رابطه ۶ نامزد ریاست‌جمهوری با سپاه پاسداران

امیرهادی انواری

ایران‌اینترنشنال

شش نامزد تایید صلاحیت شده، هر کدام کم و بیش با سپاه پاسداران روابطی داشته یا دارند. اگر خودشان پاسدار نبودند، رئیس ستادشان پاسدار بوده، به پاسداران درس می‌داده یا پاسداری را جانشین خود کرده است. شش نامزد تایید صلاحیت شده، با سپاه چه نسبتی دارند؟

هرچند رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران مثل همیشه، گفته این نیروی نظامی در انتخابات دخالتی نخواهد داشت، اما یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه در نشستی با عنوان «نشست تبیینی بصیرتی بررسی مسائل انتخاباتی» با اشاره به انتخابات پیش رو گفته است: «انتخابات خروجی‌اش می‌تواند دو چیز باشد؛ نخست تبدیل شدن به عامل تولید قدرت و دوم تبدیل شدن به عامل تولید چالش» سپاه پاسداران تنها یک نیروی نظامی متعارف نیست. این مجموعه به علاوه سازمان بسیج مستضعفین، در واقعیت به یک دولت موازی تبدیل شده است. دولتی که حسن روحانی در جریان کارشکنی‌هایش در مذاکرات به آن دولت با تفنگ می‌گفت.

قالیباف، پاسدار کت و شلواری

هویت محمدباقر قالیباف با سپاه پاسداران از ابتدا آمیخته است. قالیباف از ۱۹ سالگی و سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۴ در سپاه به طور رسمی خدمت کرده است. امیرعلی حاجی‌زاده، اسفند سال ۱۴۰۲ ضمن تاکید نقش قالیباف در راه اندازی شهرهای موشکی سپاه پاسداران از قالیباف تمجید کرد و گفت قالیباف «تحول‌گرا» و «خستگی‌ناپذیر» است و اقتصاد کشور به «مدیران جهادی» از جنس قالیباف نیاز دارد.

امیرعلی حاجی‌زاده: اقتصاد کشور به مدیرانی مثل قالیباف نیاز دارد
امیرعلی حاجی‌زاده: اقتصاد کشور به مدیرانی مثل قالیباف نیاز دارد

در زمان فرماندهی قالیباف در نیروی هوافضای سپاه، این نیرو قصد داشته زمین‌های نیروی هوابرد ارتش را تصرف کند. نیروهای تحت امر قالیباف، وقتی با مقاومت نیروهای ارتشی روبرو شدند، روی آنها اسلحه کشیدند و با تیربار یک سرباز هوابرد ارتش را به قتل رساندند. 

امیربازنشسته ارتش، شهرام رستمی می‌گوید در زمان فرماندهی قالیباف، نیروهای او برای تصاحب زمین‌های ارتش با تیربار به نیروهای ارتش حمله کردند و یک سرباز هوابرد شیراز را به قتل رساند.
امیربازنشسته ارتش، شهرام رستمی می‌گوید در زمان فرماندهی قالیباف، نیروهای او برای تصاحب زمین‌های ارتش با تیربار به نیروهای ارتش حمله کردند و یک سرباز هوابرد شیراز را به قتل رساند.

هلدینگ یاس، بازوی اقتصادی سپاه قدس بود، عیسی شریفی، قائم مقام قالیباف در شهرداری تهران یکی از متهمان اصلی پرونده هلدینگ یاس بود. در زمان شهرداری قالیباف در تهران، او سپاه و به طور خاص هلدینگ یاس را در فعالیت‌های اقتصادی شهرداری تهران شریک کرد.

او در سمت ریاست مجلس هم، پیگیر منافع اقتصادی سپاه بوده و در یک مورد فاش شد که سال ۱۴۰۲، برای تامین مالی سپاه قدس، حتی رییس بانک مرکزی در دوران ابراهیم رئیسی را هم تغییر داده است.

زاکانی، بسیجی که وظیفه‌اش را خوب انجام داد

علیرضا زاکانی هم مثل قالیباف سابقه شهرداری تهران را در کارنامه دارد، اما مسیر ارتباطش با سپاه پاسداران متفاوت از اوست.

زاکانی در زمان اعتراضات کوی دانشگاه در تیرماه ۱۳۸۷، عضو بسیج دانشجویی بود و در سرکوب دانشجویان نقش داشت. سال ۱۳۹۲، اسماعیل کوثری از فرماندهان سپاه به حمایت قدیمی از زاکانی اشاره و گفت: «زاکانی در زمان اصلاحات به عنوان مسئول بسیج دانشجویی وظیفه اش را به خوبی انجام داد و ما نیز چون از ایشان از همان دوران دفاع مقدس شناخت کافی را داشتیم حمایتش می کردیم.»

