توماج صالحی برنده جایزه هاول بنیاد حقوق بشر شد
بنیاد حقوق بشر (HRF) جایزه واتسلاف هاول در سال ۲۰۲۴ را به صورت مشترک به توماج صالحی، خواننده ایرانیِ محکوم به اعدام، و دو هنرمند اویغور و ونزوئلایی اهدا کرد.
در وب‌سایت بنیاد حقوق بشر آمده: «صالحی هنرمند هیپ‌هاپ ایرانی است که به دلیل انتشار ترانه‌هایی در اعتراض به رژیم ایران و در دفاع از حقوق بشر شهرت یافته.»
به گفته این بنیاد، صالحی در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» با انتشار چندین ترانه از حقوق زنان حمایت کرد.
بنیاد حقوق بشر ترانه «فال» صالحی را به عنوان نمونه‌ای از هنر اعتراضی این خواننده معرفی کرد و افزود این آهنگ و به‌ویژه این بخش از متن آن «موی آزادی که تو باد تکون می‌خورد، یک دل شجاع با یک زبون تند»، در جریان خیزش انقلابی ایرانیان محبوبیت پیدا کرد و از سوی معترضان زمزمه می‌شد.
این بنیاد در ادامه مطلب خود، خلاصه‌ای از بازداشت، شکنجه، محاکمه، و در نهایت حکم اعدام صالحی ارائه کرد.
دادگاه انقلاب اصفهان روز پنجم اردیبهشت صالحی را به اتهام «افساد فی الارض» از طریق «معاونت در بغی، اجتماع و تبانی، تبلیغ علیه نظام و دعوت به آشوب»، به اعدام محکوم کرد.
صفحه توماج صالحی در شبکه اجتماعی ایکس روز ۹ آذر ۱۴۰۲ از بازداشت این خواننده به دست ماموران مسلح در خیابانی در بابل خبر داد و نوشت او با برخوردی خشونت‌آمیز همراه با ضرب و شتم به مکانی نامعلوم منتقل شد.
بر اساس این گزارش، دستگیری او بدون ارائه هر گونه حکم قضایی و کارت شناسایی و با ضرب و جرح شدید همراه بود و ماموران لباس شخصی با قنداق تفنگ‌های کلاشنیکف و کلت کمری به او ضربه زدند.
پیش‌تر و در روز ۲۷ آبان سال گذشته، صالحی پس از تحمل بیش از یک سال حبس که ۲۵۲ روز آن در سلول انفرادی سپری شده بود، با قرار وثیقه از زندان آزاد شد.
تور هالوورسن، بنیان‌گذار بنیاد حقوق بشر گفت جایزه بین‌المللی واتسلاف هاول برای مخالفت‌ورزی خلاقانه، «هرساله از افرادی تجلیل می‌کند که با شجاعت و خلاقیت، استبداد را برملا می‌کنند و مفهوم "زندگی در حقیقت" را تجسم می‌بخشند».
علاوه بر صالحی، طاهر حاموت ایزگیل، شاعر و فعال اویغور، و گابریلا مونته‌رو، پیانیست ونزوئلایی هم جایزه هاول سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص دادند.
مراسم تجلیل از این هنرمندان قرار است روز ۱۵ خرداد در جریان نشست «انجمن آزادی اُسلو» در نروژ برگزار شود.
هاول نمایشنامه‌نویس اهل جمهوری چک بود که به دلیل مبارزاتش علیه حکومت کمونیستی چکسلواکی در یادها باقی مانده است.
هاول به عنوان اولین نخست‌وزیر جمهوری چک انتخاب شد و از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳ قدرت را در این کشور در دست داشت. او در سال ۲۰۱۱ درگذشت.