ابراهیم رئیسی سوار چه هلیکوپتری بود؟
تصاویر منتشر شده از سوی خبرگزاری‌های حکومتی در ایران نشان می‌دهد که ابراهیم رئیسی، رییس دولت در جمهوری اسلامی، سرنشین یک هلیکوپتر بل ۲۱۲ بوده است.
ایران این هلی‌کوپترهای آمریکایی را در زمان محمدرضا شاه از ایتالیا خریده بود.
هلیکوپتر آمریکایی بل ۲۱۲ در دهه ۷۰ میلادی در ایالت تگزاس آمریکا ساخت می‌شد، اما بعدها در دهه ۸۰ کارخانه ساخت آن به کانادا منتقل شد که سفارش ساخت این مدل را داده بود.
این هلیکوپتر دو موتور دارد و قادر به حمل ۱۵ سرنشین است. در اخبار منتشر شده در رسانه‌های حکومتی در ایران، اشاره‌ای به تعداد دقیق سرنشینان نشده است اما براساس این گزارش‌ها، علاوه بر ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، محمد علی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی از جمله سرنشینان آن بوده‌اند.
آدرین فضائلی، کارشناس هوافضا، درباره مشخصات هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی به ایران اینترنشنال گفت:«بر اساس تصاویر منتشر شده، این هلیکوپتر، بل ۲۱۲ است که نیروی دریایی ایران آن را در سال ۱۳۴۹ خریداری کرده است. این مدل فاقد تجهیزات پیشرفته‌ای مانند رادار هواشناسی، نقشه‌برداری زمین و دوربین‌های دید در شب است. استفاده از چنین هلیکوپتری، در حالی‌که نهاد ریاست جمهوری امکان استفاده از مدل پیشرفته‌تر ۴۱۲ را دارد، بسیار عجیب است.»
فضائلی افزود: «این هلیکوپتر که پنجاه سال از عمر آن می‌گذرد و فاقد امکانات مکان‌یابی پیشرفته است، خلبانان را وادار به استفاده از امکانات مکان‌یابی جایگزین نظیر جی‌پی‌اس‌های تجاری می‌کند که ایجاد اختلال در آنها بسیار آسان است.»
او درباره ارسال سیگنال این هلیکوپتر پس از وقوع سانحه گفت: «هلیکوپتر بل ۲۱۲ فاقد چنین تجهیزاتی است. البته، در صورت داشتن «فرود سخت» و وارد شدن فشار جی (G) شدید، این مدل شروع به ارسال سیگنال خواهد کرد و مکان آن با گشت‌زنی یک هواپیما در منطقه به راحتی قابل شناسایی است. با این حال، باید توجه داشت که به دلیل قدمت و استهلاک این مدل، ممکن است سیستم ارسال سیگنال آن نیز به درستی کار نکند.»
از هلی‌کوپترهای بل ۲۱۲ برای مقاصد غیرنظامی مانند امدادرسانی، آتش‌نشانی و ترابری هم استفاده می‌شود.
بر اساس یک سند خیلی محرمانه که نریمان غریب، پژوهشگر اینترنت، در حساب ایکس خود منتشر کرد نهاد ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۱در خواست خرید دو هلیکوپتر Mi-171A2 به قیمت ۳۲ میلیون دلار را ارائه کرده بود.
این نیاز به خاطر «حجم پروازهای رئیس جمهور و ضرورت به روزرسانی ناوگان بالگردی» بوده است.
حسین آرین، تحلیلگر امور نظامی و راهبردی، در رابطه با وقایع احتمالی مربوط به سانحه هلیکوپتر رئیسی، با توجه به عدم دریافت سیگنال از محل، به ایران اینترنشنال گفت: «هلیکوپتری که دچار «فرود سخت» شود، می‌تواند خسارات بسیار سنگینی به سرنشینان وارد کند. در چنین شرایطی، نه تنها سیستم‌های هلیکوپتر از کار می‌افتند، بلکه احتمال بروز حریق نیز وجود دارد. در بسیاری از مواقع دیده شده که سرنشینان، به دلیل ضربه و شوک وارده، حتی نمی‌توانند خود را از داخل هلیکوپتر نجات دهند.»
آرین درباره پرواز این هلیکوپتر آمریکایی در شرایط نامناسب جوی و رعایت نکردن پروتکل‌های پرواز افزود:«این هلیکوپتر دارای دو موتور است و در صورت از کار افتادن یکی از موتورها نیز قادر به پرواز است. به نظر می‌رسد در زمان بلند شدن هلیکوپتر از زمین، شرایط جوی نسبتا مناسب بوده است. فاصله سد قیز قلعه‌سی تا شهر تبریز تقریبا دویست کیلومتر است و با سرعت ۲۲۸ کیلومتر در ساعت، شرایط نامناسب جوی یکی از گزینه‌های مورد بررسی است. احتمال وقوع اشکال فنی یا اشتباه خلبان نیز وجود دارد.»
او در پایان اشاره کرد: «یکی دیگر از موارد مورد بررسی در این حادثه، امکان خرابکاری است.»