اسماعیل کوثری می‌گوید زاکانی در زمان حضور در بسیج دانشجویی در وقایع ۱۸ تیر «وظیفه‌اش» را خوب انجام داد و به همین دلیل از سوی سپاه پاسداران حمایت شد
اسماعیل کوثری می‌گوید زاکانی در زمان حضور در بسیج دانشجویی در وقایع ۱۸ تیر «وظیفه‌اش» را خوب انجام داد و به همین دلیل از سوی سپاه پاسداران حمایت شد

سال ۱۴۰۰، وقتی درباره شهرداری زاکانی اما و اگرهایی مطرح شد، فارس-خبرگزاری سپاه پاسداران شدیدا به منتقدان شهرداری زاکانی حمله کرد و نوشت انتخاب زاکانی به عنوان شهردار تهران «قطعی» است.

زاکانی هرچند مثل قالیباف لباس سپاهی به تن نداشته، اما آرزو داشت تهران را مثل سپاه اداره کند. او فروردین سال ۱۴۰۱، گفت پنج قرارگاه در تهران راه‌اندازی کرده که در آن سپاه و بسیج نقش دارند. در ماجرای اصرار زاکانی بر ساخت مسجد در پارک‌ها، کوثری از اعضای سپاه پاسداران و نماینده مجلس شورای اسلامی، در مجلس تمام قد از زاکانی حمایت کرد.

لطف‌الله فروزنده، رئیس ستاد زاکانی از فرماندهان سابق سپاه و اعضای موسس جمعیتی است که به همراه سایر فرماندهان سابق سپاه، در به قدرت رساندن احمدی نژاد نقش کلیدی داشتند
لطف‌الله فروزنده، رئیس ستاد زاکانی از فرماندهان سابق سپاه و اعضای موسس جمعیتی است که به همراه سایر فرماندهان سابق سپاه، در به قدرت رساندن احمدی نژاد نقش کلیدی داشتند

زاکانی لطف‌الله فروزنده را به سمت ریاست ستاد انتخاباتی‌ خود منصوب کرده است. فروزنده از موسسین جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی به شمار می رود. مجموعه‌ای از فرماندهان سابق سپاه که از دهه ۸۰ شمسی در تمامی انتخابات، از جمله به قدرت رساندن محمود احمدی‌نژاد در شهرداری تهران و ریاست جمهوری نقش مهمی داشته است. فروزنده تا سال ۱۳۷۱، در سمت‌هایی مثل فرماندهی و معاونت در سپاه پاسداران خدمت کرده است.

جلیلی و رئیس ستادی که پاسدار‌ منصوب می‌کند

سعید جلیلی هرچند موضع‌گیری‌های تندی در جناح موسوم به اصولگرایان را در کارنامه دارد، اما مثل قالیباف یا زاکانی روابط سازمانی مشخصی با سپاه پاسداران نداشته است. علاوه بر این نقل قولی از قاسم سلیمانی نشان می‌دهد که ظاهرا فرمانده سابق سپاه قدس، مدیریت سعید جلیلی را پسند نمی‌کرده است. مجتبی ذوالنور در یک صوت افشا شده از قول سلیمانی گفت: «جلیلی اگر رییس جمهور شود من یک روز در قدس نمی‌مانم. ایشان تمرکز گراست و چک آبدارچی اش راهم خودش باید امضا کند. با وجود ایشان کار‌ها قفل می‌شود.» هرچند ذوالنور بعدا بابت این حرف حلالیت طلبید.

محسن منصوری، رئیس ستاد سعید جلیلی، رحیم نوعی اقدم از اعضای سپاه قدس و دوستان نزدیک قاسم سلیمانی را به سمت مسئول ستاد مردمی میثاق با ابراهیم منصوب کرده است.
محسن منصوری، رئیس ستاد سعید جلیلی، رحیم نوعی اقدم از اعضای سپاه قدس و دوستان نزدیک قاسم سلیمانی را به سمت مسئول ستاد مردمی میثاق با ابراهیم منصوب کرده است.

با این وجود رسانه‌های سپاه رابطه خوبی با سعید جلیلی داشته و دارند. خبرگزاری‌هایی مثل فارس، تسنیم و روزنامه جوان و شبکه تلویزیونی سپاه پاسداران- افق، پاتوق همیشگی نزدیکان و هواداران جلیلی بوده و هست. یکی از مشهورترین‌ نیروهای رسانه‌ای سپاه که هوادار جلیلی است، امیرحسین ثابتی منفرد مجری شبکه افق، که حالا نماینده مجلس هم شده، است.

