امتیازگیری چین از جمهوری اسلامی با اهرم فشار جزایر سه‌گانه
بر اساس اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال، چین تصمیم گرفته است این هفته در کنفرانسی در پکن با حضور کشورهای عربی، از به رسمیت شناختن موضع امارات متحده عربی درباره حاکمیت این کشور بر جزایر سه‌گانه ایران خودداری کند.
مراسم افتتاحیه دهمین کنفرانس وزارتی مجمع همکاری چین و کشورهای عربی قرار است روز پنج‌شنبه ۱۰ خرداد در پکن برگزار شود.
در این مراسم، شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، محمد بن زاید آل نهیان، رییس امارات متحده عربی، عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهوری مصر، حمد بن عیسی آل‌خلیفه، پادشاه بحرین و قیس سعید، رییس‌جمهوری تونس حضور خواهند یافت.
هدف از این کنفرانس، تعمیق همکاری‌های عربی-چینی و دست‌یابی به دیدگاهی مشترک عنوان شده است.
یک منبع دیپلماتیک نزدیک به مذاکرات امارات و چین به ایران‌اینترنشنال گفت پکن تصمیم گرفته در این نشست از ادعای مالکیت امارات بر جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک حمایت نکند.
در ازای این اقدام، جمهوری اسلامی وعده داده است در مسیر پروژه «دالان حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب»، موسوم به INSTC، اختلال ایجاد کند تا توسعه آن با سرعت کمتری انجام گیرد.
دالان حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب یک طرح راهبردی روسی-هندی-ایرانی است که می‌کوشد دریای خزر را به خلیج فارس و اقیانوس هند متصل کند.
این پروژه در سال ۲۰۰۰ با توافق مسکو، تهران و دهلی‌نو در سن‌پترزبورگ راه‌اندازی شد و در ادامه ۱۱ کشور دیگر از جمله آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، عمان، اوکراین و بلاروس به آن پیوستند. بلغارستان نیز به عنوان عضو ناظر در این پروژه حضور دارد.
دالان حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب رقیبی برای «ابتکار کمربند و جاده» چین به شمار می‌رود.
ابتکار کمربند و جاده طرحی است که رییس‌جمهوری چین در سال ۲۰۱۳ با هدف افزایش همکاری‌های اقتصادی میان این کشور و جامعه بین‌المللی ارائه کرد. این طرح که بر اساس «راه ابریشم» تدوین شده، نقشی کلیدی در سیاست خارجی پکن ایفا می‌کند.
در سوی مقابل، دالان حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب اهمیت فراوانی برای مسکو دارد. با این حال، پیش‌برد این پروژه به دلیل فشارهای فزاینده پکن بر تهران، با تاخیر مواجه شده است.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال، پکن در آستانه نشست همکاری‌های عربی-چینی، پیام‌های محرمانه‌ای را به جمهوری اسلامی فرستاده و اعلام کرده حاضر است در ازای اختلال در مسیر توسعه پروژه دالان شمال-جنوب، از به رسمیت شناختن موضع امارات در خصوص حاکمیت بر جزایر سه‌گانه خودداری کند.
بنا بر این اطلاعات، چین انتظار دارد جمهوری اسلامی با برداشتن گام‌هایی عملی، نظیر دخالت در برنامه‌ریزی بخش ایرانی دالان شمال-جنوب و همچنین تاخیر در تامین مالی این پروژه، اجرای آن را به تعویق اندازد.
پیش‌تر موضع روسیه ، متحد دیگر ایران نیز در قبال جزایر سه‌گانه مورد انتقاد مقام‌های جمهوری اسلامی قرار گرفته بود.
در بیانیه نشست مشترک روسیه و کشورهای عربی که روز ۲۹ آذر ۱۴۰۲ در مراکش برگزار شد، بار دیگر موضع ابوظبی درباره جزایر سه‌گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی مورد حمایت قرار گرفت.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به نمایندگی از مسکو در این نشست حضور یافته بود.
روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در تابستان سال گذشته نیز در نشستی مشترک در مسکو، با صدور بیانیه‌ای خواستار «ارجاع پرونده جزایر سه‌گانه به دیوان بین‌المللی دادگستری به منظور حل و فصل این مساله مطابق با مشروعیت بین‌المللی» شدند.
تنش‌های میان جمهوری اسلامی و امارات بر سر حاکمیت جزایر سه‌گانه را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد. تا پیش از تابستان ۱۳۷۱ بر اساس توافقنامه شارجه-تهران، اختلافات ایران و امارات در این مورد، تاثیر چندانی بر روابط دو کشور نداشت.
در تابستان ۱۳۷۱، ممانعت ایران از ورود اتباع مصری به بخش جنوبی ابوموسی، موجب واکنش شدید امارات شد. امارات از همان زمان فعالیت سیاسی و دیپلماتیک همه‌جانبه‌ای را در مجامع بین‌المللی علیه آن‌چه «اشغال جزایر سه‌گانه از سوی ایران» می‌خواند، آغاز کرد. این کارزار با حمایت گسترده شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب همراه شده است.
