سفر رییس‌جمهوری چین به اروپا: تلاش برای ایجاد شکاف میان اتحادیه اروپا و آمریکا؟

شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، قرار است برای نخستین بار طی پنج سال گذشته به اتحادیه اروپا سفر کند. به نظر می‌رسد این سفر با هدف ارسال این پیام طراحی شده است که پکن در مقایسه با واشینگتن، آماده ارائه فرصت‌های اقتصادی بیشتری به شرکای اروپایی خود است.

شی جین‌پینگ قرار است از پنجم ماه می سال جاری میلادی در یک سفر پنج روزه راهی فرانسه، صربستان و مجارستان شود.

علاوه بر اقامت کوتاه دو روزه در پاریس، پایتخت فرانسه، حضور شی در بلگراد، پایتخت صربستان و بوداپست، پایتخت مجارستان نیز در دستور کار قرار دارد.

بر اساس گزارش اکونومیک تایمز، به نظر می‌رسد با وجود تحقیقات متعدد اتحادیه اروپا در مورد سیاست‌های صنعتی چین مانند اعطای یارانه‌های دولتی به تولیدکنندگان این کشور، هنوز کشورهایی مانند فرانسه و مجارستان سعی دارند نظر پکن را برای سرمایه‌گذاری جلب کنند.

الیزه میزبان شی

انتظار می‌رود امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، در طول سفر دو روزه شی به کشورش، ضمن تلاش برای تعمیق روابط شخصی با او، از رهبر چین بخواهد به منظور متوقف کردن جنگ در اوکراین بر ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه فشار وارد کند.

طبق گفته افرادی که از برنامه‌های پاریس مطلع‌اند اما نخواستند نامشان فاش شود، مکرون قصد دارد توجه چین را به سرمایه‌گذاری در بخش باتری‌های خودروهای الکتریکی فرانسه جلب کند.

چونگ جا ایان، دانشیار علوم سیاسی در دانشگاه ملی سنگاپور، به اکونومیک تایمز گفت: «فرانسه به شی این فرصت را می‌دهد تا با یک قدرت برجسته اتحادیه اروپا که ثابت کرده حاضر است مسیر مستقل‌تری در پیش بگیرد، مذاکره کند. در واقع این سفر تلاشی است برای جذب بخش‌هایی از اروپا که شی احساس می‌کند ممکن است تمایل بیشتری به همکاری با چین داشته ‌باشند.»

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، روز شنبه هشتم اردیبهشت به مشاور دیپلماتیک مکرون گفت امیدوار است پاریس بتواند اتحادیه اروپا را ترغیب کند تا «سیاست واقع‌گرایانه‌ای در قبال پکن» در پیش گیرد.

اورسولا فون‌ در‌ لاین، رییس کمیسیون اروپا نیز در جریان سفر شی به فرانسه، همراه با مکرون دیداری سه‌جانبه با او خواهد ‌داشت.

پس از سال‌ها ایفای نقش میانجی بین ابرقدرت‌های جهان، بی‌اعتمادی نسبت به چین در اتحادیه اروپا رو به افزایش است.

در تازه‌ترین مورد، آلمان هفته گذشته «چهار جاسوس چینی» را دستگیر کرد.

بر اساس گزارش‌ها، دیپلمات‌های اتحادیه اروپا در حال بررسی محدودیت‌های بیشتر برای شرکت‌های چینی به دلیل حمایت آن‌ها از ماشین جنگی روسیه هستند.

سفر شی به اروپا چند هفته پس از آن صورت می‌گیرد که جَنت یلن، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده به رهبران حزب کمونیست در پکن هشدار داد مازاد ظرفیت چین، یک مشکل جهانی است. پیامی که چند روز بعد اولاف شولتس، صدراعظم آلمان نیز آن را تکرار کرد.

سفر به صربستان، یادآوری خاطرات گذشته

سفر رییس‌جمهوری چین به صربستان، کشوری که عضو اتحادیه اروپا نیست، در بیست و پنجمین سالگرد بمباران سفارت چین در بلگراد از سوی آمریکا انجام می‌شود. رویدادی که روسیه و چین را بر سر احساس مشترک ضد آمریکایی به یکدیگر نزدیک‌تر کرد.

در طول سفر شی به اروپا، مراسم تحلیف پنجمین دوره ریاست‌جمهوری پوتین که شی قبلا به او تبریک گفته است‌، انجام خواهد ‌شد. امری که سیاست چین را در حمایت از روسیه برجسته می‌کند و منجر به افزایش تنش‌ها میان پکن و بروکسل می‌شود.

