تهدید روزنامهنگاران و کاربران فضای مجازی پس از مرگ رئیسی
در پی شادی مردم در خیابانها و فضای مجازی، مقامات امنیتی جمهوری اسلامی، از جمله مقامات قضایی و نیروی انتظامی، کاربران فضای مجازی و روزنامهنگاران را تهدید کردند که «امنیت روانی جامعه» را مخدوش نکنند.
محمد موحدی آزاد، دادستان کل کشور، روز دوشنبه با انتشار بخشنامهای کاربران رسانههای اجتماعی را تهدید به «برخورد سریع، موثر و بازدارنده» کرد.
او خطاب به دادستانهای سراسر کشور گفت باید با افرادی که با انتشار مطالبی درباره کشته شدن رئیسی اقدام به «توهین» یا «مخدوش ساختن امنیت روانی جامعه و تشویش اذهان عمومی» میکنند، به شدت برخورد کنند.
همزمان رییس پلیس فتا اعلام کرد که «با دقت تمام در حال رصد فضای مجازی هستیم».
این پلیس که فضای مجازی را کنترل میکند، کاربران رسانههای اجتماعی را تهدید کرد از انتشار «هرگونه محتوایی که به هر نحوی باعث تحریک و تشویش احساسات عمومی میشود» خودداری کنند.
سازمان اطلاعات فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی نیز در اطلاعیهای تهدید کرد: «کلیه صفحات فعالین فضای مجازی تحت رصد پلیس است.»
در این اطلاعیه آمده است: «با افرادی که با انتشار شایعه سعی در تشویش اذهان عمومی دارند، برخورد خواهد شد.»
جمهوری اسلامی با استفاده از ابزارهای مختلف در تلاش است صدای مخالفان سیاستهای خود را در نطفه خفه کند و مانع انتشار مواضع مردم در رسانههای داخلی شود.
در پی کشته شدن ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی، به دلیل نقش این دو در سرکوبها و نقض حقوق بشر در ایران، به شادی و خوشحالی پرداختند.
برخی ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی از شادی مردم ایران به دلیل سانحه هوایی برای رئیسی، امیرعبداللهیان و سایر اعضای هیات همراه حکایت دارد.
خانوادههای دادخواه قربانیان جمهوری اسلامی با پیامهایی شادی خود را از شنیدن خبر مرگ رئیسی اعلام کردند.
یک ویدیوی منتشرشده نشان میدهد دختران مینو مجیدی، معترض کشتهشده در خیزش انقلابی، پس از سقوط بالگرد رئیسی برای احتمال مرگ او شادنوشی کرده و پیک به هم میزنند.
حسین رونقی، فعال سیاسی در ایران با اشاره تهدید کاربران فضای مجازی از سویی حکومت در پی کشته شدن رئیسی نوشت: «مردم را تهدید نکنید، طبیعیترین واکنش این مردم رنجکشیده، شادی با غم شماست.»
رونقی اضافه کرد: «باید خیلی پیشتر از این، به این روزها برای خود هم فکر میکردید.»
این اولین بار نیست که کاربران فضای مجازی یا روزنامهنگاران در برخی حوادث و مناسبتها از سوی حکومت تهدید میشوند.
در اواخر فروردین امسال، در ادامه برخوردهای قضایی با رسانهها و شهروندان به دلیل اظهار نظر درباره حمله موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی به اسرائیل، دادستانی تهران علیه روزنامه اعتماد، عباس عبدی و حسین دهباشی اعلام جرم کرد.
همزمان یاشار سلطانی به دادسرا احضار شد و یک شهروند را نیز در اردبیل بازداشت کردند.
محسن برهانی، حقوقدان، روز یکشنبه با انتشار مطلبی در رسانه اجتماعی ایکس، اعلام جرم دادستانی علیه عباس عبدی و روزنامههای اعتماد و جهان اقتصاد با عناوینی چون «بر هم زدن امنیت روانی جامعه» و «متلاطم کردن فضای اقتصادی کشور» را بسیار عجیب خواند.
