کمبود ۱۷۶ هزار معلم و بازنشسته‌شدن ۷۲ هزار تن دیگر تا مهرماه امسال
بابک نگاهداری، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس از کمبود ۱۷۶ هزار معلم در کشور برای سال تحصیلی جدید خبر داد و گفت علاوه بر آن پیش‌بینی می‌شود حدود ۷۲ هزار معلم تا مهر ۱۴۰۳ بازنشسته شوند. او تاکید کرد که این امر تامین نیروی انسانی را برای وزارت آموزش و پرورش سخت‌تر خواهد کرد.
نگاهداری در جلسه علنی روز یک‌شنبه مجلس و در جریان بررسی گزارش وزیر آموزش و پرورش درباره سال تحصیلی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۳، بی‌توجهی به توسعه ظرفیت‌های دانشگاه فرهنگیان و تقریبا تضعیف و انحلال مراکز تربیت‌معلم و مجموعه قوانین تعیین تکلیف استخدامی معلمان از سال ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۰ را دلیل بحرانی شدن نیروی انسانی در وزارت آموزش و پرورش دانست.
او درباره به‌کارگیری بازنشستگان برای تدریس در کلاس‌های درس هم گفت اگرچه قانون به وزارت آموزش و پرورش اجازه این کار را داده اما تاخیر چندماهه در پرداخت حق‌الزحمه و سطح پایین دستمزد آنها به‌عنوان یک مانع جدی بر سر راه همکاری معلمان بازنشسته با مدارس است.
این صحبت‌های نگاهداری در حالی است که از پاییز ۱۴۰۱ تا کنون ده‌ها معلم به دلیل فعالیت‌های صنفی و همراهی با خیزش انقلابی، با حکم هیات رسیدگی به تخلفات اداری وزارت آموزش و پرورش از کار تعلیق یا به صورت دائمی اخراج شده‌اند.
محمد حبیبی، سخنگوی کانون صنفی معلمان، روز اول تیرماه امسال با انتشار مطلبی در حساب ایکس خود خبر داد که بسیاری از معلمان تازه استخدام‌شده پس از قتل مهسا ژینا امینی، به دلیل انتشار پست‌‌های اعتراضی در شبکه‌های اجتماعی از کار اخراج شده‌اند.
این معلم که خود با حکم هیات تخلفات اداری وزارت آموزش و پرورش و تایید آن از سوی دیوان عدالت اداری از کار اخراج شده، درباره اخراج معلمان نوشت: «به صورت موثق اطلاع دارم که فقط در یکی از بخش های آموزش و پرورش استان گیلان ، ده‌ها نو معلم بخاطر فقط یک پست اینستاگرام اخراج شده ان و این موضوع رسانه‌ای نشده ، چون نگران تبعات امنیتی آن هستند.»
حبیبی اضافه کرد: «از این موارد در کشور زیاد است و یکی از دلایل کمبود نیرو در آموزش و پرورش در این دو سال همین اخراج ها بود.»
اکنون رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه مشاغل معلمی برای مردان به‌دلایل مختلف اقتصادی همچون بالا بودن هزینه مسکن در کلان‌شهرهایی از جمله تهران به‌شدت با کاهش استقبال مواجه شده، گفت در آزمون استخدامی سال ۱۴۰۲ در کلان‌شهر تهران ظرفیت پذیرش مردان هزار و ۵۷۸ نفر بود که به‌دلیل عدم استقبال، تعداد هزار و ۳۵۴ نفر یعنی معادل ۸۶ درصد از این تعداد، حتی در مرحله تکمیل ظرفیت هم پر نشد.
به گفته نگاهداری ، در کل کشور نیز در سال ۱۴۰۲ از بیش از ۵۷ هزار مجوز برای استخدام معلمان، بیش از ۱۰ هزار مجوز خالی باقی ماند.
او مشکل دیگر آموزش و پرورش را مستحکم نبودن فضای‌های آموزشی عنوان کرد و گفت: «حدود ۱۰۴ هزار کلاس درس در کشور، معادل ۱۹.۲ درصد از کل کلاس‌های نظام آموزش‌وپرورش، نیازمند تخریب و بازسازی یا مقاوم سازی‌اند.»
کردستان با ۳۸.۷ درصد، آذربایجان شرقی با ۳۸.۶ درصد و تهران با ۲۸.۱ درصد سه استانی هستند که بیشترین کلاس‌های ناامن را دارند.
نگاهداری درباره چالش سیستم‌های گرمایش و سرمایش مدارس هم خبر داد که بر اساس آمارهای سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، ۷۹ هزار کلاس نیازمند استانداردسازی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی هستند.
اعمال فشار و تلاش حکومت برای سرکوب معلمان و فعالان صنفی در دو دهه گذشته سابقه داشته اما در سال‌های گذشته شمار زیادی از معلمان بازداشت و با احکام سنگین حبس مواجه شده‌اند.
این فشارها از زمان آغاز خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۱ شدت یافته است.
محمد حبیبی، اردیبهشت امسال در گزارشی آماری یادآور شد در فاصله اردیبهشت تا مرداد ۱۴۰۱ هزاران معلم در ایران در تجمعات صنفی، برای مدتی کوتاه بازداشت شدند و حکومت بیش از ۱۵۰ فعال صنفی را در این مدت بازداشت و روانه بندهای امنیتی کرد.
کنفدارسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگری هم در گزارش سال ۲۰۲۴ خود از بازداشت و صدور احکام حبس طولانی برای معلمان و فعالان صنفی انتقاد کرد و نوشت اکنون ۴۴ نفر از رهبران و اعضای شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران (CCITTA) به دلیل فعالیت‌های صنفی‌‌شان در «بازداشت خودسرانه» به سر می‌برند.