به گفته یونا الکساندرا برژینا-چرنکووا، مدیر مرکز مطالعات چین در دانشگاه ریگا استرادینز، شی به کشورهایی سفر می‌کند که «فروش بدبینی نسبت به معماری امنیت جهانی به رهبری ایالات متحده» به آن‌ها آسان‌تر است.

او افزود حمایت از کشورهای دوست به پکن کمک می‌کند تا این پیام را ارسال کند که «فارغ از آنچه بروکسل می‌گوید، اروپا در کنار چین است».

زمانی که شی آخرین بار در سال ۲۰۱۹ از اروپای غربی دیدن کرد، اقتصاد چین و منطقه یورو از نظر دلاری تقریبا به یک اندازه بودند.

در حال حاضر اقتصاد چین با پیش‌بینی دو برابر شدن این شکاف قبل از پایان این دهه، تقریبا ۱۵ درصد بزرگ‌تر از اقتصاد اتحادیه اروپاست؛ در حالی‌ که کسری تراز تجاری اتحادیه با چین در حال کاهش است اما هنوز از آن زمان بزرگ‌تر محسوب می‌شود.

این نبود تعادل تجاری، زنگ خطری را در بروکسل به صدا درآورده تا تحقیقاتی را در مورد یارانه‌های پکن برای برندهای در حال رشد خودروهای الکتریکی آغاز کند.

این تحقیقات همچنین متوجه تجهیزات پزشکی و صنایع فن‌آوری است که نمونه آن، پیشنهاد مناقصه برای احداث یک نیروگاه خورشیدی در رومانی است.

چنین اقداماتی قبل از اعلام یافته‌های رسمی تحقیقات باعث ایجاد تنش می‌شود؛ به طوری‌ که یک شرکت چینی، مناقصه راه‌آهن بلغارستان را به ارزش ۶۱۰ میلیون یورو (۶۵۰ میلیون دلار) کنار گذاشت.

مجارستان، دوست در لباس دشمن؟

مجارستان پتانسیل این را دارد که یک دارایی راهبردی برای پکن در کند کردن حرکت اتحادیه اروپا باشد زیرا قدرت کم کردن توان یا حتی مسدود کردن سیاست‌های اتحادیه اروپا را دارد.

دولت این کشور در حالی در مسیر دوری از بروکسل گام برمی‌دارد که از دریافت سرمایه‌گذاری‌های چین نیز استقبال می‌کند.

در ماه دسامبر، ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، تنها سیاستمداری بود که به اختصاص بسته کمکی اتحادیه اروپا به اوکراین اعتراض داشت و همین مساله، منجر به تاخیری حدود شش هفته‌ای در تحویل کالاهای ضروری به کی‌یف شد.

با توجه به این نکته که اتحادیه اروپا برای اجرای اقدامات لازم، تنها به رای اکثریت کشورها نیاز دارد، توانایی اوربان برای جلوگیری از سیاست‌های این اتحادیه محدود است. با وجود این، مجارستان در میان گروهی از کشورهاست که در ابتدا با طرح اتحادیه اروپا برای تحریم برخی شرکت‌های چینی به دلیل تامین فن‌آوری مورد استفاده در تسلیحات روسی مخالفت کرد.

مجارستان پاداش وفاداری به پکن را دریافت می‌کند.

به گزارش رادیو اروپای آزاد، در طول سفر رییس‌جمهوری چین به اروپا، قرار است شی و اوربان احداث یک کارخانه خودروسازی را از سوی شرکت چینی گریت وال موتور (Great Wall Motor) در مجارستان اعلام کنند.

شرکت امپرکس تکنولوژی (Amperex Technology Co) چین نیز متعهد شده‌ است با مشارکت مرسدس بنز یک تاسیسات به ارزش ۷/۶ میلیارد دلار در این کشور بسازد که بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی مجارستان است و حدود ۹ هزار شغل ایجاد می‌کند.

شرکت‌های دومین اقتصاد برتر جهان با سریع‌ترین روند در هشت سال گذشته در خارج از کشور سرمایه‌گذاری می‌کنند.

شرکت خودروسازی بی‌وای‌دی (BYD) سال گذشته اعلام کرد قصد دارد یک کارخانه در مجارستان بسازد؛ در حالی‌ که شرکت خودروسازی چری (Chery Automobile Co) در ماه آوریل قراردادی را برای تصاحب یک کارخانه قدیمی نیسان موتور در اسپانیا برای تولید خودروهای برقی امضا کرد.

کوی هونگجیان، استاد دانشگاه مطالعات خارجی پکن و دیپلمات سابق گفت: «چین باید پیام واضح‌تری به مردم اروپا بدهد که هنوز یک شریک قابل اعتماد است.»