گزارش یک اندیشکده: جمهوری اسلامی مصمم به توسعه نفوذ خود در سوریه و لبنان است
اندیشکده «شورای اروپایی روابط خارجی» در مقالهای تحلیلی مینویسد که جمهوری اسلامی مصمم است نه تنها حضور خود را در لبنان و سوریه را حفظ کند که در تلاش است نفوذ خود را در این دو کشور گسترش نیز بدهد.
در این مقاله که روز چهارشنبه ۱۶ خرداد منتشر شد، آمده است با توجه به نزدیکی روابط تهران و حزبالله و تسلط این گروه بر معادلات قدرت در لبنان، حکومت ایران برای تثبیت جایگاه خود در این کشور کار سختی پیش رو ندارد.
یافتههای اندیشکده «شورای اروپایی روابط خارجی»، موسوم به ECFR، اوضاع در سوریه برای جمهوری اسلامی به اندازه لبنان اطمینانبخش نیست و تحکیم قدرت بشار اسد، رییس حکومت سوریه، و برقراری مجدد روابط میان دمشق و سایر کشورهای عربی منطقه ممکن است از نفوذ ایران در این کشور بکاهد.
در نتیجه حکومت ایران در طول سالیان اخیر کوشیده بر روی ایجاد و حفظ قابلیتهای مدنظر خود در سوریه مستقل از حکومت این کشور متمرکز باشد و خود را برای سناریوهای مختلفی از جمله احتمال سرنگونی اسد یا تصمیم دمشق برای کمرنگ کردن نقش ایران، آماده کند.
«شورای اروپایی روابط خارجی» میافزاید با توجه به حمایت گسترده جمهوری اسلامی از سوریه در جریان درگیریهای این کشور، بعید به نظر میرسد حتی در صورت گرمی روابط دمشق و کشورهای عربی، اسد بخواهد از شراکت با تهران صرف نظر کند.
جنگ داخلی سوریه که با تظاهرات مسالمتآمیز مردم این کشور علیه حکومت اسد در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، بیش از ۵۰۰ هزار نفر کشته و میلیونها آواره بر جای گذاشته است.
ورود داعش از یک سو و نیروهای حامی حکومت اسد، نظیر سپاه پاسداران و حزبالله لبنان از سوی دیگر به مناقشه سوریه، علاوه بر تلفات جانی، اقتصاد این کشور را به ویرانی کشانده و زیرساختهای آن را به شکل گستردهای تخریب کرده است.
«شورای اروپایی روابط خارجی» در ادامه مقاله خود راهبرد جمهوری اسلامی در سوریه و لبنان را «دفاع رو به جلو» توصیف کرد و نوشت تهران میکوشد از این طریق، قدرت بازدارندگی خود را در برابر تهدیدات اسرائیل حفظ کند.
مقامهای نظامی ایران از راهبرد «دفاع رو به جلو» به عنوان روشی برای افزایش «عمق استراتژیک» جمهوری اسلامی در خاورمیانه استفاده کردهاند.
این راهبرد بهویژه پس از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل برجستهتر شده و جمهوری اسلامی کوشیده است با حمایت از گروههای متحد خود، از جمله حزبالله، اسرائیل را تحت فشار قرار دهد، اما همزمان، از رویارویی مستقیم با اسرائیل خودداری کند.
به گفته این اندیشکده، راهبرد «دوگانه» حکومت ایران را حتی میتوان در حمله اخیر جمهوری اسلامی به اسرائیل مشاهده کرد.
حکومت ایران شامگاه ۲۵ فروردین با بیش از ۳۰۰ موشک کروز، موشک بالستیک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد. به گفته ارتش اسرائیل، ۹۹ درصد از پرتابههای جمهوری اسلامی از سوی سامانههای دفاعی اسرائیل و متحدان آن ساقط شدند.
«شورای اروپایی روابط خارجی» افزود این حمله به گونهای صورت گرفت که مانع از «رویارویی آشکار» دو کشور شود.
در چارچوب راهبرد «دوگانه» تهران در قبال اسرائیل، نقش سوریه و لبنان پس از تهاجم هفتم اکتبر حماس برجستهتر از قبل شده است.
بنا بر آمار ارائه شده در مقاله «شورای اروپایی روابط خارجی»، از زمان آغاز مناقشه کنونی، حزبالله حدود هزار راکت و موشک ضدتانک را به سوی شمال اسرائیل شلیک کرده که در جریان این حملات، دستکم ۲۲ نظامی و غیرنظامی اسرائیلی جان خود را دست دادند.
۶۰ هزار اسرائیلی نیز بر اثر حملات حزبالله، خانههای خود را در شمال این کشور ترک کرده و بیجا شدهاند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز ۱۶ خرداد در واکنش به تشدید حملات حزبالله به مناطق شمالی این کشور گفت اسرائیل خود را برای پاسخی «بسیار محکم» به حزبالله آماده کرده است.
روزنامه الاخبار، نزدیک به حزبالله روز ۱۵ خرداد گزارش داد اسرائیل احتمالا اواخر خرداد به لبنان حمله میکند.
بر اساس این گزارش، در روزهای اخیر پیامهایی درباره خطر جدی حمله اسرائیل به لبنان از مجاری دیپلماتیک و از طریق کشورهایی مانند بریتانیا به بیروت رسیده است.