محسن منصوری از چهره‌های نزدیک به جریان پایداری، در مدت کوتاه استانداری در تهران، فرمانداران خود را از میان فرماندهان سپاه منصوب کرد
محسن منصوری از چهره‌های نزدیک به جریان پایداری، در مدت کوتاه استانداری در تهران، فرمانداران خود را از میان فرماندهان سپاه منصوب کرد

محسن منصوری، از رویش‌های جریان پایداری که حالا رئیس ستاد جلیلی شده، رابطه خوبی با سپاه دارد. او در سمت استانداری تهران از مهر ۱۴۰۰ تا آبان ۱۴۰۱ در دولت رئیسی، فرمانداران استان تهران را از بین فرماندهان سپاه منصوب کرد. از جمله مجید درویشی، فرماندهی سپاه پاسداران بهارستان به سمت فرمانداری ورامین، حسین حبیبی، جانشین جانشین فرماندهی سپاه شهریار سمت فرمانداری اسلامشهر

منصوری در سمت ریاست ستاد جلیلی هم سهم سپاه را پرداخت کرده است. او رحیم نوعی اقدم را به سمت مسئول ستاد مردمی میثاق با ابراهیم منصوب کرده است. نوری اقدم همرزم و رفیق قاسم سلیمانی در سپاه قدس به شمار می رود.

پورمحمدی، کسی که جانشین سپاه را جانشین خودش کرد

سال ۱۳۹۰، وقتی محمود احمدی نژاد از عنوان «برادران قاچاقچی» و اسکله‌های غیرقانونی برای اشاره به فعالیت‌های غیرقانونی سپاه استفاده کرد، مصطفی پورمحمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور بود. او با تاکید اعلام کرد هیچ اسکله غیرقانونی در کشور وجود ندارد.

مصطفی پور محمدی در زمان وزارت کشور، محمد باقر ذوالقدر، جانشین فرمانده سپاه پاسداران را با اجازه از خامنه‌ای به سمت جانشینی خود در وزارت کشور منصوب کرد
مصطفی پور محمدی در زمان وزارت کشور، محمد باقر ذوالقدر، جانشین فرمانده سپاه پاسداران را با اجازه از خامنه‌ای به سمت جانشینی خود در وزارت کشور منصوب کرد

پورمحمدی در دولت اول احمدی‌نژاد، وزیر کشو بود. در یکی از اولین انتصاب‌هایش، محمدباقر ذوالقدر، جانشین وقت فرماندهی سپاه را به شکل بی سابقه‌ای به سمت جانشین خود منصوب کرد.

مسعود پزشکیان، نامزد جریان اصلاحات، در پاسخ به انتقاد یک دانشجو از پوشیدن لباس سپاه گفت: من باز هم لباس سپاه می‌پوشم؛ سپاه اگر نبود کارمان تمام شده بود.،
مسعود پزشکیان، نامزد جریان اصلاحات، در پاسخ به انتقاد یک دانشجو از پوشیدن لباس سپاه گفت: من باز هم لباس سپاه می‌پوشم؛ سپاه اگر نبود کارمان تمام شده بود.،

قاضی‌زاده هاشمی و پزشکیان

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، طبیعتا به عنوان رئیس بنیاد شهید و ایثارگران با سپاه پاسداران روابط کاری داشته است. محمدرضا میرشمسی، رییس ستاد انتخاباتی قاضی‌زاده هاشمی، چهره کمتر شناخته‌شده است که سابقه معاونت سیاسی دانشگاه امام حسین متعلق به سپاه پاسداران را در کارنامه دارد.

محمدرضا میرشمسی، رئیس ستاد قاضی‌زاده هاشمی، پیش از این معاون سیاسی دانشگاه سپاه پاسداران بوده است
محمدرضا میرشمسی، رئیس ستاد قاضی‌زاده هاشمی، پیش از این معاون سیاسی دانشگاه سپاه پاسداران بوده است

مسعود پزشکیان، نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان هم که ظاهرا مثل سایرین روابط صمیمی با سپاه ندارد، در جریان تحریم سپاه به همراه سایر نمایندگان لباس سپاه پوشید. او آذرماه ۱۴۰۱، در جریان یک سخنرانی در دانشگاه، در پاسخ به دانشجویی که از پوشیدن لباس سپاه انتقاد کرد، گفت: «من باز هم لباس سپاه می‌پوشم؛ سپاه اگر نبود این مملکت تجزیه شده و کارمان تمام شده بود.»