او تاکید کرد چنین عناوین مجرمانهای در قوانین کشور وجود ندارد و هر گزارشی که ضابطان ارسال میکنند نباید منشا شروع تعقیب شود.
پیش از آن و به دنبال انتشار واکنشهای انتقادی به حمله به اسرائیل، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با صدور اطلاعیهای خواستار آن شد که شهروندان در صورت مشاهده هر گونه فعالیتی در فضای مجازی برای حمایت از اسرائیل، اطلاعات و مشخصات صفحات و گردانندگان آن را ارسال کنند تا با آنها به عنوان «مجرم» برخورد شود.
در دیماه سال گذشته، تهدیدها و برخوردهای امنیتی با شهروندان و کاربران شبکههای اجتماعی پس از حملههای انتحاری کرمان در مراسم سالمرگ قاسم سلیمانی به حدی بود که دادستانی تهران از تشکیل پرونده قضایی برای شماری از افراد، از جمله هفت «چهره شناختهشده» در این زمینه خبر داد.
با وقوع انفجارها در کرمان، نظرات متفاوتی از سوی کاربران شبکههای اجتماعی در مواجهه با آن منتشر شد که محور بسیاری از آنها متهم کردن حکومت به دست داشتن در این انفجارها و «پوشالی بودن اقتدار نظامی جمهوری اسلامی» است.
برخی کاربران از جمله چهرههایی سرشناس، دست داشتن جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران را در این حملات محتمل خواندند و برخی دیگر، عدهای از کشتهشدگان را از هواداران حکومت نامیدند.
بعضی نیز بر این باور بودند که مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی از تهدیدها در کرمان خبر داشتند؛ با این حال عامدانه از لغو مراسم سر باز زدند و باعث کشته شدن غیرنظامیان شدند.
همچنین در سالهای اخیر، مردم در واکنش به برخی از باختهای تیم ملی فوتبال در عرصههای بینالمللی به شادی در خیابانها پرداختهاند.
نیکآهنگ کوثر، روزنامهنگار درباره شادی مردم پس از مرگ رئیسی در یادداشتی برای ایران اینترنشنال نوشت: «شوخیهای تند با حکومت، رئیسی، همراهانش، و دلواپسان جمهوری اسلامی تا مدتی ادامه پیدا خواهد کرد.»
او اضافه کرد: «منتقدان طناز رژیم نشان دادهاند که به شدت خواهان جلو بردن مرز شوخی تا دروازههای بیت رهبری هستند. احتمالا آن روز چندان دور نخواهد بود.»
مهرداد درویشپور، استاد جامعهشناسی در دانشگاه ملاردالن سوئد به ایراناینترنشنال گفت ابراهیم رئیسی برای جمهوری اسلامی، نمادی از تولید وحشت و مرگآفرینی و سرکوب بود و برای همین، مستقل از هر دلیلی که پشت این سانحه باشد حکومت احساس میکند دچار ضربه شده است.
به گفته او، اکثریت قریب به اتفاق مردم احساس خوشحالی میکنند؛ نه به خاطر اینکه خوی مرگدوستی داشته باشند بلکه اتفاقا به این خاطر که یکی از نمادهای مرگآفرینی کشته شده است.
درویشپور این شادی را دقیقا به معنی «تنفر و انزجار مردم ایران از حکومت» دانست.
این استاد جامعهشناسی گفت: «وقتی برای مرگ رئیسی به عنوان پادوی خامنهای، مردم اینطور شادی میکنند قطعا برای مرگ خود خامنهای شادی و خوشحالی بسیار گستردهتری خواهند داشت که البته کاملا قابل درک است.»
مسیح علینژاد، روزنامهنگار، در پی کشتهشدن رئیسی و همراهانش در سقوط بالگرد، در پستی در شبکه ایکس خطاب به مردم ایران نوشت: «شادی کردن برای کشته شدن ابراهیم رئیسی و قاتلان ملت حق شماست. شادی کنید.»
او افزود: «با شادی شما شاد هستم. .. شما هرگز عزادار این قاتلان نیستید.»