بحران کم‌آبی و فرونشست زمین در استان‌های تهران، خراسان رضوی و اصفهان
بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران، میزان ذخایر آبی در سه استان صنعتی تهران، خراسان رضوی و اصفهان به مرز هشدار رسیده است. روزنامه شرق در گزارشی با استناد به این آمار نوشت این استان‌ها با بیشترین نقاط جمعیتی کشور، به بحران فرونشست زمین دچار شده‌اند.
در این گزارش که روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت با عنوان «تازیانه آبی» منتشر شد، آمده است: «میزان پرشدگی مخازن سدهای پنج‌گانه تهران تا هشتم اردیبهشت سال جاری فقط ۲۳ درصد است که ۱۰ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته را نشان می‌دهد. با این حساب، تمام بارندگی‌های سال آبی اخیر نتوانسته حتی یک‌سوم سدهای تهران را پر کند.»
این روزنامه افزود که نرخ فرونشست زمین ناشی از بحران آب در این سه استان به عدد هشدار‌دهنده ۱۷ سانتی‌متر در سال رسیده است.
بر اساس این گزارش، میزان پرشدگی سد زاینده‌رود اصفهان نیز تنها ۳۱ درصد است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته عملکرد منفی ۲۶ درصدی را گزارش می‌دهد: «در خراسان رضوی نیز میزان بارندگی‌ها تقریبا نصف میانگین بارش‌های کشور بوده است.»
فرونشست سالانه بالای ۱۰ درصد تنها در سه تا پنج درصد از پهنه‌های فرونشستی جهان به ثبت رسیده و مقایسه این آمار با نرخ فرونشست در تهران، خراسان رضوی و اصفهان، نشان‌دهنده وضعیت وخیم این سه استان است.
در همین رابطه، علی بیت‌اللهی، رییس بخش مخاطرات و ریسک مرکز تحقیقات راه و شهرسازی در کانال تلگرامی خود، نسبت به اثرات مخرب فرونشست زمین بر محیط زیست هشدار داد.
او گفت زمین در اثر فرونشست و تراکم آبرفت، قادر به جذب و انتقال آب نیست و این پدیده به کشاورزی و باغداری نیز آسیب می‌زند.
بیت‌اللهی افزود: «عقل سلیم اقتضا می‌کند در آن نواحی محصولاتی نکاریم که نیاز آبی فراوانی داشته باشند یا در دل مناطق فرونشستی، صنایعی را مکان‌یابی نکنیم که نیاز آبی داشته باشند؛ مثل پتروشیمی و صنایع فولادی.»
او پیش‌تر نیز گفته بود ایران در نرخ فرونشست، پس از هند در رده دوم کشورهای جهان قرار دارد.
در روزهای گذشته، رسانه‌ها در ایران نوشتند فرونشست زمین در اصفهان به آثار تاریخی این شهر صدمه وارد کرده است.
این رسانه‌ها برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی برای مصارف کشاورزی، صنعتی، گردشگری و ساخت‌وساز را از دلایل این پدیده برشمردند.
روزنامه هم‌میهن روز ۱۰ دی ۱۴۰۲ در گزارشی درباره وضعیت فرونشست زمین در اصفهان نوشت محله‌هایی در این شهر تاریخی وجود دارند که تمام ساختمان‌ها در آن دچار شکاف شده‌اند و «دست از لابه‌لای آن‌ها عبور می‌کند».
آمار نشان می‌دهد وضعیت ذخایر آبی در دیگر مناطق کشور نیز نگران کننده است.
به گزارش شرق، از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۲) تا هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳، متوسط بارندگی در ایران به ۲۰۰/۱ میلی‌متر رسید که در مقایسه با مدت مشابه در سال آبی پیش از آن، از رشدی ۹ درصدی حکایت دارد.
با این حال این عدد در برابر متوسط بارندگی در دوره بلندمدت ۵۵ سال اخیر، کاهشی هفت درصدی به نمایش می‌گذارد.
شرق نوشت که ۲۶ میلیارد و ۵۷۰ میلیون مترمکعب آب در سال آبی جاری به سدهای کشور وارد شده که در مقایسه با سال گذشته، هشت درصد کاهش داشته است.
