیل جلوگیری کند.

فارس به ایران‌اینترنشنال گفت: «ممکن است نفوذ ایران آن کشورهای عربی را متقاعد کرده باشد که در حال حاضر اگر این نامگذاری را لغو کنند، این امر اسرائیلی‌ها را متقاعد می‌کند که جامعه بین‌المللی مخالف هر گونه اقدام اسرائیل در لبنان است».

فارس، نویسنده کتاب «ایران، جمهوری امپریالیستی و سیاست ایالات متحده»، افزود که سرمایه‌داران وابسته به شرکت‌های گازی بین‌المللی ممکن است از حذف حزب‌الله به عنوان یک سازمان تروریستی نیز از نظر اقتصادی سود ببرند زیرا می‌توانند با لبنان قراردادهای انرژی برای میدان‌های گازی زیر دریا امضا کنند.

الکس سلسکی، مشاور مجمع خاورمیانه و مشاور سابق بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت که حذف حزب‌الله از لیست تروریستی اتحادیه عرب تنها نشان‌دهنده حمایت از دولت ایران و نمایندگان لبنانی این کشور است.

سلسکی در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال افزود: «من فکر می‌کنم همه از این اقدام متعجب شده‌اند زیرا واضح است که حزب‌الله یک سازمان تروریستی است. حرکت نمادین حذف حزب‌الله از این فهرست، به نفع تهران است و به غرب آسیب می‌زند.»

با این حال به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه، این اقدام می‌تواند به اسرائیل دست بالاتر را در درگیری‌های جاری در منطقه بدهد زیرا اگر حزب‌الله از نظر اتحادیه عرب «یک سازمان تروریستی» نباشد، در صورت ادامه حملات حزب‌الله به شمال اسرائیل، این کشور ممکن است دولت لبنان را مسئول این اقدامات بداند.

او گفت گمان می‌کند یا قصد این بوده که لبنان به شیوه‌ای بسیار پیچیده وارد این درگیری شود یا حمایتی از ایران بشود.

کامران متین، استاد روابط بین‌الملل نیز در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال، در واکنش به تصمیم اخیر اتحادیه عرب برای خارج کردن نام حزب‌الله لبنان از فهرست گروه‌های تروریستی این اتحادیه گفت یکی از دلایل اصلی این تصمیم، بهبود روابط ریاض و ابوظبی با تهران در سال‌های اخیر است.

متین با اشاره به افزایش تنش‌ها در منطقه و احتمال حمله اسرائیل به لبنان افزود وجود حزب‌الله در فهرست تروریستی اتحادیه عرب می‌توانست از نظر تبلیغاتی به نفع اسرائیل باشد و سران کشورهای عربی نمی‌خواستند از نظر سیاسی در چنین موقعیتی قرار گیرند.

تهران و ریاض اسفند ۱۴۰۱ برای از سرگیری روابط دیپلماتیک به توافق رسیدند.

این توافق با میانجی‌گری چین و در جریان سفر علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی به پکن به دست آمد.

پس از این توافق، روابط امارات و حکومت ایران نیز رو به بهبودی رفت.

متین در ادامه مصاحبه خود با ایران‌اینترنشنال گفت نبرد در دو جبهه نوار غزه و لبنان برای اسرائیل یک چالش خواهد بود و از همین رو، این نگرانی جدی وجود دارد که سامانه‌های دفاع موشکی مستقر در اسرائیل نتوانند در برابر حملات حزب‌الله، تمام مناطق اسرائیل را پوشش دهند و در نتیجه، برخی مناطق غیرنظامی بدون محافظت باقی بماند.

رهگیری راکت‌های شلیک شده از لبنان به سوی شمال اسرائیل، مرز اسرائیل و لبنان، هفتم تیر
رهگیری راکت‌های شلیک شده از لبنان به سوی شمال اسرائیل، مرز اسرائیل و لبنان، هفتم تیر

اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را گروگان گرفتند.

اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گسترده‌ای را در نوار غزه آغاز کرد. حزب‌الله، از گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه، در حمایت از حماس وارد این مناقشه شد و درگیری‌های شدید و مرگ‌بار در غزه و همچنین مرز اسرائیل و لبنان در طول هشت ماه گذشته ادامه داشته است.

فواد سینیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان در گفت‌وگو با شبکه خبری العربیه، تصمیم اتحادیه عرب را برای حذف حزب‌الله از فهرست گروه‌های تروریستی «اشتباه» خواند و گفت مرور زمان این موضوع را ثابت خواهد کرد.

سینیوره افزود: «ارائه هدایای رایگان به حزب‌الله باید متوقف شود.»

در سوی مقابل، رسانه‌های حکومتی در ایران از این اقدام اتحادیه عرب استقبال کردند.

خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، روز ۱۰ تیر مطلبی با عنوان «اولین ارتباط اتحادیه عرب با حزب‌الله پس از یک دهه» منتشر کرد و نوشت که این اتحادیه «در سایه شرایط کنونی منطقه تصمیم گرفت نظر خود را درباره حزب‌الله لبنان تغییر دهد».