وزارت خارجه آمریکا به تهران هشدار داد که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره نصب سانتریفیوژهای جدید در فردو نشان می‌دهد جمهوری اسلامی می‌خواهد برنامه هستهای خود را به روش‌هایی فاقد اهداف صلح‌آمیز معتبر گسترش دهد و در صورت ادامه این وضعیت، واشینگتن واکنش متناسب نشان می‌دهد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکاُ در جریان کنفرانس مطبوعاتی روز ۲۴ خرداد خود درباره واکنش آمریکا به گزارش آژانس، به جمهوری اسلامی هشدار داد که واشینگتن و متحدانش آماده‌اند تا در صورت همکاری نکردن تهران با ناظران آژانس، فشارها بر ایران را افزایش دهند.
بر اساس گزارش رویترز و به نقل از گزارشی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه ۲۴ خرداد، به صورت محرمانه برای کشورهای عضو فرستاده است، ایران با سرعت زیادی، در حال نصب سانتریفیوژهای اضافی در تاسیسات سایت هستهای فردو است و هم‌زمان در حال راه‌اندازی سایر سانتریفیوژها است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، با اشاره به این‌که این اقدامات برنامه‌ریزی شده ادعاهای جمهوری اسلامی درباره جهت‌گیری برنامه هستهای این کشور را تضعیف می‌کند، هشدار داد: «اگر حکومت ایران این برنامه‌ها را اجرا کند، ما به‌طور متناسب پاسخ خواهیم داد. جمهوی اسلامی باید بدون تاخیر بیشتر و به منظور اجرای کامل، تعهدات قانونی خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.»
متیو میلر در ادامه با تاکید بر این‌که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا زمانی که جمهوری اسلامی به تعهدات قانونی خود پایبند نباشد، به پاسخگوکردن این حکومت ادامه می‌دهد گفت: «ما به هماهنگی و همکاری نزدیک با شرکا و متحدان خود ادامه می‌دهیم و آماده‌ایم فشارها بر جمهوری اسلامی را در صورت ادامه عدم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزایش دهیم.»
رویترز پیشتر گزارش داده بود دیپلمات‌ها گفته‌اند ایران در پاسخ به قطعنامه هفته گذشته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه خود، ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود را در دو سایت زیرزمینی فردو و نطنز گسترش داده است، اما این افزایش به‌اندازه‌ای نیست که بسیاری از آن ترس داشتند.
رویترز با استناد به گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به رویت این خبرگزاری رسیده، نوشت جمهوری اسلامی در روزهای ۲۰ و ۲۱ خرداد به آژانس اطلاع داده هشت آبشار را که هر کدام شامل ۱۷۴ سانتریفیوژ آی‌آر-۶ هستند، در عرض سه تا چهار هفته در تاسیسات فردو نصب خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، آژانس روز ۲۲ خرداد تایید کرد جمهوری اسلامی فرآیند نصب سانتریفیوژهای آی‌آر-۶ را در دو آبشار فردو کامل کرده و نصب آن‌ها در چهار آبشار دیگر در حال انجام بوده است.
این گزارش همچنین حاکی از آن است که ایران روز ۲۱ خرداد در نامه‌ای به آژانس، از قصد خود برای نصب ۱۸ آبشار سانتریفیوژ آی‌آر-۲ام در تاسیسات غنی‌سازی زیرزمینی نطنز خبر داد.
اقدام جدید تهران چند روز پس از آن صورت می‌گیرد که شورای حکام قطعنامه پیشنهادی بریتانیا، فرانسه و آلمان، موسوم به تروئیکا، را درباره برنامه هستهای حمهوری اسلامی با ۲۰ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و دو رای مخالف به تصویب رساند.
در این قطعنامه از حکومت ایران خواسته شده تا همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بهبود بخشد و ممنوعیت ورود «بازرسان مجرب» آژانس را لغو کند.
جمهوری اسلامی روز ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ مجوز فعالیت گروهی از بازرسان آژانس در ایران را باطل کرد.
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران در مهرماه سال گذشته با دفاع از تصمیم تهران اعلام کرد دلیل این اقدام، سیاسی‌کاری این بازرسان بوده است.
پیشتر و در روز ۲۳ خرداد، رویترز به نقل از پنج دیپلمات آژانس بین‌المللی گزارش داده بود جمهوری اسلامی در واکنش به قطعنامه شورای حکام، ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود را در فردو و نطنز افزایش داده است.
امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل، روز ۱۷ خرداد از اقدام شورای حکام انتقاد کرد و گفت تهران به تعهدات خود در چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های هستهای پایبند بوده است
